Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
15 C
Athens

Γνωρίζοντας τον κόσμο της σιωπής!

Η Χρυσάνθη Σχοιναράκη είναι μια από τις πιο χαμογελαστές, δυναμικές και γλυκιές γυναίκες αλλά και δημιουργικές μαμάδες που έχω γνωρίσει ποτέ μου. Την γνώρισα πριν από 5 χρόνια όταν αποφάσισα να μάθω μια νέα ξένη γλώσσα, την ελληνική νοηματική.

Για σας προλάβω πριν αναρωτηθείτε αν έχω κάποιο άνθρωπο με πρόβλημα ακοής στο περιβάλλον μου η απάντηση είναι όχι. Δεν υπάρχει απολύτως καμία ιστορία οίκτου να διηγηθώ. Η βασική αιτία που αποφάσισα να ξεκινήσω να μαθαίνω την πιο εκφραστική γλώσσα του κόσμου ήταν η πρόκληση του να μπορώ να εκφράζομαι χωρίς φωνή, χωρίς λέξεις, μονάχα με τα χέρια, τις κινήσεις του σώματος και τις εκφράσεις του προσώπου. Στην πορεία, και όσο προόδευα στα μαθήματα μου διαπίστωσα πως αυτό που φάνταζε στα μάτια μου ως ένα υπέροχο παιχνίδι παντομίμας και εκφραστικότητας είναι “απλά” μια γλώσσα επικοινωνίας, με δικό της συντακτικό και κανόνες όπως όλες οι γλώσσες του πλανήτη.

Η καταπληκτική ιστορία της Χρυσάνθης –αφορμή για αυτή τη συνέντευξη  στο newspepper.gr– ξεκινά στην Κρήτη όπου γεννήθηκε από γονείς αγρότες. Έχει άλλα τρία αδέρφια δύο εκ τω οποίων επίσης κωφά. Οι γονείς τους, άνθρωποι της γης και της βιοπάλης δεν το έβαλαν ποτέ κάτω παρά το γεγονός ότι η μικρή κοινωνία του χωριού τους αντιμετώπιζε με πικρία για την “ατυχία” των παιδιών.

Η μικρή Χρυσάνθη έρχεται στην Αθήνα στην τρυφερή ηλικία των πέντε ετών όπου μεγαλώνει στο οικοτροφείο των Αμπελοκήπων ολοκληρώνοντας εκεί την πρωτοβάθμια εκπαίδευση της και έπειτα βρίσκεται στην Αγία Παρασκευή για την δευτεροβάθμια. Αποκτά το πρώτο της πτυχίο από τα ΤΕΙ με την ειδικότητα της γραφίστριας αλλά λίγο αργότερα κατά την πρακτική της άσκηση αντιμετωπίζει πρόβλημα καθώς η απαιτούμενη επικοινωνία με τους πελάτες είναι πολύ δύσκολη. Δεν το βάζει όμως κάτω και ξεκινά νέες σπουδές για να πάρει πτυχίο νηπιαγωγού έχοντας θέσει νέο στόχο με όραμα να βοηθήσει με την επιστήμη της παιδιά με έλλειψη ακοής, παρέχοντας τους όλα τ’ απαραίτητα εφόδια για να μπορούν να ενταχθούν ανεμπόδιστα και φυσιολογικά σ’ έναν κόσμο που έμοιαζε μέχρι πολύ πρόσφατα αφιλόξενος.

“Η αναπηρία, είναι ένας ιατρικός όρος που συνήθως περιγράφει βασικές δυσκολίες στην κίνηση και γενικά στη ζωή ενός ανθρώπου. Κάτι τέτοιο δεν συνεπάγεται από την έλλειψη ακοής”

Η Χρυσάνθη συνεργάζεται με τον αδερφός της δημιουργώντας την πρώτη ιδιωτική σχολή ελληνικής νοηματικής γλώσσας στην Ελλάδα. Έπειτα από αρκετά χρόνια συνεργασίας ο αδερφός της ακολουθεί ακαδημαϊκή καριέρα και μετοικεί στον Καναδά. Η Χρυσάνθη παντρεύεται τον Γιώργο Μαρωπάκη, δάσκαλο στο ειδικό σχολείο της Αργυρούπολης με τον οποίο αποκτούν δύο υπέροχα παιδιά, τον Μίνωα και τον Πλάτωνα. Οι μικροί πρωταγωνιστές στη ζωή τους έχουν την φανταστική τύχη να γεννηθούν και να μεγαλώσουν σε ένα δίγλωσσο περιβάλλον, μαθαίνοντας από την κούνια την ελληνική και τη νοηματική γλώσσα.

Αλήθεια Χρυσάνθη πως αντιμετωπίζουν τα πιτσιρίκια σας το γεγονός ότι οι γονείς τους είναι κωφοί;

Όπως αντιμετωπίζουν όλα τα παιδιά του κόσμου τους δικούς τους, τόσο απλά. Ο μεγάλος μας γιος κάποια στιγμή είχε εκφράσει ένα μικρό προβληματισμό, αλλά τώρα μας κάνει πλάκα λέγοντας πως καλύτερα που είναι έτσι τα πράγματα.

Πως είναι να μεγαλώνει ένας κωφός γονιός παιδιά που δεν έχουν πρόβλημα ακοής;

“Ποτέ δε μας φόβησε το γεγονός ότι θα μεγαλώναμε παιδιά χωρίς προβλήματα ακοής. Βέβαια, λόγω της δικής μας προσωπικής εμπειρίας ίσως ήμασταν περισσότερο προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε το ακριβώς αντίθετο ενδεχόμενο . Δεν αισθανθήκαμε όμως ποτέ άβολα ή ανήσυχα για το αντίθετο. Μεγαλώνουμε τα παιδιά μας όπως κάθε φυσιολογικός γονιός που θέλει και ασχολείται ουσιαστικά με τα παιδάκια του. Πέρα από κάποια μικρά πρακτικά ζητήματα που λύνονται πανεύκολα, ο τρόπος που μεγαλώνει κανείς τα τα παιδιά του ξεκινάει από την εμπιστοσύνη που έχει στον εαυτό του και στη σχέση με τον σύντροφό του. Αν υπάρχουν γερές βάσεις δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν μπλέκονται άλλοι στη μέση π.χ παππούδες και γιαγιάδες που δεν έδειξαν εμπιστοσύνη στα παιδιά τους επειδή θεωρούσαν ότι τα κωφά παιδιά τους είναι ανίκανα, τότε τα πράγματα είναι αλλιώς. Δεν έχει σημασία αν ακούς ή όχι για να είσαι καλός ή κακός γονιός. Αν νιώθεις γονιός τότε είσαι, αν δεν σε συμφέρει να είσαι γονιός τότε κάνει άλλος τη δουλειά. Έτσι δεν είναι;

Είναι άραγε η δική μου μόνο αίσθηση -από τότε άρχισα να μαθαίνω νοηματική – ή όντως έχει αλλάξει η κατάσταση και γενικά ο τρόπος αντιμετώπισης προς τους κωφούς;

Σίγουρα η κατάσταση έχει βελτιωθεί πολύ σε σχέση με το παρελθόν και όσο πάει και βελτιώνεται περισσότερο. Ο  κόσμος πλέον ενημερώνεται, μαθαίνει, διαβάζει και φυσικά ξέρει να κρίνει καταργώντας στερεότυπα κουτές δεισιδαιμονίες. Μπαίνοντας στον κόσμο της νοηματικής αποκωδικοποιείς πολλά περισσότερα στοιχεία για αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας. Είναι σαν μια οποιαδήποτε άλλη ξένη γλώσσα που όμως δεν είναι φωνητική.

Όταν μαθαίνεις ουσιαστικά και με σωστό τρόπο την νοηματική δεν μαθαίνεις απλά να να κουνάς σωστά τα χέρια και να κάνεις τις σωστές εκφράσεις. Κατανοείς σε βάθος τον τρόπο σκέψης και την φιλοσοφία όπως ακριβώς συμβαίνει με οποιαδήποτε άλλη ξένη γλώσσα. Δεν αρκεί για παράδειγμα να μάθεις του σωστούς κανόνες γραμματικής και συντακτικό ή να έχεις πλούσιο λεξιλόγιο στα γαλλικά για να κατανοήσεις και να εκτιμήσεις τη γαλλική κουλτούρα και όλη την ουσιαστική ομορφιά μιας γλώσσας διαφορετικής από την μητρική σου.

Πως συμπεριφέρεται η Ελλάδα στους κωφούς της;

Αναμφίβολα θα μπορούσε να κάνει πολλά περισσότερα απ’ όσα κάνει. Η κοινωνία των κωφών και βαρήκοων ατόμων στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή απαρριθμεί περίπου 15 με 20 χιλιάδες άτομα. Οι πρακτικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε έχουν να κάνουν με την προσβασιμότητα που δυστυχώς αφορά σοβαρά θέματα όπως έλλειψη διερμηνείας στις δημόσιες και όχι μόνο υπηρεσίες. Το κράτος μεριμνά μεν για κάποιες ανάγκες αλλά αν παραστεί ανάγκη θα πρέπει από πριν να έχεις φροντίσει να ζητήσεις από την Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδας διερμηνέα κ.ο.κ. Κάθε κωφός δικαιούται 25 ώρες υπηρεσιών διερμηνείας ανά έτος από το κράτος πράγμα που σημαίνει ότι αν τις ξεπεράσει επιβαρύνεται το επιπλέον κόστος.

Στον τομέα της εκπαίδευσης υπάρχουν ειδικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αλλά στο πανεπιστήμιο δυσκολεύουν πολύ τα πράγματα. Εκεί καλείσαι να τα βγάλεις πέρα ουσιαστικά μόνος με πολύ προσπάθεια, διάβασμα και πολύ κόπο. Τουλάχιστον τώρα πια, μέσα από το  διαδίκτυο, έχουν ξεκινήσει κάποιες προσπάθειες με εκπαιδευτικό υλικό υποστηριζόμενο από από διερμηνεία και υπότιτλους. Ας ελπίσουμε ότι θα συνεχιστεί και θα αφορά σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Μεγάλη απώλεια για την κοινότητα των κωφών ήταν το κλείσιμο του ψηφιακού τηλεοπτικού καναλιού Prisma.  Τα ιδιωτικά κανάλια της τηλεόρασης, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων που έχουν προνοήσει σε κάποια προγράμματά τους να παρέχουν υπότιτλους, απλά παρουσιάζουν όπως υποχρεούνται ένα δελτίο ειδήσεων στην ελληνική νοηματική γλώσσα. Οπωσδήποτε πάντως πρέπει να υπάρξουν περισσότερες βελτιώσεις σε ότι αφορά την προσβασιμότητα στον δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα.

Ισχύει ότι οι κωφοί έχουν πολύ καλύτερη παρατηρητικότητα;

Εννοείται πως ναι! Η φύση τα έχει κανονίσει σοφά, όταν δεν λειτουργεί κάποια αίσθηση οξύνει τις υπόλοιπες ώστε να αντισταθμίζεται η διαφορά. Οι κωφοί έχουν εξαιρετική παρατηρητικότητα γιατί τα μάτια τους είναι στην ουσία τα αυτιά τους. Εκπαιδεύονται από την ίδια την φύση να έχουν “ευρυγώνια” όραση ώστε να παρατηρούν ακόμα και την στιγμή που εσύ νομίζεις ότι σε κοιτούν κατάματα. Μπορούν να αντιληφθούν γρηγορότερα ακόμα και σχεδόν ανεπαίσθητες διαφορές από κάποιον που ακούει γιατί έχει λιγότερα, πιο συγκεντρωμένα ερεθίσματα, δεν αποσπάται από ήχους.

Τι θα συμβούλευες εσύ ένα ζευγάρι γονιών που ανακαλύπτει ότι το παιδί τους θα γεννηθεί/γεννιέται κωφό;

Κανένας πανικός σε καμία περίπτωση! Τα πράγματα δεν είναι όπως παλαιότερα που η κώφωση αντιμετωπιζόταν ως αναπηρία. Ο κόσμος πια είναι πιο ενημερωμένος και παρά τις δυσκολίες υπάρχουν τρόποι και μέθοδοι στήριξης. Για παράδειγμα υπάρχει η συμβουλευτική υπηρεσία “Πρώιμη Παρέμβαση” για τον σκοπό αυτό που παρέχει κάθε απαραίτητη πληροφορία και ψυχολογική υποστήριξη σε κάθε περίπτωση. Υπάρχουν ειδικά σχολεία και σχολές νοηματικής. Είναι πολύ σημαντικό να μάθει το παιδί και οι γονείς να επικοινωνούν στη νοηματική. Μάλιστα, μια πρόσφατη μελέτη που έγινε στην Αμερική ενθαρρύνει την εκπαίδευση στην νοηματική από τη βρεφική ηλικία σε όλα τα μωρά, όχι μόνο στα κωφά, γιατί έχει πολλαπλά οφέλη στην ανάπτυξη του. Αν το καλοσκεφτείς η νοηματική είναι για όλα τα μωρά από τις πρώτες μορφές επικοινωνίας πριν ξεκινήσουν να λένε τις πρώτες τους λεξούλες. Δεν είναι τρομερά ενθαρρυντικό και αισιόδοξο αυτό;

Πρόσφατα έκανες το βήμα να ανοίξεις ξανά τη δική σου σχολή στον Άγιο Δημήτριο, πώς πήρες μια τέτοια απόφαση;

Έχοντας “γράψει” πραγματικά πάρα πολλές διδακτικές ώρες απέκτησα πολύ μεγάλη πείρα ως προς τον τρόπο που διδάσκεται η ελληνική νοηματική γλώσσα. Θέλησα λοιπόν να δημιουργήσω ένα χώρο δικό μου, ζεστό και φιλικό στο οποίο ο καθένας να μπορεί να μαθαίνει νοηματική ευχάριστα με τον ρυθμό που επιθυμεί.  Πέρα από τον χώρο είχα οραματιστεί και καταλήξει μέσα από την διδακτική μου πείρα σε μεθόδους διδασκαλίας μαθημάτων με εξαιρετικά ευχάριστο τρόπο και ταιριαστό σε κάθε στυλ μαθητή.

Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους έρχεται κάποιος να μάθει την ελληνική νοηματική γλώσσα;

Το μεγαλύτερο ποσοστό αφορά ανθρώπους, εκπαιδευτικούς που εκδηλώνουν ενδιαφέρον για την ειδική αγωγή και θέλουν να εμπλουτίσουν τα εφόδια τους. Υπάρχουν επίσης αρκετοί που ενδιαφέρονται να μάθουν γιατί έχουν κάποιο οικείο τους πρόσωπο κωφό και επιθυμούν να επικοινωνούν στη νοηματική. Δεν λείπουν όμως και μαθητές που αγαπούν τις ξένες γλώσσες και έρχονται με ενθουσιασμό και περιέργεια για να γνωρίσουν κάτι εντελώς διαφορετικό.

Καθώς ξεκινούν τα μαθήματα και μπαίνουν λίγο περισσότερο στο νόημα οι μαθητές, τί είναι αυτό που ομολογούν ότι ανακαλύπτουν;

Οι περισσότεροι μου λένε ότι ότι αλλάζει εντελώς ο τρόπος σκέψης. Αυτό είναι ακριβώς που θέλω να πετύχω και το ενθαρρύνω μέσα από τον τρόπο διδασκαλίας. Πέρα από την βελτίωση στην έκφραση που όλοι λίγο πολύ παρατηρούν ως σημαντική αλλαγή ακόμα και στην προσωπική τους ζωή,  αυτό που μου εκφράζουν είναι ότι νιώθουν περισσότερο ελεύθεροι και ανοιχτοί. Άλλοι πάλι το βλέπουν σαν ένα είδος ψυχοθεραπείας. Ακόμα και σε πιο πρακτικά ζητήματα, υπήρξαν μαθητές μου που είπαν ότι η νοηματική τους βοήθησε στο να προσανατολίζονται πιο εύκολα. Αυτό που μου δίνει μεγάλη χαρά και κουράγιο να συνεχίσω είναι ότι δεν έχει υπάρξει μαθητής που να τα παράτησε επειδή βαρέθηκε ή επειδή τελικά αποφάσισε ότι δεν του άρεσε η νοηματική.

Πόσο δύσκολο είναι να μάθει κανείς νοηματική γλώσσα;

Καθόλου. Το βασικό είναι να γνωρίζεις πως να κρατάς το ενδιαφέρον του μαθητή και πως να εμβαθύνεις στην ουσία. Σε αυτό με βοήθησαν πολύ οι γνώσεις που πήρα από το πανεπιστήμιο.
Δουλεύουμε σε μικρά γκρουπ χρησιμοποιώντας πολλές διαφορετικές μεθόδους με βίντεο, κείμενα, εικόνες, και ομαδικές συζητήσεις πάνω σε ενδιαφέροντα θέματα κ.α. Δίνω έμφαση περισσότερο στην ουσία της επικοινωνίας αποκαλύπτωντας όσα περισσότερα στοιχεία γίνεται για τον τρόπο σκέψης και κουλτούρας των κωφών. Το να εμπλουτίσει κάποιος το λεξιλόγιο του είναι μεν σημαντικό αλλά δεν πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα στην διάρκεια της εκμάθησης γλώσσας. Εκείνο που προέχει και έχει πραγματική σημασία είναι βαθιά γνώση του τρόπου έκφρασης. Η “δυσκολία” της νοηματικής είναι ακριβώς ίδια με την εκμάθηση οποιασδήποτε άλλης “παραδοσιακής” γλώσσας. Για να μιλάς “καλά” γαλλικά ή αγγλικά πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι με τον αντίστοιχο τρόπο.

Η σχολή νοηματικής “Σχοιναράκη Χρυσάνθη” βρίσκεται στον Άγιο Δημήτριο, Κούγκη Σαμουήλ 15 (πλησίον Μετρό Ηλιούπολης). Επικοινωνία: Με sms 6947737816, e-mail: sxinaraki@yahoo.gr Ενημερωθείτε για τα νέα τμήματα που ξεκινούν με ειδική έκπτωση -30 ευρώ για το πρώτο επίπεδο.

Τα πιο πρόσφατα στη κατηγορία

Σχολεία: Αλλάζουν οι ώρες που σχολάνε οι μαθητές – Δημοσιεύτηκε ΦΕΚ

Σε ΦΕΚ δημοσιεύθηκε η απόφαση της υφυπουργού Παιδείας, Ζέττας Μακρή, σχετικά με τις ώρες αποχώρησης των μαθητών – μαθητριών από τα ολοήμερα Δημοτικά σχολεία...
self test

Sports pass: Έρχεται voucher 300 ευρώ για μαθητές Γυμνασίου

Την παροχή ενός voucher για μαθητές της Α’ Γυμνασίου, ύψους 300 ευρώ, που θα ονομάζεται sports pass ανακοίνωσε το υπουργείο Παιδείας. Το νέο πρόγραμμα σκοπεύει...

Κυριάκος Πιερρακάκης για μη κρατικά πανεπιστήμια: Από τον Σεπτέμβριο του 2025 οι αιτήσεις των...

Το νομοσχέδιο με τίτλο «Ενίσχυση Δημοσίου Πανεπιστημίου– Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων» παρουσίασε σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης. Η ίδρυσή...

Ν. Αλιβιζάτος: Συνταγματικά ορθή η ίδρυση και λειτουργία ΜΗ κρατικών ΑΕΙ

Τις απόψεις του για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, αλλά και για το νομοσχέδιο που αφορά το γάμο στα ομόφυλα ζευγάρια εξέφρασε στο Πρώτο Πρόγραμμα...

Υπ. Παιδείας: Προσλήψεις 904 εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης – Δείτε τους πίνακες

Προσλήψεις 904 εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση καθώς και στη Γενική Εκπαίδευση, ως προσωρινών αναπληρωτών, με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου...

Ψηφιακά οι εξετάσεις στα Πανεπιστήμια

Ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση της συνοδού των πρυτάνεων. Σύμφωνα με πληροφορίες έγινε σε καλό κλίμα και οι πρυτάνεις συμφώνησαν να γίνουν ψηφιακά οι εξετάσεις για...

Υπ. Παιδείας: 521 προσλήψεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάμιας εκπαίδευσης

Την πρόσληψη 521 προσωρινών αναπληρωτών για το διδακτικό έτος 2023-2024 ανακοίνωσε το υπουργείο Παιδείας. Ειδικότερα, βάσει της αριθμ. 146661/Ε1/20-12-2023 (ΑΔΑ: 69ΕΣ46ΝΚΠΔ-ΟΒΠ) Ειδικής Προκήρυξης κάλυψης λειτουργικών...

Βρείτε μας

7,826ΥποστηρικτέςΚάντε Like
133ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,245ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Λαϊκό Θέατρο Σκιών

Τα νέα και τα βίντεο του Καραγκιόζη

Διαβάστε Επίσης

Για πρώτη φορά ο Εθνικός Ύμνος στη νοηματική γλώσσα (βίντεο)

Για πρώτη φορά παρακολουθούμε τον Εθνικό μας Ύμνο στην ελληνική νοηματική γλώσσα μέσα από...

Αττική: Κλειστά τη Δευτέρα τα σχολεία ειδικής αγωγής λόγω κακοκαιρίας

Κλειστά θα παραμείνουν τη Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου, όλες οι σχολικές μονάδες Ειδικής Αγωγής και...

Σε αναμονή για τις αποζημιώσεις θεραπειών ειδικής αγωγής

Τι αλλάζει για τις φυσικοθεραπείες από τον Ιανουάριο του 2020 ...

«Δελτίο Τέχνης στη Νοηματική Γλώσσα»

Το ΙΔΡΥΜΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΤΣΙΧΡΙΤΖΗ (Κασσαβέτη 18, Κηφισιά) εγκαινιάζει την Τετάρτη, 13 Φεβρουαρίου 2019...