Όλα εξαρτώνται από τον Τσίπρα τώρα, είναι ο τίτλος του άρθρου του Hugo Dixon στο Reuters, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα των χθεσινών εκλογών.
Όπως υποστηρίζει, ο εκλογικός θρίαμβος του Αλέξη Τσίπρα, σημαίνει ότι καμία από τις εγχώριες δυνάμεις δεν μπορεί να τον σταματήσει από το να εφαρμόσει την συμφωνία των 86 δισ. ευρώ. Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν ο πρωθυπουργός έχει τη βούληση και την ικανότητα να το κάνει. Εάν όχι, η νίκη του μπορεί πολύ σύντομα να μετατραπεί σε καταστροφή.
Ο Τσίπρας εξασφάλισε μια μεγάλη νίκη στις εκλογές στις 20 Σεπτεμβρίου. Παρά το ότι υπαναχώρησε σε όλες σχεδόν τις υποσχέσεις που έδωσε όταν εξελέγη πρώτη φορά τον Ιανουάριο, κατέληξε με το ίδιο σχεδόν ποσοστό των ψήφων και τον ίδιο αριθμό των μελών στο κοινοβούλιο. Ο παλαιός εταίρος του Τσίπρα στον συνασπισμό, οι δεξιοί ΑΝΕΛ, επίσης επέστρεψαν στο κοινοβούλιο, με το αποτέλεσμα που δεν θα χρειαστεί να φέρει κανένα νέο εταίρο για να σχηματίσει κυβέρνηση.
Η νίκη του ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή, διότι επιτεύχθηκε μετά από μια καταστροφική στρατηγική διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές της Ελλάδας στην ευρωζώνη, που κατέληξε στο να κλείσουν οι τράπεζες της χώρας για τρεις εβδομάδες, και να επιβληθούν capital controls.
Η αποτυχία της ομάδας των αποστατών είναι μια προειδοποιητική ιστορία που θα ενισχύσει την θέση του Τσίπρα στο δικό του κόμμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ακόμη αρκετούς βουλευτές που είναι δυσαρεστημένοι με τη διάσωση, η οποία καλεί την Αθήνα να αντιμετωπίσει τα κατεστημένα συμφέροντα που μαστίζουν την χώρα για δεκαετίες, να περικόψει τις κοινωνικές παροχές και να αυξήσει τους φόρους. Αλλά αυτοί οι βουλευτές θα είναι απρόθυμοι να επαναστατήσουν ξανά.
Επιπλέον, τέσσερα από τα έξι κόμματα της αντιπολίτευσης –που συνολικά θα έχει περίπου 110 βουλευτές- είναι υπέρ της διάσωσης. Θα διασφαλίσει ότι όσες ψήφους και αν χρειαστούν στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, θα βρεθούν στη Βουλή.
Εάν ο Τσίπρας εφαρμόσει την συμφωνία, τα οφέλη είναι σημαντικά. Σε αντάλλαγμα, οι πιστωτές της Ελλάδας θα της δώσουν ελάφρυνση στα γιγαντιαία χρέη της. η ΕΚΤ θα συμπεριλάβει τα ομόλογα της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, οδηγώντας χαμηλότερα το κόστος δανεισμού, και τα capital controls θα αρθούν ταχέως. Η πληγείσα από την ύφεση οικονομία, θα μπορούσε ακόμη και να αναπτυχθεί ξανά μέχρι το μέσον του επομένου έτους.
Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά τα οποία μπορεί να πάνε στραβά. Για αρχή, ο Τσίπρας μπορεί να ακούσει τις ακροδεξιές φωνές εντός του κόμματός του, ακόμη και αν δεν χρειάζεται να το κάνει. Εάν συμβεί αυτό, μπορεί να έχει αποτέλεσμα την καθυστέρηση εφαρμογής του προγράμματος.
Ένα μεγαλύτερο ρίσκο ωστόσο είναι ότι απλώς δεν θα είναι αρκετά ικανός να κυβερνήσει. Πολλοί από τους υπουργούς της πρώτης κυβέρνησής του, δεν ήταν κορυφαίοι και ξόδεψαν τον χρόνο τους εμποδίζοντας οτιδήποτε είχε συμφωνηθεί με τους πιστωτές.
Μια επανάληψη αυτού θα ήταν καταστροφική διότι ο Τσίπρας δέσμευσε τη χώρα σε σειρά ραγδαίων μεταρρυθμίσεων. Έχοντας απογοητευτεί τόσες πολλές φορές από την αποτυχία των ελληνικών κυβερνήσεων να φέρουν αποτελέσματα, οι πιστωτές επέμεναν σε ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα με το μεγαλύτερο μέρος των μέτρων να αναμένονται τον Οκτώβριο.
Όχι μόνο είναι πολλές μεταρρυθμίσεις, όπως η αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος, περίπλοκες. Η Αθήνα υποτίθεται ότι θα περάσει έναν συμπληρωματικό προϋπολογισμό τον επόμενο μήνα που καθορίζει τα δημοσιονομικά μέτρα για τα επόμενα τρία χρόνια.
Οι πιστωτές θα αξιολογήσουν εάν ο Τσίπρας έχει φέρει αποτελέσματα εφαρμόζοντας τη συμφωνία. Εάν ναι, θα διαπραγματευτούν μια συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους.
Η ευρωζώνη θα δώσει επίσης στην Αθήνα άλλη μία δόση κεφαλαίων διάσωσης. Η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει μέρος αυτών των κεφαλαίων για να πληρώσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους προμηθευτές που έχουν συσσωρευτεί. Η ένεση κεφαλαίων θα μπορούσε να εξισορροπήσει και με το παραπάνω την επιπλέον λιτότητα που προβλέπεται στο πλαίσιο του προγράμματος. Το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων διάσωσης, μέχρι 25 δισ. ευρώ, θα χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Η προθεσμία του Οκτωβρίου είναι σχεδόν σίγουρο ότι δεν θα τηρηθεί. Εάν πρόκειται να καθυστερήσει μόνο κατά ένα ή δύο μήνες, τότε δεν έχει μεγάλη σημασία.
Αλλά εάν η Ελλάδα αποτύχει να λάβει μια θετική αξιολόγηση μέχρι το τέλος του έτους, τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν σοβαρά. Και αυτό διότι από τον επόμενο χρόνο, θα ισχύσουν οι νέοι κανόνες για τις τραπεζικές ανακεφαλαιοποιήσεις. Με βάση του πόσο επιπλέον κεφάλαια χρειάζονται οι ελληνικές τράπεζες, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι μη εξασφαλισμένοι καταθέτες θα μπορούσαν να υποστούν bail-in, με ένα μέρος των αποταμιεύσεών τους να μετατρέπεται σε μετοχές.
Μια τέτοια έκβαση θα ήταν καταστροφική για την οικονομία, επιφέροντας άλλο ένα πλήγμα στην εμπιστοσύνη. Η πιθανότητα η Ελλάδα να οδηγηθεί εκτός ευρώ, που έχει υποχωρήσει τους τελευταίους δύο μήνες, θα επιστρέψει εκδικητικά.
“Ο Τσίπρας τα ξέρει όλα αυτά. Ας ελπίσουμε ότι η εκλογική του νίκη δεν θα τον επηρεάσει. Πρέπει να δράσει άμεσα”.
