Τρίτη, 19 Μαρτίου, 2024
12.6 C
Athens

Οι Κυκλάδες απετέλεσαν το λίκνο ενός πολύ σημαντικού πολιτισμού

Οι Κυκλάδες είναι ένα πυκνό νησιωτικό σύμπλεγμα, το οποίο εντοπίζεται στο κεντρικό και νότιο τμήμα του Αιγαίου και αποτελείται από 35 μεγάλα νησιά και πολυάριθμα μικρότερα.

Μια από τις ερμηνείες της ονομασίας του δόθηκε από τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, επειδή πίστευαν ότι τα νησιά δημιουργούσαν έναν νοητό κύκλο γύρω από το ιερό νησί του Απόλλωνα, την Δήλο.

 

Κυκλάδες, σημαντικός, Πολιτισμός,
Μαρμάρινο ειδώλιο ανδρικής μορφής με κωνικό σκούφο (πίλος). Τύπος Πλαστήρα
περ. 3200-2700 π.Χ.

Κατά τη διάρκεια της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού οι Κυκλάδες απετέλεσαν το λίκνο ενός πολύ σημαντικού πολιτισμού, ο οποίος σήμερα είναι γνωστός ως Πρωτοκυκλαδικός. Την ίδια περίοδο αναπτύσσονται και άλλοι πολιτισμοί στην ηπειρωτική Ελλάδα (Πρωτοελλαδικός), την Κρήτη (Πρωτομινωικός) και το ανατολικό Αιγαίο. Ο Πρωτοκυκλαδικός πολιτισμός καλύπτει το διάστημα από το 3200 π.Χ. έως το 2000 π.Χ. περίπου και διακρίνεται σε τρεις υποπεριόδους: την Πρωτοκυκλαδική Ι (περ. 3200-2700 π.Χ.), την Πρωτοκυκλαδική ΙΙ (περ. 2700-2300 π.Χ.) και την Πρωτοκυκλαδική ΙΙΙ (περ. 2300-2000 π.Χ.).

Κυκλάδες, σημαντικός, Πολιτισμός,
Μαρμάρινο ειδώλιο ανδρικής μορφής με ένθετο μελανό λίθο στον οφθαλμό. Τύπος Πλαστήρα
περ. 3200-2700 π.Χ.

Οι γνώσεις μας για τους οικισμούς της Πρωτοκυκλαδικής Ι είναι ελάχιστες, είτε γιατί τα σπίτια κατασκευάζονταν από φθαρτά υλικά που δεν άφηναν ίχνη, είτε γιατί ο αριθμός των ανεσκαμμένων θέσεων είναι πολύ μικρός. Εν τούτοις, ένας τουλάχιστον οικοσμό, στην Μαρκιανή Αμοργού, φαίνεται ότι ήταν οχυρωμένος στην προσπελάσιμη πλευρά του. Στην φάση της ακμή του Πρωτοκυκλαδικού πολιτισμού, την Πρωτοκυκλαδική ΙΙ, οι οικισμοί πυκνώνου. Άλλοτε βρίσκονται σε μικρές χερσονήσους, άλλοτε σε χαμηλούς λόγους και το μέγεθος τους ποικίλοι. Κάποιοι από αυτούς οχυρώνονται, όπως η ακρόπολη του Καστρίου στη Σύρο.

Ο πολεοδομικός σχεδιασμός των οικισμών προσαρμόζεται στη μορφολογία του εδάφους, τα σπίτια είναι λιθόκτιστα και συνήθως αποτελούνται από ένα, δύο ή τρία δωμάτια και υπαίθριους χώρους. Έως πρότινος, ο μεγαλύτερος γνωστός οικισμός ήταν ο Σκάρκος της Ίου, ο οποίος έχει ένα πολεοδομικό σύστημα αποτελούμενο από δρόμους, μονώροφα και διώροφα σπίτια με λιθόκτιστες κλίμακες, αγωγούς απορροής υδάτων κ.α.

 

Κυκλάδες, σημαντικός, Πολιτισμός,
Πήλινο ζωόμορφο αγγείο που η διακόσμηση στην ράχη του θυμίζει σκαντζόχειρο
περ. 2700-2300 π.Χ.

Προς το τέλος της Πρωτοκυκλαδικής ΙΙ παρατηρούνται αναταραχές και ανακατατάξεις στον ευρύτερο αιγαιακό χώρο, οι οποίες ίσως σχετίζονταν με πληθυσμιακές μετακινήσεις ή διαμάχες για τον έλεγχο των μεταλλοφόρων πηγών και των δικτύων διακίνησης τους. Ως εκ τούτου πολλοί οικισμοί εγκαταλείφθηκαν προσωρινά, ενώ κάποιοι άλλοι καταλήφθηκαν, έπειτα από εχθρική επιδρομή. Παράλληλα, ιδρύθηκαν νέοι οικισμοί σε δυσπρόσιτες περιοχές, οι οποίοι προστατεύονταν από ισχυρές οχυρώσεις.

Τα στοιχεία που διαθέτουμε για τους οικισμούς της Πρωτοκυκλαδικής ΙΙΙ είναι ελάχιστα και προέρχονται κυρίως από την πόλη Ι της Φυλακωπής της Μήλου.

 

Κείμενο: Σπυριδούλα Μαγουλά

φώτο: Από την σελίδα του μουσείου

 

Τα πιο πρόσφατα στη κατηγορία

Κνωσός: Ανακάλυψη «τεράστιας σημασίας»

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 16 Μαρτίου ο Σερ Άρθουρ Έβανς ξεκινά την ανασκαφή στα ερείπια της...

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ! Το 1900 Ο Σερ Άρθουρ Έβανς ξεκινά την ανασκαφή στα ερείπια της Κνωσού στην Κρήτη Το 1964 Ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ αποβιβάζονται στην Κρήτη
Δήμος Αθηναίων: Με χρώματα, σερπαντίνες και μεγάλες δόσεις κεφιού και χαράς «ντύνεται» η πρωτεύουσα

ΑΠΟΚΡΙΕΣ: Τι κρύβεται πίσω από τη μάσκα;

«Βάλτε μια μάσκα σε έναν υποκριτή και δεν θα είναι πια ικανός να λέει ψέματα», είχε πει ο διακεκριμένος Ιρλανδός θεατρικός συγγραφέας Τζορτζ Μπέρναρντ...

Ομαδική Εικαστική Έκθεση: ΧΕΛΙΔΟΝΑ

ΧΕΛΙΔΟΝΑ κι αν χιονίσεις κι αν κακίσεις πάλιν ΑΝΟΙΞΗ θ΄ ανθίσεις Ομαδική Εικαστική Έκθεση Εγκαίνια: Τετάρτη, 13 Μαρτίου και ώρα 6 – 10μ.μ.  στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών Τσιχριτζή Κασσαβέτη 18,...

Ανακοινώθηκαν τα βραβεία “Κάρολος Κουν” και Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής 2022/23

Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Θανάσης Σαράντος, ο δραματουργός και σκηνοθέτης Χρήστος Θεοδωρίδης, η ερμηνεύτρια και ηθοποιός Βερόνικα Δαβάκη, η ηθοποιός και σκηνοθέτις Μανία Παπαδημητρίου,...

Ο Κυκεώνας των αρχαίων Ελλήνων

Τι έπιναν και… δεν έδιναν οι μύστες στα Ελευσίνια Μυστήρια; Τι περιείχε ο κυκεώνας, το κοκτέιλ που έπιναν οι προχωρημένοι πρόγονοί μας; Είναι τα ερωτήματα...

2ο Φεστιβάλ θεάτρου σκιών Βόρειας Ελλάδας

Το ελληνικό θέατρο σκιών αποτελεί μια μορφή οικογενειακού θεάματος που μετράει περισσότερο από δύο αιώνες διαρκούς παρουσίας στον ελληνικό χώρο. Πρόκειται για τη μοναδική...

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ: Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου και ενθυμήθηκα πως είμαι ΓΥΝΑΙΚΑ

Δευτέρα, 11 Μαρτίου / 8μ.μ. «…επεθύμησα από καρδίας να ήθελεν ημπορώ να ζωστώ άρματα, επεθύμησα από καρδίας να ήθελε ημπορώ να τρέξω διά να δώσω...

Βρείτε μας

7,826ΥποστηρικτέςΚάντε Like
133ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,245ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Λαϊκό Θέατρο Σκιών

Τα νέα και τα βίντεο του Καραγκιόζη

Διαβάστε Επίσης

Εκφράσεις από τα Αρχαία Ελληνικά που χρησιμοποιούμε σήμερα

Μπορεί η επαφή των νεοελλήνων με την αρχαιοελληνική παράδοση και γλώσσα να είναι εξαιρετικά...

Κυκλάδες: Η ναυτική τέχνη μέσα από ένα διαδραστικό ψηφιακό χάρτη

Μια ιδιαίτερη έρευνα που έχει διαχρονικό χαρακτήρα περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση του υλικού που αφορά...

Από πού προέρχονται οι πολιτισμικές διαφορές;

Από την αρχαιότητα υπήρχαν εικασίες σχετικά με το γιατί οι άνθρωποι σε διαφορετικά μέρη...

Snowden: Εξελιγμένος Πολιτισμός Βρίσκεται στα Έγκατα της Γης

O Έντουαρντ Τζόζεφ Σνόουντεν (Edward Joseph Snowden), o Αμερικανός τεχνικός (διαχειριστής συστημάτων) που εργαζόταν,...