Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
16.2 C
Athens

Όσα θέλετε να ξέρετε για τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ

Τα μυστικά της πλέον πολύπλοκης, ακριβής αλλά και κρίσιμης για την διεθνή πολιτική, εκλογικής αναμέτρησης στον κόσμο είναι πολλά παρότι η μάχη για τον ένοικο του Λευκού οίκου είναι μία πολιτική αναμέτρηση που επαναλαμβάνεται ανά τετραετία εν μέσω άπλετης δημοσιότητας και συγκεντρώνει όχι τυχαία το διεθνές ενδιαφέρον.

Και όμως: οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές διαθέτουν γνωρίσματα που δεν μας είναι ιδιαίτερα γνωστά ή και φαντάζουν «εξωτικά » για τα ευρωπαϊκά πολιτικά ήθη.

1. Ποιοι εκλέγουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ;

Όχι οι Αμερικανοί πολίτες! Η εκλογή είναι έμμεση και πραγματοποιείται, κατά
το αμερικανικό Σύνταγμα, από το Κολέγιο των Εκλεκτόρων που συγκροτείται
από εκπροσώπους των επιμέρους πολιτειών. Πρόκειται για τη συμβιβαστική λύση
που προέκυψε κατά τη συγκρότηση του αμερικανικού κράτους ανάμεσα σε όσους
προέκριναν την ανάδειξη του προέδρου από το Κογκρέσο και όσους επιθυμούσαν
την άμεση εκλογή από τον λαό.

2. Ποια είναι η σύνθεση του Κολεγίου;

Κάθε πολιτεία εκπροσωπείται στο Κολέγιο από αριθμό εκλεκτόρων ίσο με τους
βουλευτές και γερουσιαστές που αποστέλλει στο ομοσπονδιακό Κογκρέσο των
ΗΠΑ. Από τα λοιπά αμερικανικά εδάφη τα οποία δεν είναι συγκροτημένα σε
πολιτεία (π.χ. Πουέρτο Ρίκο, Αμερικανική Σαμόα, κτλ.) μόνο η
Περιφέρεια της Columbia,
δηλ. η πόλη της Ουάσιγκτον, έχει από το 1961 το δικαίωμα να αποστέλλει 3
εκλέκτορες. Συνεπώς τα μέλη του Κολλεγίου είναι 538 (δηλ. όσα τα 435 μέλη
της Βουλής των Αντιπροσώπων συν 100 μέλη της Γερουσίας συν τρία).

3.Πώς αναδεικνύονται οι εκλέκτορες;

Εναπόκειται στην κάθε πολιτεία να καθορίσει τον τρόπο. Στα πρώτα χρόνια της
ύπαρξης των ΗΠΑ η συνήθης πρακτική ήταν να αποφασίσει το πολιτειακό
Κογκρέσο. Έτσι, στις πρώτες προεδρικές εκλογές το 1789, ανάδειξη των
εκλεκτόρων με λαϊκή ψηφοφορία πραγματοποιήθηκε σε μόλις 6 από τις 13
ιδρυτικές πολιτείες. Η γενίκευση της λαϊκής ψηφοφορίας ήλθε στα τέλη του
19ου αιώνα. Γνωματεύοντας πάντως το 2000 επί του εκλογικο-δικαστικού θρίλερ
“Γκορ εναντίον Μπους” το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ υπενθύμισε ότι τελικός
κριτής είναι η κάθε πολιτεία.

4.Ποιο εκλογικό σύστημα εφαρμόζεται;

Το πλειοψηφικό – δηλ. το ψηφοδέλτιο που θα συγκεντρώσει τη σχετική
πλειοψηφία θα αναδείξει το σύνολο των εκλεκτόρων της πολιτείας. Εξαίρεση
αποτελούν οι τετραεδρικές πολιτείες του Μαίην και της Νεμπράσκα που
εφαρμόζουν μια πιο περίπλοκη κατανομή, όπου πρακτικά ο πρώτος κατακτά 3
έδρες και ο δεύτερος μία.

5. Έχουν ελευθερία ψήφου οι εκλέκτορες;

Τυπικά ναι, πρακτικά όχι διότι πρόκειται για κομματικούς αξιωματούχους που
δεσμεύονται σε συγκεκριμένη υποψηφιότητα – εκτός και αν έχουν εκλεγεί ρητά
ως ανεξάρτητοι.

6. Πόσες εκλογικές αναμετρήσεις λαμβάνουν χώρα την Τρίτη;

Εκτός από τις προεδρικές εκλογές (ακριβέστερα: τις εκλογές για ανάδειξη
προεδρικών εκλεκτόρων), λαμβάνουν χώρα και εκλογές για την ανάδειξη του
συνόλου της ομοσπονδιακής Βουλής των Αντιπροσώπων, τα μέλη της οποίας έχουν
διετή θητεία, καθώς και για το ένα τρίτο της Γερουσίας. Επίσης διεξάγονται
εκλογές για κυβερνήτη ή τοπικές αρχές, αλλά και δημοψηφίσματα σε διάφορες
πολιτείες.

7. Τι συμβαίνει ελλείψει πλειοψηφίας στο Κολέγιο;

Οι εκλέκτορες συνεδριάζουν χωριστά στις πρωτεύουσες των αντίστοιχων
πολιτειών την πρώτη Δευτέρα μετά την δεύτερη Τετάρτη του Δεκεμβρίου και
ενημερώνουν για το αποτέλεσμα το ομοσπονδιακό Κογκρέσο – το οποίο
συνεδριάζει στη νέα του σύνθεση στις αρχές Ιανουαρίου. Εάν δεν υπάρχει
υποψήφιος που να συγκεντρώνει αθροιστικά την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου
των εκλεκτόρων, τότε την ανάδειξη προέδρου αναλαμβάνει η Βουλή των
Αντιπροσώπων, με απαρτία δύο τρίτων και μία ψήφο ανά πολιτεία. Αντιστοίχως
την εκλογή Αντιπροέδρου αναλαμβάνει η Γερουσία. Αυτό έχει συμβεί μόνο το
1804 και το 1824.

8.Πώς αναδεικνύεται ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ;

Αρχικά τη θέση του αντιπροέδρου καταλάμβανε ο υποψήφιος που κατατασσόταν
δεύτερος στις προτιμήσεις των εκλεκτόρων. Όμως τα πολιτικά προβλήματα που
δημιουργούσε αυτή η ρύθμιση έγιναν σύντομα εμφανή, οπότε το 1804
καθιερώθηκε ο αποχωρισμός των ψηφοφοριών για πρόεδρο και αντιπρόεδρο.
Επιπλέον έγινε σαφές ότι δεν μπορούν και οι δύο να προέρχονται από την ίδια
πολιτεία.

9. Οφείλει ο αντιπρόεδρος να ανήκει στο ίδιο κόμμα με τον πρόεδρο;

Τυπικά τίποτε δεν το επιβάλλει, εφόσον τα δύο αξιώματα κρίνονται σε
διαφορετικές ψηφοφορίες και οι εκλέκτορες έχουν ελευθερία απόφασης.
Πολιτικά όμως κάτι τέτοιο δεν είναι νοητό, ιδίως αφότου γενικεύθηκε η
ανάδειξη των ίδιων των εκλεκτόρων βάσει κομματικών ψηφοδελτίων από τη λαϊκή
ψήφο.

10. Ποιες φορές απέκλινε το Κολέγιο από τη λαϊκή ψήφο;

Σε 4 από τις 56 εκλογές προέδρου μέχρι σήμερα ο πλειοψηφήσας στην κάλπη δεν
μπόρεσε να εξασφαλίσει (λόγω πλειοψηφικού συστήματος) την πλειοψηφία στο
εκλεκτορικό κολέγιο: το 1824, το 1876, το 1888 και το 2000.

11. Ποιος έχει το δικαίωμα του εκλέγειν στις αμερικανικές εκλογές;

Εναπόκειται στην κάθε πολιτεία να ρυθμίζει το δικαίωμα του εκλέγειν κατά το
δοκούν. Το ομοσπονδιακό Σύνταγμα απλώς απαγορεύει την ομαδική στέρηση του
δικαιώματος του εκλέγειν λόγω φύλου, φυλής ή ηλικίας (για πολίτες άνω των
18 ετών). Το αποτέλεσμα είναι πολλά εκατομμύρια Αμερικανών να στερούνται
του δικαιώματος του εκλέγειν, καθώς στην πολιτεία τους ως προϋπόθεση
τίθεται και το καθαρό ποινικό μητρώο.

12. Ποιος έχει το δικαίωμα του εκλέγεσθαι στην προεδρία;

Οποιοσδήποτε εκ γενετής Αμερικανός πολίτης έχει συμπληρώσει (την ημέρα της
ορκωμοσίας του) το 35ο έτος της ηλικίας του και κατοικεί στο έδαφος των ΗΠΑ
τα προηγούμενα 14 χρόνια. Πρόσωπα που έχουν καθαιρεθεί από δημόσιο αξίωμα ή
έχουν καταδικασθεί για προδοσία ή εξέγερση δεν έχουν δικαίωμα να θέσουν
υποψηφιότητα.

13. Γιατί οι εκλογές πραγματοποιούνται πάντοτε Τρίτη;

Διότι την εποχή που οι μετακινήσεις γίνονταν ακόμη με τα άλογα οι ψηφοφόροι
έπρεπε να έχουν αρκετό χρόνο στη διάθεσή τους ώστε να μεταβούν στην έδρα
της κομητείας τους και να επιστρέψουν χωρίς να χάσουν τον κυριακάτικο
εκκλησιασμό ή την αγορά της Τετάρτης.

14. Πότε αναλαμβάνει καθήκοντα ο νεοεκλεγείς πρόεδρος;

Μέχρι το 1937, οπότε οι μετακινήσεις και η καταμέτρηση αποτελούσαν
χρονοβόρα υπόθεση, η ορκωμοσία του νέου προέδρου των ΗΠΑ γινόταν την 4η
Μαρτίου μετά τις εκλογές. Έκτοτε το μεταβατικό διάστημα συντομεύτηκε και η
ορκωμοσία πραγματοποιείται στις 20 Ιανουαρίου.

15. Πώς αναδεικνύονται οι υποψήφιοι των κομμάτων;

Από τα συνέδριά τους, μετά από διαδικασία προκριματικών εκλογών.
Σημειώνεται ότι η διαδικασία των προκριματικών γενικεύτηκε μόλις από το
1972 και πάντως τα ισχύοντα σε κάθε πολιτεία διαφέρουν: αλλού
πραγματοποιούνται συνελεύσεις και αλλού διαδικασίες κάλπης, αλλού έχουν
δικαίωμα συμμετοχής μόνο τα εγγεγραμμένα μέλη του κάθε κόμματος, αλλού και
ανεξάρτητοι κ.ο.κ.

16. Ποιά κόμματα έχουν κατακτήσει την προεδρία;

Εκτός του πρώτου Αμερικανού προέδρου Τζορτζ Ουάσιγκτον που εξελέγη ως
ανεξάρτητος, όλοι οι εκάστοτε ένοικοι του Λευκού Οίκου ανήκαν σε κάποιο από
τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της κάθε εποχής. Υποψήφιοι τρίτου κόμματος δεν
κατόρθωσαν παρά α αναδειχθούν μέχρι την δεύτερη θέση – μόλις δύο φορές
στους δύο αιώνες αμερικανικής ιστορίας.

Πηγή: athina984.gr

Τα πιο πρόσφατα στη κατηγορία

Γαλλία: Επιβολή lockdown για ένα μήνα

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 28 Μαρτίου oι Βίκινγκς καταλαμβάνουν το Παρίσι

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ! To 845 oι Βίκινγκς καταλαμβάνουν το Παρίσι, με αρχηγό τον Ράγκναρ Λόντμπροκ. Για να αποχωρήσουν, ο βασιλιάς των Φράγκων, Κάρολος ο Φαλακρός, τους δίδει...

Μεσανατολικό: Φόβοι για χερσαία Ισραηλινή επιχείρηση στη Ράφα

Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις βομβάρδισαν σήμερα τουλάχιστον τέσσερα σπίτια στη Ράφα, εγείροντας φόβους ότι δεν θα αργήσει να ξεκινήσει η σχεδιαζόμενη χερσαία στρατιωτική επιχείρηση...
Europol: Καλεί τις χώρες της ΕΕ να προστατέψουν τα παιδιά από τα δίκτυα εμπορίας ανθρώπων

Κατέρρευσε η ασφάλεια της Europol – Εξαφανίστηκαν αρχεία με ευαίσθητες πληροφορίες αξιωματούχων

Αντιμέτωπη με μία σοβαρή κρίση βρίσκεται η Europol που καταδεικνύει προβλήματα στη ασφάλειά της λόγω της εξαφάνισης ευαίσθητων αρχείων κορυφαίων αξιωματούχων της. Όπως αποκάλυψεσε δημοσίευμά του το...

Κατάρρευση γέφυρας στη Βαλτιμόρη: Οι έρευνες αναστέλλονται, οι 6 αγνοούμενοι θεωρούνται πλέον νεκροί 

Δύτες πρόκειται να επιστρέψουν σήμερα τα ξημερώματα στον ποταμό Πατάπσκο στο σημείο όπου χθες Τρίτη κατέρρευσε μεγάλη γέφυρα στη Βαλτιμόρη, αφού προσέκρουσε πάνω της...
1965, ΗΠΑ, διάβημα, κυπριακή κυβέρνηση, σοβιετικούς πυραύλους,

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 27 Μαρτίου αυστηρό διάβημα ΗΠΑ προς την κυπριακή κυβέρνηση

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ! To 1965 οι ΗΠΑ με αυστηρό διάβημά τους προς την κυπριακή κυβέρνηση ζητούν την ακύρωση της αγοράς σοβιετικών αντιαεροπορικών πυραύλων, με τη δικαιολογία ότι μία...

Κατάπτυστη άποψη Ερντογάν: Οι Πόντιοι ήταν μια από τις μεγαλύτερες τρομοκρατικές οργανώσεις

Κλιμακώνει την προκλητική ρητορική του ο Ταγίπ Ερντογάν, ενόψει των δημοτικών εκλογών στην Τουρκία με κατάπτυστες απόψεις που διαστρεβλώνουν την ιστορία. Ο τούρκος πρόεδρος...

Βαλτιμόρη: Κατέρρευσε γέφυρα μετά από πρόσκρουση πλοίου – Φόβοι για πολλά θύματα

Ενα φορτηγό πλοίο προσέκρουσε στη γέφυρα που βρίσκεται στο λιμάνι της Βαλτιμόρης στο Μέριλαντ, προκαλώντας την πτώση της, ανακοίνωσε η αμερικανική ακτοφυλακή. Πρόκειται για τη...

Βρείτε μας

7,826ΥποστηρικτέςΚάντε Like
133ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,245ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Λαϊκό Θέατρο Σκιών

Τα νέα και τα βίντεο του Καραγκιόζη

Διαβάστε Επίσης

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα μεταβεί στις ΗΠΑ για την εορτή της 25ης Μαρτίου

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα μεταβεί τελικά στην Ουάσιγκτον για την καθιερωμένη εορτή της 25ης Μαρτίου στον...

Κατάρρευση γέφυρας στη Βαλτιμόρη: Οι έρευνες αναστέλλονται, οι 6 αγνοούμενοι θεωρούνται πλέον νεκροί 

Δύτες πρόκειται να επιστρέψουν σήμερα τα ξημερώματα στον ποταμό Πατάπσκο στο σημείο όπου χθες...

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 27 Μαρτίου αυστηρό διάβημα ΗΠΑ προς την κυπριακή κυβέρνηση

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ! To 1965 οι ΗΠΑ με αυστηρό διάβημά τους προς την κυπριακή κυβέρνηση ζητούν την...

Βαλτιμόρη: Κατέρρευσε γέφυρα μετά από πρόσκρουση πλοίου – Φόβοι για πολλά θύματα

Ενα φορτηγό πλοίο προσέκρουσε στη γέφυρα που βρίσκεται στο λιμάνι της Βαλτιμόρης στο Μέριλαντ,...