Την τάση Ευρωπαίων πολιτών να αντιταχθούν στο «κατεστημένο», έχουν εκμεταλλευτεί στο έπακρο εθνικιστικά και ακροδεξιά κόμματα. Η τάση αυτή, που ωστόσο δεν συνδέεται απαραίτητα με την ακροδεξιά, έγινε εμφανής στη μεγάλη διεθνή αγροτική έκθεση του Παρισιού, όπου αγρότες, δήλωναν, «δεν περιμένουμε τίποτε από τους πολιτικούς». Τα προβλήματά τους έμειναν στη σκιά, ενόσω το αυγό που πέταξε κάποιος στον υποψήφιο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, έγινε… διάσημο.
Οι αγρότες έλεγαν στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι οι πολιτικοί δεν έκαναν κάτι για να επιλύσουν την κρίση γάλακτος, που προκλήθηκε μετά την απόφαση της Ε.Ε το 2015 να εξαλείψει τις ποσοστώσεις, οι οποίες βοηθούσαν στην αποτροπή της υπερπαραγωγής και κρατούσαν την αγορά σταθερή. Ο 32χρονος Σιμόν, έλεγε σε δημοσιογράφο του France 24 πως εργάζεται κατά μέσο όρο 80 ώρες την εβδομάδα, αλλά η οικογένειά του ζει με το μισθό της δασκάλας συζύγου του. Παρά την κρίση γάλακτος και την κακή σοδειά, θα παραμείνει αγροκτηνοτρόφος, «αφού υπάρχουν οι 70 αγελάδες» του. «Είμαι φορτωμένος με δάνεια και δεν μπορώ να πληρώσω τους προμηθευτές μου. Να δούμε πόσο θ΄ αντέξω», είπε. Άλλος κτηνοτρόφος, από την περιοχή της Βρετάνης, δήλωνε πως δεν έχει βγάλει κέρδος εδώ και τρία χρόνια. «Και ανάμεσα στην ΚΑΠ και την CETA (την εμπορική συμφωνία Ε.Ε. –Καναδά) δε νομίζω ότι θα μπορέσω να συνεχίσω».
Με 350 ευρώ το μήνα.
Περίπου οι μισοί από τους παραγωγούς, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, κερδίζουν μόλις 350 ευρώ το μήνα. Ο Μισέλ Πορτιέ, ιδρυτής και διευθυντής της εταιρίας αγροτικών συμβούλων Agritel, θεωρεί πως για την κατάσταση φταίει η απόφαση της Ε.Ε. για τις ποσοστώσεις που άλλαξε καθεστώς 35 χρόνων, σε μια εποχή που η διεθνής ζήτηση ήταν υψηλή. «Κίνα, Ρωσία, Ινδία και Βραζιλία, έκαναν μεγάλες εισαγωγές. Αλλά το πεδίο άλλαξε». Τον Αύγουστο του 2014 η Ρωσία επέβαλε εμπάργκο στα ευρωπαϊκά προϊόντα, λόγω των κυρώσεων της Ε.Ε. σε βάρος της για το ρόλο της στην ουκρανική κρίση. Το εμπάργκο στοίχισε στους Ευρωπαίους αγρότες, σχεδόν 200 εκατομμύρια ευρώ. Στο μεγαξύ η Κίνα, άρχισε να αγοράζει γαλακτοκομικά, από φάρμες στην Αυστραλία.
Γιγαντιαία τραστ
Σ΄ αυτό το περιβάλλον, οι αγρότες προσπαθούν να απορροφήσουν τα κόστη παραγωγής, ιδιαίτερα στη βιομηχανία γαλακτοκομικών, που δεν έχει πλέον τη δυνατότητα να φιξάρει τιμές. Ο Σιμόν ανέφερε πως βγάζει 30 λεπτά για κάθε λίτρο γάλακτος που πουλά, ημερησίως. «Είμαστε η μόνη βιομηχανία, όπου ο παραγωγός δεν συνυπολογίζει το δικό του μισθό. Αποφασίζεται από τον αγοραστή, από γιγαντιαία τραστ», ανέφερε. Ο Σιμόν εύχεται να είχαν οι μικροί παραγωγοί μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη, όπως στον Καναδά, όπου «υπάρχει μια ισχυρή Ένωση, που μπορεί να συνομιλεί με μεγάλες εταιρίες διανομής». Αντιμέτωποι με το αυξανόμενο συναίσθημα αδυναμίας, οι αγρότες στην έκθεση δήλωναν πως οι πολιτικοί δεν αντιλήφθηκαν στην πλήρη της έκταση την καταστροφική επίδραση της κρίσης. «Είμαι παραιτημένος. Όχι θυμωμένος όπως πέρσι. Είδαμε πως οι διαμαρτυρίες δεν απέδωσαν. Δεν πιστεύω σ΄ αυτές πια, δεν βασίζομαι σ΄ αυτές πια», είπε ο Σιμόν.
Η 25χρονη Μπάρμπαρα, παραγωγός γαλακτοκομικών, από τη βόρεια περιοχή της Νορμανδίας, αναρωτιόταν πότε η διεθνής έκθεση θα μετατραπεί σε «τσίρκο υποψηφίων» που την επισκέπτονται στα πλαίσια της προεκλογικής τους εκστρατείας. «Οι υποψήφιοι παρελαύνουν, δεν θα προτείνουν ο,τιδήποτε». Τα σχόλιά της έμοιαζαν με αντήχηση ανάλογων του Μπρουνό Παρμεντιέ, πρώην διευθυντή της Ecole superieure d΄agriculture. Οι πολιτικοί στην έκθεση, έρχονται «να χαϊδέψουν τα οπίσθια καμιάς αγελάδας» μιας και δεν εμπλέκονται στο πρόβλημα. «Αν οι αγρότες είναι σε αδιέξοδο, φταίει πως η Ευρώπη δεν ενδιαφέρεται για τη γεωργία και διαδοχικές κυβερνήσεις δεν έκαναν τίποτε γι αυτό».
Η “βόλτα” του Φιγιόν, το Made in France της Λεπέν
Σε βίντεο που αναρτήθηκε στο Facebook, ο συντηρητικός υποψήφιος Φρανσουά Φιγιόν, υποσχόταν σειρά νέων μέτρων για αντιμετώπιση της κρίσης, περιλαμβανομένης μείωσης φόρων και δημιουργία ετικέτας που θα επιτρέπει στους καταναλωτές να βλέπουν τι ποσοστό της τιμής πάει στον παραγωγό. Η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν, ενθαρρύνει τους πολίτες να αγοράζουν τοπικά προϊόντα, Made in France. Ο Πορτιέ της Agritel, θεωρεί την πλατφόρμα της μη ρεαλιστική. «Η ΚΑΠ είναι το πρώτο θεμέλιο της Ευρώπης», ανέφερε. Όποιος κι αν κερδίσει τις προεδρικές εκλογές το Μάιο θα αναλάβει τις διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα της ΚΑΠ 2020-2025. Η Γαλλία ετοιμάζεται για μάχη με Βρετανία και Γερμανία, οι οποίες έχουν βάλει σε προτεραιότητα τη βιομηχανοποιημένη γεωργία.
Ένας λόγος είναι ίσως η διαφορά πολιτιστικής στάσης απέναντι στην τροφή. Σύμφωνα με έρευνα του 2012, που διεξήγαγε το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας, οι Γάλλοι καταναλωτές δαπανούν το 14% του οικογενειακού προϋπολογισμού τους για τρόφιμα, οι Γερμανοί 11% και οι Βρετανοί, 9%. «Τα υψηλής ποιότητας προϊόντα μας, δεν μπορούν να ανταγωνιστούν φτηνά σάντουιτς με τετράγωνα ζαμπόν», είπε ο Παρμετιέ.
Ρ.Α.