Φόβους για νέα λουκέτα στην αγορά κατά τη φθινοπωρινή περίοδο εκφράζουν παράγοντες του ελληνικού εμπορίου. Πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν φθάσει πλέον στο απροχώρητο, αδυνατώντας να αντεπεξέλθουν στις μηνιαίες υποχρεώσεις τους, ενώ η βαριά φορολογία συνθλίβει κάθε προσπάθεια.
Η περαιτέρω πτώση του τζίρου στο πρώτο δίμηνο του καλοκαιριού προεξοφλεί το μέλλον, ενώ η εκπτωτική περίοδος δεν φαίνεται να σώζει την κατάσταση, έως τώρα τουλάχιστον. Η τουριστική κίνηση αυτή τη φορά είχε χειρότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά και στην Αθήνα και σε δημοφιλείς προορισμούς.
Το τοπικό εμπόριο πέριξ των ξενοδοχειακών συγκροτημάτων δείχνει αδύναμο και ελάχιστοι, πλέον, προσβλέπουν στους επισκέπτες του λεγόμενου last minute, οι οποίοι έχουν πάρει πακέτα σε παλιές τιμές, άρα δεν είναι υψηλού εισοδήματος.
Ειδικότερα, οι φόροι «φρέναραν» τον τζίρο στην καλοκαιρινή αγορά, ενώ η εισαγόμενη τουριστική κατανάλωση είναι χαμηλού εισοδήματος και είσπραξης. Αυτό είναι το συμπέρασμα του προέδρου της ΕΣΕΕ Βασίλη Κορκίδη, ο οποίος εξηγεί με χαρακτηριστικό τρόπο ότι «τα “καλοκαιρινά μελτέμια” έρχονται φέτος το φθινόπωρο για νοικοκυριά και επιχειρήσεις με “μποφόρ” πολλών φόρων.
Τα 23,3 δισ. ευρώ για φόρους το αμέσως επόμενο διάστημα, εκ των οποίων τα 3,344 δισ. ευρώ για την καταβολή του ΕΝΦΙΑ δημιουργούν “τρικυμία” στην ελληνική αγορά. Η περίοδος των θερινών εκπτώσεων υπερβαίνει τα τελευταία 7 χρόνια της κρίσης περίπου τα 7 δισ. ευρώ σε τζίρο, με μόνη εξαίρεση το 2015, που ο τζίρος μειώθηκε στα 6,8 δισ. ευρώ, λόγω των γνωστών πρωτόγνωρων γεγονότων τον περσινό Ιούλιο και Αύγουστο στη χώρα μας, με κλειστές τράπεζες, capital controls, εκλογές, κ.α.».
Πρόβλημα στην Αθήνα
Το μεγάλο πρόβλημα της αγοράς παραμένει η έλλειψη ρευστότητας, συναφώς και τα χαμηλά αποθέματα προϊόντων τονίζει ο γενικός διευθυντής του Εμπορικού Συλλόγου Αθήνας Σωτήρης Αντωνίου. Θεωρεί, βεβαίως, ότι το να βγάζεις στις εκπτώσεις σε χαμηλή τιμή ό,τι είχες στα αζήτητα, είναι αδιέξοδο.
Ουδείς θα αγοράσει, εφόσον αντιληφθεί πως το εμπόρευμά σου είναι πια παλιό. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι οι τρεις βασικοί παράγοντες ανόδου της εμπορικής κίνησης, ήτοι ποιοτικό προϊόν, σωστή τιμή, κατάλληλη χρονική περίοδος, δεν συνυπάρχουν σήμερα για πολλούς λόγους στο ευρύ φάσμα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Υπολογίζεται πως το ποσοστό των εμπορικών που ανταποκρίνονται σε μόλις έναν από τους τρεις παράγοντες επιτυχούς πορείας φθάνουν το 30%-40%. Μοιραία, κεφάλι παίρνουν στην προκειμένη περίπτωση πολυεθνικές και αλυσίδες που καλύπτουν τις παραπάνω προϋποθέσεις.
«Παρά ταύτα, εν συνόλω, ο κλάδος του λιανεμπορίου γράφει πτώση αυτή την περίοδο, κάτι που ουδείς ανέμενε, με δεδομένο μάλιστα ότι πέρυσι οι εκπτώσεις ακολούθησαν τα capital controls που έφεραν σοκ στην αγορά. Κι όμως, τείνουμε να λέμε πως πέρυσι τα πράγματα πήγαν, τελικά, καλύτερα»!
Ο κ. Αντωνίου συμφωνεί και εκείνος πως το τουριστικό ρεύμα φέτος διαθέτει χειρότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά από πλευράς εισοδήματος. Αυτό διαπιστώνεται και στο ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας, αλλά ακόμη και στα «προπύργια» του ελληνικού τουρισμού, τη Μύκονο και τη Σαντορίνη.
Υποτονική κίνηση στη Βόρεια Ελλάδα
Χωρίς να δώσουν την προσδοκώμενη ανάσα στον εμπορικό κόσμο της Βόρειας Ελλάδας οδεύουν προς το τέλος τους οι θερινές εκπτώσεις, καθώς η καταναλωτική κίνηση είναι υποτονική και σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, χαμηλότερη ακόμα και σε σχέση με την αντίστοιχη κακή περσινή περίοδο που σημαδεύτηκε από τα capital controls.
Στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της τοπικής αγοράς, η πτώση των πωλήσεων στη φετινή περίοδο των θερινών εκπτώσεων κυμαίνεται μεταξύ 10%-20%, καθώς η κινητικότητα των Βαλκάνιων τουριστών δεν αρκεί για να καλύψει τις μεγάλες απώλειες που προκύπτουν από το πολύ περιορισμένο αγοραστικό ενδιαφέρον των Ελλήνων.
«Η αναδουλειά είναι ο κανόνας, οι όποιες εξαιρέσεις βρίσκονται μόνο στους μεγάλους εμπορικούς δρόμους (Τσιμισκή, Μητροπόλεως). Όσο οι πολιτικές συρρίκνωσης του οικογενειακού εισοδήματος συνεχίζονται, δεν θα μπορεί να υπάρξει και ρεαλιστική ελπίδα ανάκαμψης» σημειώνει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Παντελής Φιλιππίδης.
Συγκρατημένοι οι τουρίστες
Στην Κατερίνη, σύμφωνα με τον πρόεδρο του τοπικού Εμπορικού Συλλόγου Κώστα Ρέχα, οι πωλήσεις το φετινό καλοκαίρι είναι μειωμένες κατά 10%-15% σε σχέση με πέρυσι, καθώς στην ασθενική αγοραστική δύναμη των Ελλήνων καταναλωτών ήρθε να προστεθεί η μείωση του ξένου τουριστικού ρεύματος στην Πιερία.
«Στην αρχή των εκπτώσεων, στο δεύτερο μισό του Ιουλίου, υπήρξε κάποια κινητικότητα, αλλά δυστυχώς ο Αύγουστος είναι χειρότερος από πέρυσι.
Η περιοχή πληρώνει τη μείωση των ξένων τουριστών αλλά και το γεγονός ότι οι τουρίστες που ήρθαν είναι φέτος πολύ συγκρατημένοι. Ευτυχώς που υπάρχουν οι ομογενείς από Γερμανία και ΗΠΑ, που είναι αρκετοί στην Πιερία και κίνησαν κάπως την αγορά» πρόσθεσε ο ίδιος.
«Παγωμένος» ο Αύγουστος
Πτώση τζίρου τουλάχιστον 10% καταγράφεται στην αγορά της Έδεσσας, καθώς και στην πρωτεύουσα της Πέλλας ο Αύγουστος ήρθε να «σβήσει» μια καλή δυναμική που, δεδομένων των συνθηκών, είχε αρχίσει να αναπτύσσεται τον Ιούλιο, τονίζει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Νεκτάριος Ελμάλογου.
Ανταγωνισμός από τα Σκόπια
Ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση στη Φλώρινα όπου η μείωση του τζίρου, ακόμα και σε σχέση με πέρυσι, αγγίζει το 30%, όπως εκτιμά ο πρόεδρος του τοπικού Εμπορικού Συλλόγου Θωμάς Ταλλίδης.
«Το “κάθε φέτος και χειρότερα” βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή του στη Φλώρινα, όπου έχουμε να αντιμετωπίσουμε, εκτός από τη βαριά φορολογία και την αφαίμαξη εισοδήματος, και τον σκληρό ανταγωνισμό από τα φθηνά γειτονικά Σκόπια που έχουν πάρει (σ.σ.: τα Μπίτολα) ένα μεγάλο κομμάτι της αγοράς με δραματικές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία» σημειώνει ο ίδιος.
Αυξομειώσεις με οριακές μεταβολές
Στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, ίσως και οριακά πτωτικά, κινούνται οι αγορές της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, οι οποίες ξεκίνησαν με μεγάλη δυναμική το καλοκαίρι λόγω της μαζικής έλευσης Τούρκων τουριστών μετά το ραμαζάνι, ρεύμα που ωστόσο ανακόπηκε λόγω των δραματικών εξελίξεων στη γειτονική χώρα.
Όπως, πάντως, αναφέρει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης Κωνσταντίνος Χατζημιχαήλ, η τοπική αγορά, μετά από μία «κοιλιά» 20 περίπου ημερών, πήρε σημαντική ώθηση από τη «Λευκή Νύχτα» που διοργανώθηκε στις 11 Αυγούστου, διατηρώντας μάλιστα, για τα δεδομένα της γενικότερης αρνητικής συγκυρίας, ικανοποιητικές πωλήσεις μέχρι σήμερα. Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Συλλόγου της Καβάλας Βασίλης Λεμονίδης σημειώνει ότι η τοπική αγορά βασίζεται κυρίως σε Βαλκάνιους τουρίστες.
