Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
23 C
Athens

Βυζάντιο: Ποιο ήταν το fast food, τι έπιναν για να ξεδιψάσουν, το πιπεράτο ψωμί…

Πολλοί ταβερνιάρηδες, για να αυξήσουν τα κέρδη τους, νόθευαν το κρασί, προσθέτοντας ποσότητες νερού.

Εκτός από αυτό, συχνά εξαπατούσαν τους πελάτες τους χρησιμοποιώντας δοχεία μικρότερα από το κανονικό. Τέτοια δοχεία ήταν το «μέτρον», που χωρούσε 30 λίτρες, και η «μίνα», που χωρούσε 3 λίτρες.

Αν κάποιοι συλλαμβάνονταν να χρησιμοποιούν δοχεία που δεν είχαν τη σφραγίδα του έπαρχου ή ήταν μικρότερα από τα επιτρεπόμενα, μαστιγώνονταν, κουρεύονταν και διαγράφονταν από το σωματείο των καπήλων….

image007

Τον άρτον ημών τον επιούσιον

Η βασική τροφή των Βυζαντινών ήταν το ψωμί. Υπήρχαν όμως διάφορα είδη ψωμιού:

1) το πρώτης ποιότητας, το καθαρό, από σιτάρι καλά αλεσμένο, ψιλοκοσκινισμένο με κόσκινο από λεπτό μεταξωτό ύφασμα, από το οποίο μόνο λεπτή άχνη μπορούσε να περάσει και χωρίς πίτουρα ή προσμείξεις με άλλα υλικά. Και επειδή το καθαρό ψωμί ήταν ακριβό, το έτρωγαν μόνο οι πλούσιοι και οι άρρωστοι, επειδή ήταν πιο εύπεπτο.

2) το δεύτερης ποιότητας ψωμί ήταν πιο χοντροαλεσμένο που αποκαλούσαν «ψωμίν σεμιδαλάτον ή σεμιδάλινον», δηλαδή σιμιγδαλένιο και το χρησιμοποιούσαν τα μεσαία στρώματα του πληθυσμού. Τα δύο αυτά είδη ψωμιού από το χρώμα και το ψήσιμο τα χαρακτήριζαν «φωτοφόρους άρτους» και αφράτους και τους πασπάλιζαν με σουσάμι ή με σπόρους ήμερης παπαρούνας ή λιναριού.

3) το τρίτης ποιότητας ψωμί, που χαρακτήριζαν ως ρυπαρό άρτο από κριθάρι, κεχρί, αγριοσίταρο, κλπ. Το έτρωγαν οι φτωχοί. Αλλά υπήρχαν διάφορα είδη από αυτό το ψωμί. Το κατώτερο ήταν το πιτεράτο, δηλαδή το κατασκευασμένο από πίτουρα, του οποίου η χρήση δήλωνε έσχατη φτώχεια.

byzantine-food-600x300

Του τραπέζι του φαγητού εκτός από τραπέζιν (από το τραπέζιον) ονομαζόταν και τάβλα και ήταν στρογγυλό ή τετράπλευρο.

Μικρογεύματα (fast food)

Στους δρόμους πολλών πόλεων του Βυζαντίου μπορούσε να συναντήσει κανείς κάποιους μικροπωλητές, που τους αποκαλούσαν «πουσκάριους». Αυτοί είχαν στους πάγκους τους και πουλούσαν στους περαστικούς βραστά όσπρια. Συνήθως διέθεταν βραστές φακές και βραστά ή ψητά ρεβίθια, όπως και σπόρους κάνναβης, το γνωστό κανναβούρι. Εξίσου αγαπητά ήταν στους Βυζαντινούς και τα φασόλια, τα κουκιά και τα μπιζέλια.

Αφεντικά και δούλοι…

Οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου συνήθιζαν να προσφέρουν στα ανάκτορα γεύματα καθημερινά για τις δώδεκα μέρες (κλητώρια) που ακολουθούσαν τα Χριστούγεννα. Σε κάθε γεύμα καλούσαν περίπου 250 άνδρες από τους ανώτερους πολιτικούς, στρατιωτικούς και εκκλησιαστικούς αξιωματούχους. Μαζί τους καλούσαν και 12 φτωχούς, όπως και τους ξένους πρεσβευτές. Όταν όμως τα οικονομικά του κράτους δεν πήγαιναν καλά και υπήρχε ανέχεια στους πολίτες, οι αυτοκράτορες ματαίωναν τα γεύματα αυτά και διέθεταν αλλού τα χρήματα.

byzantine-dining

Τα βασικά είδη διατροφής των Βυζαντινών ήταν ψωμί, λαχανικά, ελιές, τυρί, ψάρια, λάδι και κρασί. «Φάγε, πιέ, ευφραίνου».

Οι Βυζαντινοί έτρωγαν τέσσερις φορές την ημέρα: το πρωί, το μεσημέρι, το απόγευμα και το βράδυ. Το πρωινό τους το ονόμαζαν πρόγευμα ή πρόγεμα ή πρόσφαγον. Το μεσημεριανό γεύμα ή γέμα και αργότερα γιόμα, το απογευματινό δειλινό και το βραδινό δείπνο ή άριστον. Το τραπέζι του φαγητού εκτός από τραπέζιν (από το τραπέζιον) ονομαζόταν και τάβλα και ήταν στρογγυλό ή τετράπλευρο.

Για το σκούπισμα των χεριών χρησιμοποιούσαν τα χειρόμακτρα ή εγχείρια ή μανδίλια, από τα οποία το κάλυμμα του τραπεζιού ονομάστηκε τραπεζομάντιλο. Ωστόσο, η χρήση των πιρουνιών δεν ήταν συνήθης και οι Βυζαντινοί έτρωγαν τις στερεές τροφές με τα χέρια, αφού τα έπλεναν προ του φαγητού, όπως και οι αρχαίοι Έλληνες.

Γιούργια στον ταβλά με τα κουλούρια Στον βυζαντινό στρατό χρησιμοποιούνταν κουλούρια για τη σίτιση των στρατιωτών. Τα κουλούρια αυτά (σε σχήμα κρίκου), όταν έπρεπε να διατηρηθούν για πολλές μέρες, τα φρυγάνιζαν. Ετυμολογικά η λέξη «κουλούρι» προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη «κολλύρια», που σήμαινε ψωμί κατώτερης ποιότητας που δινόταν στους δούλους. Από εκεί η βυζαντινή λέξη κολλύρα ή κολλούριον, που έγινε κουλούρι. Στο τραπέζι χρησιμοποιούσαν μαχαίρια, κουτάλια, πίνακες (γαβάθες), πινάκια και πινακίσκους (πιάτα), ποτήρια και περόνια (πιρούνια).

Vyzantio_fai

«Φάτε, πιέτε μωρ’ αδέρφια».

Τα βασικά είδη διατροφής των Βυζαντινών ήταν ψωμί, λαχανικά, ελιές, τυρί, ψάρια, λάδι και κρασί. Από τα πρόχειρα φαγητά πολύ συνηθισμένα ήταν, εκτός από το ψωμοτύρι, η πανάδα (κομμάτια ξερό ψωμί μαγειρεμένα με λάδι και κομμένα κρεμμύδια) και η «γρούτα», δηλαδή το κουρκούτι. Το κρέας ήταν είδος πολυτελείας. Δεν αποτελούσε καθημερινή τροφή για τους Βυζαντινούς, και επειδή κόστιζε πολύ αλλά και επειδή η θρησκεία υπαγόρευε πολλές νηστείες. Χοιρινά, αρνιά, γίδες, βοοειδή, ελάφια και λαγοί περιλαμβάνονταν στον κατάλογο των βυζαντινών φαγητών. Περί πόσεως… Εκτός από το νερό, οι Βυζαντινοί έπιναν και διάφορα άλλα ποτά, τα οποία παρασκεύαζαν χρησιμοποιώντας κρασί, νερό, μέλι και άλλα υλικά.

Ο ζύθος (μπίρα), που παρασκευαζόταν από κριθάρι, βρόμη, κεχρί ή και σιτάρι, ήταν διαδεδομένος σε διάφορα μέρη της αυτοκρατορίας. Ως δροσιστικά ποτά οι Βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν τη γνωστή σουμάδα, εκχύλισμα αμυγδάλων σε νερό, το μελίγαλα, ανάμειξη μελιού με γάλα, το υδρόμελι και το απόμελι, που παρασκευαζόταν από το νερό με το οποίο έπλεναν την κηρήθρα του μελιού, αφού είχαν πάρει το μέλι….

Από την έκδοση «Η άγνωστη πλευρά του Βυζαντίου. Ιστορικά παράδοξα»

Πηγή: mixanitouxronou.gr

Τα πιο πρόσφατα στη κατηγορία

Θέατρο σκιών: Ο Τάσος Γεωργίου στο «Ελλάδα Έχεις Ταλέντο»

28 Μαρτίου 2024: Παγκόσμια ημέρα θεάτρου σκιών

Το ΠΣΘΣ εορτάζει και φέτος την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου Σκιών, χαιρετίζοντας όπου Γής όλους τους καλλιτέχνες/καλλιτέχνιδες που με τις ιδιαίτερες τεχνικές τους το υπηρετούν....

Ατομική Έκθεση Ζωγραφικής: Το δάκρυ της μαστίχας

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΣΤΑΛΟΥ Το δάκρυ της μαστίχας Ατομική Έκθεση Ζωγραφικής Εγκαίνια: Τετάρτη, 3 Απριλίου | 7μ.μ.  στη Δημοτική Πινακοθήκη Καλλιθέας «Σοφία Λασκαρίδου» Λασκαρίδου 120 και Φιλαρέτου, Καλλιθέα Η έκθεση διαρκεί...

Η προίκα της κόρης της Μπουμπουλίνας που προκάλεσε εμφύλια διαμάχη

Η Ελένη Μπούμπουλη έγινε πρωταγωνίστρια σε μια υπόθεση που λίγο έλειψε να τινάξει το νεοσύστατο ελληνικό κράτος στον αέρα. Κολοκοτρώνης και Γρίβας έφτασαν στα...

Παύλος Βρέλλης: Ο γλύπτης που έπλασε την ιστορία του έθνους μας σε κερί και...

Όλα όσα θέλετε να μάθετε για τον συνταξιούχο γυμνασιάρχη, τον γλύπτη Παύλο Βρέλλη, που δημιούργησε ένα έργο ζωής, ένα έργο για όλη την Ελλάδα,...

Οι κοινοί στόχοι στον ιστό της ελληνικής γλώσσας!

– Eκκλησία – Σχολεία – Δημογέροντες – Δημοσιογραφία αποτέλεσαν στη Σμύρνη ένα ενιαίο, αδιάσπαστο σύνολο, αλληλοσυμπληρούμενο με κοινούς στόχους και προβληματισμούς και με αδιάρρηκτο...

Πώς εξηγούσαν οι αρχαίοι τις εκλείψεις Ηλίου

Τα μηνύματα από τους θεούς, οι κακοί οιωνοί και η ιστορία του Ηροδότου για τον Θαλή Στις 8 Απριλίου 2024 η Βόρεια Αμερική θα γίνει...
Κνωσός: Ανακάλυψη «τεράστιας σημασίας»

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 16 Μαρτίου ο Σερ Άρθουρ Έβανς ξεκινά την ανασκαφή στα ερείπια της...

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ! Το 1900 Ο Σερ Άρθουρ Έβανς ξεκινά την ανασκαφή στα ερείπια της Κνωσού στην Κρήτη Το 1964 Ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ αποβιβάζονται στην Κρήτη

Βρείτε μας

7,826ΥποστηρικτέςΚάντε Like
133ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,245ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Λαϊκό Θέατρο Σκιών

Τα νέα και τα βίντεο του Καραγκιόζη

Διαβάστε Επίσης

Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά στο Βυζάντιο

Τα Χριστούγεννα κατά τους πρώτους αιώνες δε γιορταζόταν ως αυτοτελής γιορτή, αλλά συνεορταζόταν µε...

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 22 Νοεμβρίου ο αυτοκράτωρ του Βυζαντίου Ιωάννης ΣΤ’ Καντακουζηνός κλείνεται σε μοναστήρι

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ Το 1354.... Ο Αυτοκράτωρ του Βυζαντίου Ιωάννης ΣΤ' Καντακουζηνός παραιτείται από κάθε εξουσία και...

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 11 Μαΐου το Βυζάντιο μετονομάζεται σε Νέα Ρώμη

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ Το 330.... Το Βυζάντιο (μετέπειτα Κωνσταντινούπολη) μετονομάζεται σε Νέα Ρώμη και γίνεται πρωτεύουσα...

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 29 Απριλίου ο Αλέξιος Α’ ο Κομνηνός νικά του Πετσενέγκους

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ Το 1091...Λίγο έξω από την Κωνσταντινούπολη διεξάγεται η μάχη στο Λεβούνιο. Ο αυτοκράτορας του...