Του Χρήστου Κάππου
Στις Ηνωμένες Πολιτείες αυτό το καιρό τα κυριότερα κόμματα βρίσκονται σε διαδικασίες για την ανάδειξη των προσώπων που θα πάρουν το χρίσμα του υποψήφιου για τις προεδρικές εκλογές του ερχόμενου χρόνου.
Από τις αρχές του ερχόμενου έτους σε όλες τις πολιτείες θα στηθούν κάλπες προκειμένου οι πολίτες να ψηφίσουν εκείνον που προτιμούν να είναι ο υποψήφιος του ενός ή του άλλου κόμματος.
Αυτό δεν θα συμβεί σε μια μέρα μόνο. Η διαδικασία θα είναι μαραθώνια , κάθε η πολιτεία θα έχει την δική της ημερομηνία. Αυτό σημαίνει ότι οι ψηφοφόροι θα έχουν μεγάλο διάστημα για να σκεφτούν ποιούς θα επιλέξουν.
Αυτό που πολλοί δεν γνωρίζουν είναι ότι κατά κάποιο τρόπο οι ψηφοφόροι θα εκλέξουν έμμεσα τους υποψήφιους που θα διεκδικήσουν τα χρίσματα.
Σε κάθε εκλογή που θα γίνεται σε μια ή περισσότερες πολιτείες κάθε υποψήφιος που διεκδικεί το χρίσμα του ενός ή του άλλου κόμματος θα διεκδικεί έναν αριθμό εκλεκτόρων και ως το τέλος της διαδικασίας στόχο θα έχει να κερδίσει ένα “μαγικό νούμερο”. Και εδώ να επισημανθεί ότι ανάμεσα στα δυο κυριότερα κόμματα των ΗΠΑ υπάρχει μια διαφορά.
Εν αντιθέσει με τους Ρεπουμπλικάνους όπου όποιος συγκεντρώσει το μαγικό αριθμό σε εκλέκτορες , στους Δημοκρατικούς το πράγμα ζυγίζεται ξανά στο συνέδριο. Εκεί οι εκλέκτορες με έναν αριθμό υπερεκλεκτόρων , οι οποίοι είναι εκλεγμένοι αξιωματούχοι του κόμματος, ρίχνουν μια δεύτερη ματιά για το αν αυτός που οι ψηφοφόροι επέλεξαν είναι κατάλληλος. Αν μπορεί να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές και αν έχει εκείνες τις ικανότητες που πρέπει να έχει ένας πρόεδρος.
Στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες της Ευρώπης ισχύουν άλλοι κανόνες. Καθώς τα κόμματα δεν εκλέγουν τον υποψήφιο που θα στηρίξουν στις εκλογές αλλά τους ηγέτες τους, Έχουν θεσπίσει τους δικούς τους τρόπους εκλογής. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ηγέτες των κομμάτων εκλέγονται από τα συνέδρια. Από ένα δηλαδή αντιπροσωπευτικό σώμα που έχει εκλεγεί και αντιπροσωπεύει την βάση. Στην διάρκεια αυτών των συνεδρίων δεν εκλέγονται μόνο οι ηγέτες, αλλά και τα κορυφαία όργανα των κομμάτων ενώ καθορίζεται και η πολιτική γραμμή.
Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ανακαλύφθηκε η απευθείας εκλογής. Η αρχή έγινε από το ΠΑΣΟΚ το 2004 για να ακολουθήσει 5 χρόνια μετά και το κόμμα της Ν.Δ. Οι πραγματικοί λόγοι που επιλέχτηκε από το ΠΑΣΟΚ αυτή η διαδικασία ήταν αυτή του εντυπωσιασμού καθώς και της κινητοποίησης των ψηφοφόρων του κόμματος υπέρ του τότε μοναδικού υποψήφιου για την αρχηγία εν όψει των εθνικών εκλογών που θα ακολουθούσαν λίγες εβδομάδες αργότερα. Μόνο που το υποτιθέμενο 1.000.000 που όπως δηλώθηκε ψήφισε -ένας αριθμός που δεν αποδείχτηκε ποτέ- δεν συνέβαλε στο να κερδίσει ο τότε νεοεκλεγείς πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ τις εθνικές εκλογές του 2004.
Το 2007 όταν η διαδικασία επαναλήφθηκε, αυτή την φορά με περισσότερους υποψηφίους και πάλι ο αριθμός των συμμετεχόντων δεν αποδείχθηκε, ακούστηκαν και μουρμούρες για παρατράγουδα…
Αυτή την φορά είναι το σημερινό κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης που καλείται να εκλέξει νέο αρχηγό ακολουθώντας το δρόμο της απευθείας από τη βάση εκλογή. Με προβληματισμούς αν και πως θα υπάρξει συμμετοχή χωρίς να προσέλθουν χαβαλετζήδες ή ψηφοφόροι από άλλα κόμματα.
Το θέμα όμως είναι το κριτήριο. Αν θα εκλεγεί κάποιος συμπαθής στο μεγαλύτερο τμήμα της βάσης του κόμματος. Ή αν οι ψηφοφόροι και οι φίλοι του κόμματος θα κρίνουν ποιός είναι πράγματι καταλληλότερος για το ρόλο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυτή τη στιγμή και για την διεκδίκηση της πρωθυπουργίας αργότερα. Σε συνδυασμό πάντοτε βέβαια με το ποιά θα είναι η πολιτική γραμμή της επόμενης μέρας.
Αν κοντά σε όλα αυτά συνυπολογίσει κανείς πως στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έχει γίνει ακόμη η αποτίμηση του αποτελέσματος δύο εκλογικών αναμετρήσεων αλλά και ενός δημοψηφίσματος που διαδραμάτισε και αυτό το ρόλο του στις πολιτικές εξελίξεις της χώρας…
