Οι Ταλιμπάν φαίνεται ότι έφτασαν στην πρωτεύουσα του Παντζσίρ, της τελευταίας αφγανικής επαρχίας που αντιδρούσε στην εξουσία της, και δείχνουν να βρίσκονται στα πρόθυρα της ολοκληρωτικής επικράτησης.
Χθες ανήρτησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφίες που δείχνουν μαχητές Ταλιμπάν να στέκονται μπροστά από την πύλη στο κτίριο του κυβερνήτη της επαρχίας αναφέρει ο Guardian. Ο εκπρόσωπός τους Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι το Παντζσίρ βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν, οι οποίοι πάντως δεν έχουν ανακοινώσει ακόμα την κυβέρνησή τους.
Αρχικά είχε γίνει μια προσπάθεια να διεξαχθεί διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών ώστε να μη χυθεί και άλλο αίμα, όμως τελικά δεν προχώρησαν οι διαπραγματεύσεις, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται. Ο Αχμάντ Μασούντ, διοικητής των μονάδων που αντιστέκονται, δεν διέψευσε τους ισχυρισμούς των Ταλιμπάν για νίκη στο Παντζσίρ και σε ηχογραφημένο μήνυμά του ακούγεται να λέει ότι σκοτώθηκαν αρκετά μέλη της οικογένειάς του κατά την πρόσφατη επίθεση. Προέτρεψε πάντως να συνεχιστεί η αντίσταση.
Εάν επιβεβαιωθεί ο έλεγχος των Ταλιμπάν στο Παντζσίρ θα είναι η πρώτη φορά που θα γίνει τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Η κοιλάδα αυτή ήταν το επίκεντρο της αντι-σοβιετικής αντίστασης τη δεκαετία του 1980 και αργότερα προπύργιο των αντι-Ταλιμπάν δυνάμεων, τη δεκαετία του 1990.
Βίντεο των Ταλιμπάν στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, με το οποίο καλούν τον κόσμο να κατέβει από τα βουνά, σημαίνει, σύμφωνα με τους αναλυτές, ότι αρκετοί μαχητές βρίσκονται ακόμα περιφερειακά της κοιλάδας και συνεχίζουν τις επιθέσεις, παρότι η πρωτεύουσα φαίνεται να έχει πέσει στα χέρια των Ταλιμπάν.
Χθες έφθασε στο Κατάρ ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να διαμορφώσει ενιαίο μέτωπο με τους συμμάχους της Ουάσιγκτον που διαταράχθηκε μετά τη νίκη των Ταλιμπάν αναφέρουν οι ΝYTimes. Πριν αναχωρήσει από τις ΗΠΑ, ο Μπλίνκεν θέλησε να μεταφέρει τη «βαθιά ευγνωμοσύνη» της αμερικανικής κυβέρνησης στο Κατάρ που λειτούργησε ως γέφυρα για 55.000 άτομα από το Αφγανιστάν, στη διάρκεια των τελευταίων χαοτικών ημερών της παραμονής των αμερικανικών στρατευμάτων εκεί. Ο Μπλίνκεν θα συναντήσει αφγανούς καθώς και αμερικανούς διπλωμάτες που μεταφέρθηκαν στην Ντόχα από την πρεσβεία στην Καμπούλ που πλέον δεν λειτουργεί.
Αύριο ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών θα μεταβεί στην αμερικανική βάση Ραμστάιν στη Γερμανία, προσωρινό κατάλυμα για χιλιάδες αφγανούς πρόσφυγες που θα μεταφερθουν στις ΗΠΑ. Από εκεί θα πάρει μέρος σε τηλεδιάσκεψη ομολόγων του από 20 κράτη μαζί με τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών Χάικο Μάας. Ο Μπλίνκεν θα μιλήσει σήμερα με τους Καταριανούς και για τις προσπάθειες μαζί με την τουρκική κυβέρνηση να λειτουργήσει και πάλι το αεροδρόμιο της Καμπούλ – ένα θέμα ιδιαίτερα σημαντικό καθώς μέσω αυτού θα φτάσει ανθρωπιστική βοήθεια στο Αφγανιστάν, αλλά και θα μπορέσουν να φύγουν και άλλοι άνθρωποι από τη χώρα.
Ενοχλημένος ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας
Στο μεταξύ, χθες στην Επιτροπή Εξωτερικών της Bundestag που συνεδρίασε για το Αφγανιστάν, ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας εμφανίστηκε ιδιαίτερα ενοχλημένος από τη διαρροή απόρρητου τηλεγραφήματος στο Spiegel, στο οποίο δεν είχαν πρόσβαση ούτε οι βουλευτές. «Η δημοσίευση δεν ήταν προς το συμφέρον της κυβέρνησης», απάντησε ο κ. Μάας σε βουλευτή, ο οποίος ζήτησε να μάθει πώς το έγγραφο κατέληξε στο Spiegel. Ο υπουργός επιχείρησε μάλιστα να υποβαθμίσει τη σημασία του εν λόγω τηλεγραφήματος, δηλώνοντας ότι επρόκειτο για μία ακόμη αναφορά, απλώς σε δραματικότερους τόνους.
Το Spiegel αποκάλυψε ότι το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών είχε ενημερωθεί ήδη από τις 6 Αυγούστου, μιάμιση εβδομάδα πριν από την πτώση της Καμπούλ, για τον κίνδυνο κατάρρευσης της αφγανικής κυβέρνησης, αλλά δεν ενεργοποίησε εγκαίρως τα σχέδια επείγουσας αντίδρασης.
Το Κατάρ γέφυρα μεταξύ Ταλιμπάν και Δύσης
Στο μεταξύ, το Κατάρ αναδεικνύεται σε γέφυρα μεταξύ των Ταλιμπάν και της Δύσης. Ετσι έπειτα από τριετή εμπορικό και ταξιδιωτικό εμπάργκο από τις γειτονικές χώρες, η Ντόχα παίζει έναν όλο και πιο ενισχυμένο ρόλο στη διεθνή σκηνή. Πολλές από τις μεγάλες χώρες που προσπαθούν να βρουν τρόπο να σταθούν απέναντι στους Ταλιμπάν, που πλέον έχουν την εξουσία στο Αφγανιστάν, στρέφονται σε αυτό το μικρό κράτος, πλούσιο σε αέριο, γράφουν οι Financial Times. Το Κατάρ επί δεκαετίες διατηρεί δεσμούς με τους ισλαμιστές και έτσι προσφέρθηκε να παίξει ρόλο μεσολαβητή ανάμεσα σε αυτούς και στη Δύση. Διευκόλυνε τις συζητήσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ταλιμπάν, οι οποίοι άνοιξαν γραφείο στην Ντόχα με τη στήριξη των ΗΠΑ πριν από οκτώ χρόνια.
Οι δεσμοί του Κατάρ με τους Ταλιμπάν, τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και την Τεχεράνη συχνά έχουν προκαλέσει την οργή γειτονικών χωρών. Το 2017, η Σαουδική Αραβία και άλλες αραβικές χώρες επέβαλαν εμπορικό και ταξιδιωτικό εμπάργκο στο Κατάρ, εν μέρει και λόγω της αμφιθυμίας τού τότε προέδρου Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στην Ντόχα. Τις πρώτες ημέρες του εμπάργκο, μετά το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό που έγινε στη Σαουδική Αραβία, ο Τραμπ φάνηκε να υποστηρίζει τους ισχυρισμούς του Ριάντ ότι το Κατάρ χρηματοδοτεί τον εξτρεμισμό.
Το Κατάρ, ένα από τα πιο πλούσια κράτη βάσει του κατά κεφαλήν ΑΕΠ, κατάφερε να ξεπεράσει το εμπάργκο χάρη στη μεγάλη οικονομική του ισχύ και στον ανασχεδιασμό των εμπορικών δρόμων κυρίως μέσω Τουρκίας και Ιράν, χώρας που είναι μεγάλος εχθρός της Σαουδικής Αραβίας. Η κυβέρνηση Τραμπ τελικά μεσολάβησε για να τερματιστεί η κόντρα μεταξύ των χωρών του Κόλπου. Ομως ουσιαστικά η εκλογή του Τζο Μπάιντεν έδωσε άλλο ένα κίνητρο στον διάδοχο του σαουδαραβικού θρόνου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να αλλάξει πορεία και να βάλει τέλος στο εμπάργκο τον Φεβρουάριο, έπειτα από διαπραγματεύσεις αρκετών μηνών. Το τέλος του εμπάργκο ουσιαστικά δείχνει μια γενικότερη αποκλιμάκωση στη Μέση Ανατολή, εν μέρει λόγω της εκλογής Μπάιντεν και της καταστροφικής δύναμης της πανδημίας. Παλιοί εχθροί όπως η Σαουδική Αραβία και το Ιράν βρίσκονται σε συνομιλίες τους τελευταίους μήνες.
Ο ρόλος του Κατάρ αναδείχθηκε και στη διευκόλυνση της απομάκρυνσης περισσότερων από 43.000 ανθρώπων από το Αφγανιστάν. Ο πρέσβης του Κατάρ προσωπικά συνόδευσε πολλούς εξ αυτών στα σημεία ελέγχου των Ταλιμπάν.
