Πέμπτη, 19 Ιουνίου, 2025
26.6 C
Athens

Ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά στο σύμπαν η “μικρονόβα”, ένα νέο είδος αστρικής έκρηξης (βίντεο)

Οι αστρονόμοι παρατήρησαν για πρώτη φορά ένα νέο τύπο αστρικής έκρηξης που ονόμασαν «μικρονόβα», κατ’ αντιδιαστολή με τις «σουπερνόβα» και τις απλές «νόβα».

Οι εκρήξεις αυτού του είδους συμβαίνουν στην επιφάνεια ορισμένων πυκνών άστρων, των λευκών νάνων, χωρίς να τα καταστρέφουν, και η κάθε μία τους μπορεί να «κάψει» μέσα σε λίγες ώρες αστρική ύλη που ισοδυναμεί με περίπου 3,5 δισεκατομμύρια Πυραμίδες της Γκίζας.

Η παρατήρηση του φαινομένου έγινε με τη βοήθεια του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή και του αμερικανικού διαστημικού τηλεσκοπίου TESS. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστρονόμο Σιμόν Σκαρίνγκι του Τμήματος Φυσικής του βρετανικού Πανεπιστημίου του Ντάραμ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», ενώ θα ακολουθήσει δεύτερη δημοσίευσή τους στο περιοδικό «Monthly Notices» της βρετανικής Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας. Οι παρατηρήσεις των μικρονόβα έγιναν σε τρία άστρα σε αποστάσεις 1.680, 3.720 και 4.900 ετών φωτός από τη Γη αντίστοιχα.

Οι εκρήξεις μικρονόβα είναι υπερβολικά ισχυρά συμβάντα, αλλά μικρά από άποψη αστρονομικής κλίμακας, καθώς εκλύουν πολύ λιγότερη ενέργεια σε σχέση με τις γνωστές εδώ και αιώνες αστρικές εκρήξεις τύπου νόβα. Και τα δύο είδη εκρήξεων λαμβάνουν χώρα σε άστρα λευκούς νάνους, ψυχρά, αχνά και πυκνά άστρα με μάζα περίπου ανάλογη του Ήλιου μας, αλλά με μέγεθος μόνο όσο η Γη, τα οποία έχουν αστρικό σύντροφο και απαρτίζουν έτσι ένα διπλό σύστημα, σε τροχιά το ένα άστρο πέριξ του άλλου.

Ένας λευκός νάνος σε ένα τέτοιο διπλό αστρικό σύστημα μπορεί να «κλέψει» αστρική ύλη, κυρίως υδρογόνο, από τον πιο μικρό σύντροφό του που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση. Καθώς το αέριο υδρογόνο πέφτει πάνω στην πολύ καυτή επιφάνεια του «κλέφτη» λευκού νάνου, πυροδοτεί πυρηνικές αντιδράσεις, με τα άτομα υδρογόνου να μετατρέπονται σε ήλιο με εκρηκτικό τρόπο. Στις εκρήξεις νόβα αυτές οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις συμβαίνουν σε όλη την επιφάνεια του άστρου, με συνέπεια όλος ο λευκός νάνος να «καίγεται» και να λάμπει φωτεινά για αρκετές εβδομάδες ή και μήνες. Αυτές οι εκρήξεις νόβα είναι διαφορετικές από τις σουπερνόβα, όταν ένα άστρο μεγαλύτερο από τον Ήλιο καταρρέει βαρυτικά και εκρήγνυται τελείως.

Οι εκρήξεις μικρονόβα είναι παρόμοιες με τις νόβα, αλλά μικρότερες σε κλίμακα και πιο σύντομες, διαρκώντας μόνο μερικές ώρες (περίπου δέκα) και όχι εβδομάδες. Συμβαίνουν επίσης μόνο σε λευκούς νάνους με ισχυρά μαγνητικά πεδία, με την πυρηνική σύντηξη να λαμβάνει χώρα σε τοπικό επίπεδο στους μαγνητικούς πόλους του άστρου.

Αυτό, κατά τον αστρονόμο Πάουλ Γκρουτ του ολλανδικού Πανεπιστημίου Ράντμπουντ, «οδηγεί σε βόμβες μικρο-σύντηξης που εκρήγνυνται και έχουν περίπου το ένα εκατομμυριοστό της ισχύος μιας έκρηξης νόβα, εξ ου και ο όρος μικρονόβα». Όπως είπε, «μόνο ένα μικρό ποσοστό του λευκού νάνου συμμετέχει στην έκρηξη, περίπου το ένα εκατομμυριοστό της επιφάνειάς του. Αυτό μεταφρασμένο στη Γη, είναι μια περιοχή όσο περίπου το Λονδίνο». Αλλά μία τέτοια τοπική μικρονόβα είναι ικανή να κάψει περίπου 20.000.000 τρισεκατομμύρια κιλά ύλης, που ισοδυναμεί με τη μάζα ενός μεγάλου αστεροειδούς ή με 3,5 δισεκατομμύρια Πυραμίδες της Γκίζας.

Ο Σκαρίνγκι δήλωσε ότι «η ανακάλυψη ήταν μια απρόσμενη έκπληξη και δείχνει πόσο δυναμικό είναι το σύμπαν. Τέτοια γεγονότα όπως οι μικρονόβα μπορεί να είναι στην πραγματικότητα πολύ συνηθισμένα, αλλά επειδή είναι τόσο γρήγορα, είναι δύσκολο να παρατηρηθούν τη στιγμή που συμβαίνουν. Για να τα δει κανείς, πρέπει να κοιτάξει στο σωστό μέρος τη σωστή ώρα».

https://www.nature.com/articles/s41586-022-04495-6

Πηγή: ΑΠΕ- ΜΠΕ

Τα πιο πρόσφατα στη κατηγορία

Έκτη νύχτα σύγκρουσης του Ισραήλ και του Ιράν, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ απαιτεί...

Το Ισραήλ και το Ιράν συνέχιζαν να ανταλλάσσουν αεροπορικές επιδρομές τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, για έκτη συνεχόμενη νύχτα, μερικές ώρες μετά την απαίτηση...

Ανησυχία για ενδεχόμενο εμπλοκής των ΗΠΑ στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν

Εντείνονται οι ανησυχίες για το ενδεχόμενο εμπλοκής των ΗΠΑ στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν που διανύει την πέμπτη ημέρα. Περισσότερο από μια ώρα διήρκεσε η...
σαν σήμερα, Σαρλ ντε Γκολ, προσωρινή, κυβέρνηση,

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 18 Ιουνίου ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκολ, επικεφαλής των γαλλικών δυνάμεων

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ  Το 1940.... Β' Παγκόσμιος Πόλεμος: Ενώ η Γαλλία έχει περάσει σε γερμανική Κατοχή, ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκολ, επικεφαλής των γαλλικών δυνάμεων κάνει έκκληση...

Η μοναξιά του Αλί Χαμενεΐ και ο κίνδυνος του μεγάλου λάθους

Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγραφεί η σημερινή κατάσταση του 86χρονου Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ που βλέπει τους κύριους στρατιωτικούς συμβούλους...

CNN: Χωρίς μια σαφή “στρατηγική εξόδου” στο Ιράν, το Ισραήλ διακινδυνεύει έναν ακόμα πόλεμο...

Παρά την αρχική επιτυχία των άνευ προηγουμένου ισραηλινών επιθέσεων στο Ιράν, ύστερα από πέντε ημέρες έντονου βομβαρδισμού και αντεπιθέσεων αρχίζουν να εγείρονται ερωτήματα σχετικά...

Ισραήλ: Νεκρός ο νέος αρχηγός της κεντρικής στρατιωτικής διοίκησης του Ιράν

Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι δολοφόνησε τον νέο επικεφαλής της κεντρικής στρατιωτικής διοίκησης του Ιράν, Αλί Σαντμάνι, σε επίθεση στην Τεχεράνη. Ο Σαντμάνι ήταν επικεφαλής...

Το Ισραήλ πέτυχε σ’ αυτό που η Ρωσία απέτυχε

Μέσα σε 48 ώρες από την έναρξη του πολέμου του κατά του Ιράν, το Ισραήλ δήλωσε ότι εξασφάλισε την αεροπορική κυριαρχία πάνω από το...

Βρείτε μας

7,826ΥποστηρικτέςΚάντε Like
133ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,245ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Λαϊκό Θέατρο Σκιών

Τα νέα και τα βίντεο του Καραγκιόζη

Διαβάστε Επίσης

Δείτε το μεγαλύτερο 3D χάρτη του Σύμπαντος που έφτιαξε το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο Ευκλείδης (βίντεο)

Με διάμετρο 93 δισεκατομμυρίων ετών φωτός, το Σύμπαν είναι τόσο μεγάλο που μπορεί να...

Εντοπίστηκε στη γαλαξιακή μας γειτονιά ο μικρότερος γαλαξίας του Σύμπαντος

Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal Letters» παρουσιάζουν την ανακάλυψη μιας συλλογής από μικροσκοπικούς...

Κάτι δεν πάει καλά με την κατανόηση του σύμπαντος

Ο James Webb επιβεβαιώνει ότι κάτι δεν πάει καλά με την κατανόηση του σύμπαντος:...

Οι επιστήμονες βρήκαν ενδείξεις ότι το Σύμπαν είναι μια ψευδαίσθηση! (Βίντεο)

Τις πρώτες απτές ενδείξεις από παρατηρήσεις ότι το σύμπαν μας δεν αποτελεί παρά ένα...