Στις 26 Οκτωβρίου 1912, γράφεται μια από τις λαμπρότερες σελίδες της νεότερης ελληνικής ιστορίας.
Κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, ο ελληνικός στρατός, υπό τον διάδοχο Κωνσταντίνο, απελευθερώνει τη Θεσσαλονίκη, κλείνοντας έναν κύκλο 482 ετών οθωμανικής κυριαρχίας.
Η στρατηγική σημασία της Θεσσαλονίκης ήταν τεράστια και είχε προκαλέσει έναν άτυπο αγώνα δρόμου μεταξύ του Ελληνικού και του Βουλγαρικού Στρατού.
Ο Ελληνικός Στρατός, υπό τον διάδοχο Κωνσταντίνο, κινήθηκε ταχύτατα μετά τη νίκη στα Γιαννιτσά, υπακούοντας στις επιτακτικές οδηγίες του Πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου να φτάσει πρώτος στην πόλη.
Ο Οθωμανικός Στρατός, υπό τον Χασάν Ταχσίν Πασά, ήταν αποδιοργανωμένος μετά τις ήττες και περικυκλωμένος. Ο Πασάς, φοβούμενος την είσοδο των Βουλγάρων στην πόλη, επέλεξε να διαπραγματευτεί την παράδοση αποκλειστικά στον ελληνικό στρατό.
Η απελευθέρωση ήρθε ανήμερα της εορτής του Αγίου Δημητρίου, πολιούχου της πόλης, προσδίδοντας στο γεγονός έντονο συμβολικό χαρακτήρα.
Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης ολοκλήρωσε την ενσωμάτωση της Μακεδονίας στο ελληνικό κράτος και αποτέλεσε τον κυριότερο εθνικό θρίαμβο των Βαλκανικών Πολέμων.
