Ο μαξιμαλισμός έδωσε τη θέση του στο ρεαλισμό. Όχι στην κήρυξη ολόκληρου του Δήμου Πειραιά σε αρχαιολογικό χώρο είπε χθες βράδυ το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο κηρύσσοντας τελικά μόνο το εντός των τειχών κομμάτι της πόλης, τουτέστιν τον αρχαίο Πειραιά.
Ανησυχίες πως η κήρυξη θα λειτουργήσει ως τροχοπέδη για τα αναπτυξιακά σχέδια της πόλης εκφράζουν οι τοπικοί φορείς. Η πρόταση της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής και Νήσων προέβλεπε την κήρυξη και των πέντε δημοτικών διαμερισμάτων της πόλης, ωστόσο επικράτησε, τελικά, και μάλιστα ομόφωνα, η πρόταση της Διεύθυνσης Προϊστορικών-Κλασικών Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού.
Η έκταση που κηρύσσεται ως αρχαιολογικός χώρος είναι περίπου ο μισός εκείνης που προέβλεπε η πρόταση της Εφορείας, που είχε εμβαδόν 11,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Προς τον Βορρά και τη Δύση ο αρχαιολογικός χώρος ορίζεται από το Κονώνειο τείχος και τη γραμμή του ΗΣΑΠ, προς τον Νότο από τη θάλασσα (από την περιοχή της Ναυτικής Διοίκησης Αιγαίου μέχρι το Μικρολίμανο), προς τα Ανατολικά από το Κονώνειο τείχος, όπου όμως δεν έχουμε τα ίχνη του και ως οδηγός θα χρησιμοποιηθούν χάρτες του 19ου αιώνα.
Από την εξωτερική πλευρά του τείχους δημιουργείται ζώνη προστασίας είκοσι μέτρων. Στην κήρυξη περιλαμβάνονται επίσης η χερσαία περιοχή του λιμανιού, -εξαιρείται η θαλάσσιά του και οι σύγχρονες επιχώσεις- όλα τα εμβληματικά μνημεία της πόλης (τμήμα αρχαίου τείχους Πειραιά, Ηετιώνεια Πύλη στη Δραπετσώνα, οι Αστικές Πύλες, το φερόμενο ως ταφικό μνημείο του Θεμιστοκλή, το Πασαλιμάνι, το Μικρολίμανο και η Ζέα, όπου έχουν εντοπιστεί αρχαίοι νεώσοικοι ενώ παραμένουν αρχαιολογικοί χώροι οι πλαζ της Φρεαττύδας και τα Βοτσαλάκια).
Εξαιρούνται το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, το Καραϊσκάκη και η περιοχή κάτω από την Ποσειδώνος που έχει δημιουργηθεί με επιχωματώσεις.
Στον αρχαιολογικό χώρο -οι ακριβείς συντεταγμένες του θα οριστούν από τα τοπογραφικά που θα εκπονηθούν τους επόμενους μήνες- εντάσσονται το πρώτο και δεύτερο Δημοτικό Διαμέρισμα του Πειραιά και μέρος του τρίτου.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων θα επανέλθει με κηρύξεις που θα αφορούν κατά τόπους μνημεία στο τέταρτο και το πέμπτο Δημοτικό Διαμέρισμα, αφού προηγουμένως τεκμηριωθούν οι αρχαιολογικές θέσεις.
Νωρίτερα, στη συνεδρίαση παρενέβη αντιπροσωπεία του Δήμου Πειραιά με επικεφαλής τον δήμαρχο Γιάννη Μόραλη, ο οποίος μετέφερε στο ΚΑΣ το αίτημα του Δημοτικού Συμβουλίου να αναβληθεί η συνεδρίαση. Ο κ. Μόραλης μετέφερε, επίσης, την ανησυχία και την ανασφάλεια που βιώνουν οι φορείς της πόλης εν όψει της κήρυξης του Πειραιά σε αρχαιολογικό χώρο. Μίλησε για «εκκωφαντική σιωπή» από την πλευρά του υπουργείου ως προς την ενημέρωση του δήμου και υπογράμμισε πως «το υπουργείο δεν έχει απαντήσει σε κανένα από τα 11 ερωτήματα που έθεσε ο δήμος».
Από την πλευράς της η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ και προεδρεύουσα του Συμβουλίου, Μαρία Βλαζάκη, υποστήριξε πως οι αρμόδιοι φορείς έχουν ενημερωθεί για τις προτάσεις του υπουργείου από τον Οκτώβριο του 2018. Σημείωσε, επίσης, πως η αναοριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου Πειραιά έπρεπε να προηγηθεί, βάσει του νόμου, της συζήτησης του αναπτυξιακού προγράμματος και της μελέτης διαχείρισης (Master Plan) του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, που ακολούθησε.
Όταν το ΚΑΣ δεν έκανε δεκτό το αίτημα του Δήμου Πειραιά για αναβολή της συνεδρίασης ο κ. Μόραλης επανήλθε εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά του. «Ελπίζουμε», σημειώνει στη δήλωσή του ο δήμαρχος Πειραιά, «παρά τη λανθασμένη απόφαση για μη αναβολή της συζήτησης, η τελική απόφαση του ΚΑΣ να είναι τέτοια που να μην δημιουργήσει στην πόλη του Πειραιά και στο σύνολο αυτής αναχώματα στην επιθυμητή από όλους ανάπτυξη και πρόοδο…». Τι σημαίνει πρακτικά η κήρυξη αρχαιολογικού χώρου σε ένα μεγάλο κομμάτι του Πειραιά; Θέσαμε το ερώτημα στην αρμόδια έφορο κ. Χρυσουλάκη.
Όπως μας είπε, «η κήρυξη αφορά τον έλεγχο των θεμελίων, ο οποίος, ούτως η άλλως, σήμερα πραγματοποιείται σε όλο τον Πειραιά. Η διαφορά με τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο έγκειται στο γεγονός ότι θα γίνεται και έλεγχος της μορφολογίας της οικοδομής, χωρίς αυτό να σημαίνει επέμβαση όταν η οικοδομή δεν «βλέπει» αρχαία».
