Την παράταση στο «πάγωμα» του ΦΠΑ 24% σε όλα τα νεόδμητα ακίνητα και μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2022 εξετάζει το ΥΠΟΙΚ.
Περαιτέρω ώθηση στη δυναμική που αναπτύσσεται τα δύο τελευταία χρόνια στην αγορά ακινήτων επιχειρεί να δώσει το υπουργείο Οικονομικών με νέες φορολογικές παρεμβάσεις, μετά τη μείωση στον ΕΝΦΙΑ.
Στόχος είναι οι επενδύσεις στα ακίνητα να ενισχύσουν το ΑΕΠ της χώρας, επιστρέφοντας στο ύψος που βρίσκονταν το 2007.
Σε αυτό το πλαίσιο, το οικονομικό επιτελείο προσανατολίζεται να παρατείνει για άλλα δύο έτη το «πάγωμα» του ΦΠΑ 24% σε όλα τα νεόδμητα ακίνητα και μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2022, όταν και λήγει κανονικά το μέτρο, να επεκτείνει για ένα έτος ακόμα την έκπτωση για τις ανακαινίσεις κατοικιών, που επίσης λήγει στο τέλος του έτους, αλλά και να απλοποιήσει περαιτέρω το πλαίσιο των ηλεκτρονικών μεταβιβάσεων, με πρώτο μέλημα την κατάργηση της βεβαίωσης περί μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας.
Στην κυβέρνηση προσδοκούν μια «επενδυτική άνοιξη» στην αγορά ακινήτων, στην οποία θα συντελέσουν η ελαφρύτερη φορολογική μεταχείριση της ακίνητης περιουσίας, η διοχέτευση των καταθέσεων και της ρευστότητας στα ακίνητα, καθώς, λόγω της αστάθειας που επικρατεί στις αγορές, αποτελεί ένα σίγουρο και ασφαλές καταφύγιο, και ο δείκτης οικονομικού κλίματος, που βρέθηκε τον Ιανουάριο στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων 21 ετών.
Όπως εκτιμάται, η συμβολή της αναζωογόνησης της αγοράς ακινήτων στον ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας αναμένεται να είναι ισχυρή μέσω των επενδύσεων σε κατοικίες, οι οποίες καταγράφουν αύξηση, απέχουν, όμως, σημαντικά από τα επίπεδα του 2007, όταν έφταναν το 11% του ΑΕΠ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019 αντιστοιχούσαν μόλις στο 0,7% του ΑΕΠ, όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 5,1%. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι επενδύσεις σε κατοικίες συνέχισαν να ενισχύονται το εννεάμηνο του 2021, με σημαντικά υψηλό ετήσιο ρυθμό (34,7%) έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2020 (19,3%), ωστόσο παρέμειναν σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (1,4%).
Το νέο τοπίο
Σε αυτές τις συνθήκες, στο υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζονται να προχωρήσουν στις ακόλουθες παρεμβάσεις:
- Παράταση στο μέτρο της αναστολής του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα έως και το τέλος του 2024, ώστε να επενδύσουν ακόμα περισσότεροι στα ακίνητα. Επισημαίνεται ότι το μέτρο, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή από τις αρχές του 2020, αφορά τόσο τα νεόδμητα ακίνητα όσο και τα αδιάθετα από το 2006, οπότε και υιοθετήθηκε η επιβολή ΦΠΑ στα ακίνητα. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι το καθεστώς είναι προαιρετικό και σε αυτό μπορούν να υπαχθούν οι επαγγελματίες κατασκευαστές ή οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον χώρο, υποβάλλοντας σχετική αίτηση για την έκδοση απόφασης αναστολής, η οποία δεν μπορεί να ανακληθεί. Ο ΦΠΑ 24% επιβλήθηκε στις αγοραπωλησίες ακινήτων το 2006 και αφορούσε ακίνητα με άδεια οικοδομής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά, με εξαίρεση την αγορά πρώτης κατοικίας. Το 2019, η κυβέρνηση αποφάσισε την αναστολή του ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2022, η οποία περιλαμβάνει τόσο περιπτώσεις νέων αδειών όσο και παλαιές άδειες, που εκδόθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2006.
Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς προβλέπει ότι «με αίτηση του υποκειμένου στον φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση, αναστέλλεται, υποχρεωτικά μέχρι τις 31/12/2022, η εφαρμογή του ΦΠΑ στα ακίνητα και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων.
Η αναστολή αφορά το σύνολο των αδιάθετων παραπάνω ακινήτων του υποκειμένου. Μαζί με την αίτηση, ο υποκείμενος υποβάλλει κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα και το ποσό του φόρου που αντιστοιχεί στο κάθε ακίνητο προς διακανονισμό».
Επίσης, η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση της αντιπαροχής, όταν ο κατασκευαστής που υπόκειται στον φόρο έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ, καθώς η σχετική διάταξη ορίζει ότι «ειδικά για τις περιπτώσεις αντιπαροχής, η εργολαβία του υποκειμένου στον φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση προς τον οικοπεδούχο δεν υπάγεται στον φόρο όταν ο υποκείμενος κατασκευαστής έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του φόρου».
- Επέκταση για ακόμα έναν χρόνο, έως τις 31/12/2023, της φοροελάφρυνσης για όσους προχωρήσουν σε ανακαίνιση ακινήτων. Σύμφωνα με την ισχύουσα ρύθμιση, όσοι κάνουν εργασίες ανακαίνισης έχουν έκπτωση φόρου, που αποτυπώνεται στο εκκαθαριστικό της εφορίας, έως 6.400 ευρώ σε βάθος τετραετίας. H έκπτωση διαμορφώνεται στο 40% των δαπανών, με ανώτατο όριο τα 16.000 ευρώ.
Έτσι, οι ιδιοκτήτες έχουν τη δυνατότητα να γλιτώσουν ποσό έως 1.600 ευρώ ανά έτος και για τέσσερα έτη από τον φόρο που τους αναλογεί.
Ειδικότερα, το 40% του ποσού των δαπανών που θα έχουν πραγματοποιηθεί σε καθένα από τα έτη θα κατανέμεται ισόποσα στα εκάστοτε επόμενα τέσσερα έτη και θα μειώνει τον φόρο εισοδήματος που θα βεβαιώνεται εις βάρος του ιδιοκτήτη σε καθένα από τα τέσσερα αυτά επόμενα έτη.
Για παράδειγμα, αν η δαπάνη πραγματοποιήθηκε το 2021, το 40% αυτής θα κατανέμεται ισόποσα στα έτη 2022, 2023, 2024 και 2025.
