Δύο μήνες έχει εξασφαλίσει η κυβέρνηση προκειμένου να δει πως θα φέρει τα νέα φορολογικά μέτρα που θα περάσει μέσα στο 2016. Δεδομένου ότι το φορολογικό νομοσχέδιο που περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια το μνημόνιο δεν θα αποτελέσει κομμάτι της 1ης αξιολόγησης, οι νέες διατάξεις αναμένεται να κατατεθούν στη Βουλή προς το τέλος Φεβρουαρίου.
Ο «λογαριασμός» όμως είναι γνωστός από τώρα, καθώς ο προϋπολογισμός του 2016 προβλέπει ότι τα φορολογικά έσοδα του 2016 θα πρέπει να αυξηθούν κατά τουλάχιστον 2 δις. ευρώ συγκριτικά με αυτά του 2015. Επίσης, το όποιο δημοσιονομικό κενό προκύψει από ενδεχόμενη επιδείνωση της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας τόσο το 2015 όσο και το 2016, είναι πολύ πιθανό να καλυφθεί με φορολογικά μέτρα ενώ και στο ασφαλιστικό υπάρχουν σενάρια επιβολής νέων φόρων έτσι ώστε να μην προκύψει νέα μείωση των κύριων συντάξεων.
Το ποιοι θα πληρώσουν πρόσθετους φόρους είναι σε ένα βαθμό προκαθορισμένο. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν:
1. Οι αγρότες καθώς βάσει του μνημονίου, ο φόρος τους θα υπολογιστεί με συντελεστή 20% για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν μέσα στο 2015 και όχι με 13%. Με δεδομένη την κατάργηση μέσα στο έτος της επιδότησης για το αγροτικό πετρέλαιο αλλά και την αύξηση του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής φόρου, το χτύπημα μέσα στη χρονιά θα είναι τριπλό.
2. Οι εισοδηματίες καθώς τα εισοδήματα από ενοίκια θα φορολογηθούν με συντελεστή 15% (από 11%) εφόσον δεν ξεπερνούν τα 12.000 ευρώ και με 35% (από 33%) εφόσον ξεπερνούν τα 12.000 ευρώ
3. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι ιδιοκτήτες μικρομεσαίων επιχειρήσεων λόγω της αύξησης της προκαταβολής του φόρου. Επίσης, οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα είναι αυτοί που θα θιγούν περισσότερο μέσα στο 2016 από την αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα του 2015. Μισθωτοί και συνταξιούχοι, μπορεί να έχουν πληρώσει το μεγαλύτερο μέρος καθώς η νέα εισφορά άρχισε να παρακρατείται μέσω του μισθού ή της σύνταξης. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες δεν έχει γίνει καμία παρακράτηση και ο λογαριασμός θα έρθει μέσω του εκκαθαριστικού.
4. Τα νομικά πρόσωπα τα οποία μετά την αύξηση της προκαταβολής φόρου, θα υποστούν και την αύξηση του φορολογικού συντελεστή από το 26% στο 29%.
5. Οι κάτοικοι των περισσότερων νησιών του Αιγαίου καθώς για το 2016 είναι προγραμματισμένη η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος πράγμα που σημαίνει ότι οι συντελεστές του ΦΠΑ θα αυξηθούν ακόμη και κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες (από το 16% στο 23%).
6. Οι οδηγοί αυτοκινήτων. Αν υλοποιηθεί η πρόταση για επιβολή αυξημένου ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα με αντάλλαγμα τη μείωση των τελών κυκλοφορίας, είναι βέβαιο ότι το αποτέλεσμα θα είναι επιβαρυντικό για τους ειδικούς, ειδικά αυτούς που κάνουν πολλά χιλιόμετρα σε καθημερινή βάση. Από την άλλη, υπάρχει και η εκκρεμότητα με τα ανασφάλιστα οχήματα. Όσοι εντοπιστούν εντός του 2016 να οδηγούν ανασφάλιστο ΙΧ, θα πληρώσουν εκτός από τα ασφάλιστρα και το παράβολο των 250 ευρώ.
Ο κατάλογος δεν είναι πλήρης. Και δεν θα μπορούσε να είναι από τώρα καθώς το υπουργείο Οικονομικών έχει αφήσει πολλά μέτρα αδιευκρίνιστα. Για παράδειγμα, δεν έχει ξεκαθαρίσει με ποιο τρόπο θα βρεθούν τα 150 εκατ. ευρώ επιπλέον από τις αλλαγές που θα γίνουν στον κώδικα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο, οι έχοντες τα υψηλότερα εισοδήματα (πάνω από 30-40.000 ευρώ) να κληθούν να βάλουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη. Κάτι αντίστοιχο μπορεί να συμβεί και με τα ακίνητα καθώς πρόθεση είναι μέσα από τις αλλαγές που θα γίνουν στον τρόπο υπολογισμού του φόρου κατοχής ακινήτων, να «χρηματοδοτηθεί» η θέσπιση ενός αφορολογήτου που θα απαλλάσσει τους μικροιδιοκτήτες από κάθε επιβάρυνση. Τη …νύφη για την χρηματοδότηση του αφορολογήτου είναι πολύ πιθανό να την πληρώσουν οι μεσαίοι και οι μεγάλοι ιδιοκτήτες.
Ως προς τον χρόνο καταβολής των φόρων, το 2016 χαρακτηρίζεται προς το παρόν από ανισοκατανομή βαρών. Το 2ο εξάμηνο είναι υπερφορτωμένο από φόρους, σε αντίθεση με το πρώτο εξάμηνο το οποίο είναι πιο χαλαρό. Έτσι, στο α’ εξάμηνο οι φόροι θα φτάσουν στα 19,44 δις. ευρώ και στο δεύτερο εξάμηνο στα 26,1 δις. ευρώ. Για να κλείσει αυτή η ψαλίδα των επτά δισεκατομμυρίων ευρώ το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει:
1. Να φέρει την είσπραξη του φόρου κατοχής ακινήτων νωρίτερα, ακόμη και από τον Μάιο έτσι ώστε να πληρωθεί σε επτά δόσεις και όχι σε πέντε.
2. Να αλλάξει τον νόμο ώστε ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων να μην πληρωθεί Ιούλιο, Σεπτέμβριο και Νοέμβριο αλλά η διαδικασία πληρωμής να ξεκινήσει από τον Απρίλιο ή τον Μάιο και να καταβληθεί σε τέσσερις δόσεις αντί για τρεις.
