Τρίτη, 19 Μαρτίου, 2024
18 C
Athens

Ένα λεξικό 50.000 λέξεων γραμμένο σε …πακέτα τσιγάρων

Εσείς πώς θα μεταφράζατε στα αγγλικά λ.χ τη λέξη …”μάπα” (ως: “πρόσωπο”;, “λάχανο”;, “ανόητο άνθρωπο”, “ευτελές -κακό προϊόν”, “χαστούκι”, “αργιλέ”, “πορτοφόλι” ή… “σφουγγαρίστρα”;

– Και την έκφραση “βγήκε …μάπα το καρπούζι”… Τη λέξη “κόκαλο”; Ως…”οστό”, ως παράγγελμα “προσοχή”, ως …”ζάρι” ως “το ειδικό μικροαντικείμενο, το οποίο χρησιμοποιούμε για να βάζουμε πιο εύκολα το πόδι στο παπούτσι”;

Το ρήμα ..”μπανίζω”; (από το <ουσ. τα μπάνια -επειδή παλιότερα οι άντρες κρυφοκοίταζαν από μακριά τις γυναίκες που έκαναν μπάνιο με μαγιό στη θάλασσα) + κατάληξη -ίζω]. 1. βλέπω, κοιτάζω, διακρίνω από μακριά: “όπως καθόμουν μπροστά στη βιτρίνα του ζαχαροπλαστείου, τον μπάνισα που παρουσιάστηκε απ’ τη γωνιά και κατευθύνθηκε προς το μέρος μου”. 2. επισημαίνω, ξεχωρίζω, παρακολουθώ με προσοχή με το βλέμμα μου, παρακολουθώ επίμονα, με ενδιαφέρον: “καθόταν στη γωνιά και μπάνιζε ποιος έμπαινε και ποιος έβγαινε απ’ το μαγαζί/ κάποια στιγμή τον μπάνισε μέσα στο πλήθος κι άρχισε την παρακολούθηση”. (Λαϊκό τραγούδι: τα ζάρια μου τα κούνησα και ήρθαν έξι πέντε· μπάνιζε μπάτσους στη γωνιά· τους πάει πέντε πέντε, αλλά και…”από την ώρα στο λιμάνι που σε μπάνισα, την καρδούλα μου κυρά μου, την αφάνισα…”.

“Το Λεξικό της Λαϊκής και Περιθωριακής Γλώσσας” -έργο ζωής του …γλωσσοδίφη Γεωργίου Κάτου εμπεριέχει στις 2.000 δίστηλες(!) σελίδες του, 50.000 λήμματα και φράσεις -τις αποδίδει με 250.000 σημασίες στις οποίες περιλαμβάνονται η γλώσσα της λαϊκής, της αργκό, των μηχανόβιων, των ναρκωτικών, της φυλακής, του χαρτοπαιγνίου, του ποδοσφαίρου, του αθλητισμού, του στρατού, των ναυτικών, του καφενείου, των εργατών, των νηπίων, των εφημερίδων, της τηλεόρασης, της νεοαργκό, που αποτελεί τη γλώσσα της νεολαίας και, ιδίως, λέξεις και φράσεις της καθημερινής ζωής, αποδελτιώνει και παραθέτει τη χρήση τους για πρώτη φορά επίσης σε στίχους του λαϊκού τραγουδιού (που δεν χει αποδελτιωθεί) και “κυκλοφορεί” -δέκα χρόνια μετά τον θάνατο του δημιουργού του- όχι ως εντυπο, αλλά …”τυπωμένο” στο διαδίκτυο.

Μεταμορφωμένο από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, το “Λεξικό της Λαϊκής και της Περιθωριακής Νεοελληνικής” σε προϊόν ψηφιακό, φιλοξενείται ήδη στην “Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα”, όπου συλλειτουργεί με τα άλλα ηλεκτρονικά λεξικά του ΚΕΓ: το Μεσαιωνικό Λεξικό “Κριαρά” (κυκλοφόρησε πρόσφατα ο 20ος τόμος του και απομένουν τουλάχιστον τέσσερις ακόμη ως την ολοκλήρωση του), το Ελληνο –Αγγλικό “Γεωργακά”, το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη και το επίτομο Αρχαιοελληνικό Liddell Scott, για να αφηγείται την ιστορία της γλώσσας και τους όρους της διαχρονίας της.

“Το Λεξικό του Γεωργίου Κάτου είναι έργο ενός εμπειρικού θιασώτη και τεχνίτη της γλώσσας, ιδιαίτερα εκείνης των λαϊκών ανθρώπων. Πρόκειται για την περιεκτικότερη συλλογή τεκμηρίων αυθεντικού λόγου από όλο το φάσμα των ταπεινών γλωσσικών χρήσεων, με κύρια αρετή την πιστή και αναλυτική παράθεση δειγμάτων της πολύτιμης γλωσσικής παρακαταθήκης των απλών και των βασανισμένων ανθρώπων. Απαραίτητο συμπλήρωμα των γνωστών λεξικών της ελληνικής”, σημειώνεται στην πρώτη (ηλεκτρονική) σελίδα του λεξικού στην “Πύλη για την ελληνική Γλώσσα” του Κέντρου Ελληνικής γλώσσας, στην οποία μόλις “αναρτήθηκε”.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τα πιο πρόσφατα στη κατηγορία

Σαν σήμερα 19 Μαρτίου: Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας

Διαβάστε τα σημαντικότερα γεγονότα που έγιναν σαν σήμερα στην Ελλάδα και τον κόσμο. Γεγονότα 1831: Σημειώνεται η πρώτη ληστεία τράπεζας στη Νέα Υόρκη. Οι ληστές φεύγουν από...

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα;

Τρίτη 19 Μαρτίου 2024 σήμερα και σύμφωνα με το εορτολόγιο γιορτάζουν τα εξής ονόματα: Χρύσανθος, Χρυσανθίς, Χρυσάνθη, Δαρεία, Δάρα, Δάρω.

Εξωθούσαν ανήλικα κορίτσια στην πορνεία: «Εγκέφαλος» μια 25χρονη

Εξωθούσαν στην πορνεία ανήλικα κορίτσια και τούς έκλειναν ραντεβού με πελάτες σε ξενοδοχεία στο κέντρο της Αθήνας. Μια υπόθεση που προκαλεί φρίκη αποκαλύφθηκε μετά...

Καιρός: Πρόσκαιρη μεταβολή με βροχές, καταιγίδες και ισχυρούς ανέμους

Πρόσκαιρη μεταβολή θα παρουσιάσει ο καιρός με βροχές και σποραδικές καταιγίδες αρχικά στα δυτικά, από τις προμεσημβρινές ώρες στα υπόλοιπα ηπειρωτικά και βαθμιαία στην...

Κυψέλη: Ανήλικοι απείλησαν με κατσαβίδι 42χρονο και του άρπαξαν το κινητό

Στιγμές τρόμου για έναν 42χρονο στην Κυψέλη όταν δέχτηκε επίθεση από ανήλικους με σκοπό να τον ληστέψουν. Συγκεκριμένα δύο μαθητές Γυμνασίου, 14 και 15 ετών,...

Καρυστιανού στο Ευρωκοινοβούλιο: “Έχουμε τη βεβαιότητα ότι η αλήθεια δεν θα λάμψει”

«Βρίσκομαι ενώπιόν σας γιατί οι εγγυήσεις του κράτους δικαίου έχουν πάψει να λειτουργούν στην Ελλάδα», δήλωσε στην Επιτροπή Αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου η Μαρία Καρυστιανού,...

Αυξημένα μέτρα της Τροχαίας για την επιστροφή των εκδρομέων του τριημέρου

Αυξημένα είναι τα μέτρα της Τροχαίας στο σύνολο του οδικού δικτύου της χώρας, με σκοπό την ασφαλή επιστροφή των εκδρομέων του τριημέρου.  Στο πλαίσιο της...

Βρείτε μας

7,826ΥποστηρικτέςΚάντε Like
133ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,245ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Λαϊκό Θέατρο Σκιών

Τα νέα και τα βίντεο του Καραγκιόζη

Διαβάστε Επίσης

Greek Mafia: Πόλεμος για το λαθρεμπόριο τσιγάρων πίσω από τις εκτελέσεις

Στον πόλεμο του υπόκοσμου και του οργανωμένου εγκλήματος για την επικράτηση στο λαθρεμπόριο καπνικών...

Την απαγόρευση ατμοποιητών και ηλεκτρονικών τσιγάρων με γεύσεις ζητά ο ΠΟΥ

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κάλεσε σήμερα τις κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα...

Εξαρθρώθηκε μεγάλο κύκλωμα λαθρεμπορίου τσιγάρων

Πολυεθνικό κύκλωμα που διακινούσε τεράστια φορτία λαθραίων τσιγάρων από το Ντουμπάι στη Συρία μέσω...

Παραεμπόριο τσιγάρων-ποτών και καυσίμων: Στοιχίζει στο δημόσιο 1 δις ευρώ το χρόνο

Σε επιβράβευση με την καταβολή  χρηματικής αμοιβής που θα φτάνει ακόμη και  το 20%...