Τώρα που ολοκληρώθηκε η διαδικασία για την προανακριτική και το καλοκαίρι χάνει σιγά – σιγά τον πρώτο μήνα του, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι «τα Τέμπη» θα περάσουν σε μια ήσυχη φάση και μετά την κορύφωση της έντασης στη Βουλή, εξαντλούνται οι ευκαιρίες της αντιπαράθεσης και περιορίζονται οι γραμμές αυτής της παρατεταμένης πολιτικής μάχης. Λογικό να αποτελεί στόχο και προσδοκία της κυβερνητικής πλευράς, που δοκιμάστηκε και θα δοκιμαστεί ακόμη από αυτή την τραγωδία.
Του Λευτέρη Κουσούλη

Υπάρχουν ζητήματα που άγγιξαν το κοινωνικό σώμα και σχετικά σύντομα έμειναν πίσω, τα
σκέπασε η λήθη και η ανάκλησή τους έχει συχνά μια ιδιοτέλεια και μια ευκαιριακότητα. Το
«Σάμινα» ήταν μια τραγωδία με ογδόντα νεκρούς πίσω του και τον πόνο αντίστοιχο για
τους δικούς τους. Η απώθηση και η λήθη είναι πολύ ανθρώπινα και για τους οικείους
προϋπόθεση αντοχής για τα επόμενα βήματα. Ο θάνατος δεν διαγράφεται, βρίσκει όμως
ένα τόπο στην ατομική συνείδηση να αποσυρθεί, ζωντανός και επανερχόμενος στον
καθημερινό ατομικό βίο, με πολλές ευκαιρίες, χαράς ή λύπης.
Αν μια δραματική ατομική εμπειρία «διευθετείται» στο χρόνο ανάλογα με τη συγκρότηση
και την ιδιαιτερότητα κάθε φορά του προσώπου και μια αφομοίωση του γεγονότος αργά ή
γρήγορα θα συντελεστεί, από το κοινωνικό σώμα η πρόσληψη τραγικών γεγονότων έχει
άλλο δρόμο και το βίωμα διαφορετική αποτύπωση στη συνείδηση. Η πεποίθηση ότι η
συλλογικότητα και η συμμετοχή προστατεύει, ανυψώνει την οργανωμένη και θεσμικά
θωρακισμένη συνύπαρξη σε προστατευτικό θόλο και χτίζει ένα αίσθημα σταθερής και
εγγυημένης ασφάλειας. Στην διαδρομή το κράτος και η φαντασία της παντοδυναμίας που
το συνοδεύει απλώνει τα φτερά του πάνω από άτομα και κοινωνία και οι διαχειριστές του
υπόσχονται και έχουν την υποχρέωση ανταπόκρισης στην καλή λειτουργία που και αυτή
ως προσδοκία υπόσχεται και εγγυάται.
Διαφορετικά οι διαχειριστές θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις ευθύνες τους και την
επιβαλλόμενη κάθε φορά τιμωρία. Τα Τέμπη ανακινούν αυτή την αρχέγονη εναπόθεση. Η
τραγωδία, αποτέλεσμα ενός ανθρώπινου λάθους σε πρώτη ματιά, έκγονο μια αλλοιωμένης
κρατικής λειτουργίας σε δεύτερη και τρίτη, αναμοχλεύει τη συλλογική εμπειρία ως προς τη
λειτουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους και φέρνει στο φως απωθημένες μνήμες και
ιστορικές αποσιωπήσεις για την αληθινή αυτοαναφορική φύση του. Στην καρδιά της
τραγωδίας υπάρχει το κράτος και η τραγωδία βγήκε από τα σπλάχνα του.
Όσο και αν όλα πάρουν τον δρόμο τους ως προς την δικαστική διερεύνηση και τις
αποφάσεις όταν έρθει η ώρα, το βάθος του τραύματος, η διαχείριση της υπόθεσης από την
εξουσία, η ένταση της πολιτικής σύγκρουσης , οι ακρότητες, η φωνή των συγγενών, τα
δίκαια των συγγενών, η αντιμετώπισή τους, οι κινητοποιήσεις, το ενδιαφέρον του
καθημερινού ανθρώπου για αυτό που του μηνύουν οι νεκροί, όλα αυτά μαζί και πολλά
άλλα, που οι λέξεις υστερούν να πουν, δεν θα αφήσουν τα Τέμπη να ησυχάσουν. Θα μας
συνοδεύουν, χάραγμα στην πέτρα, που δεν σβήνει.
Μετά τη νικηφόρα ναυμαχία των Αθηναίων στις Αργινούσες το 406 π.Χ., λόγω
θαλασσοταραχής, οι στρατηγοί δεν μερίμνησαν για τους ναυαγούς και τους νεκρούς. Θα
θανατωθούν μόλις φτάσουν στην Αθήνα. Οι διαδικασίες άλλαξαν. Στην κάλπη γράφονται οι
αποφάσεις.”