Άναψε το πράσινο φώς για τις αλλαγές στο μηχανισμό υπολογισμού του επιδόματος ανεργίας. Η απόφαση αναμένεται ως το τέλος Ιουνίου.
Το νέο επίδομα θα εφαρμοστεί τον Σεπτέμβριο σε περιορισμένο αριθμό ανέργων -περίπου σε 10.000 άτομα- και μέσα στο 2025 θα εφαρμοστεί σε όλους. Η βασική αλλαγή είναι ότι το επίδομα θα είναι ανάλογο του μισθού και των ετών ασφάλισης των εργαζομένων, και μάλιστα ένα τμήμα του θα καταβάλλεται ως πρόσθετο κίνητρο απασχόλησης όσο πιο γρήγορα θα βρίσκει δουλειά ο άνεργος
Εξετάζεται όμως να υπάρχει περιορισμός στη συχνότητα καταβολής του, που σημαίνει ότι όσοι μένουν άνεργοι να έχουν δικαίωμα λήψης του επιδόματος με μικρότερη συχνότητα απ’ ό,τι σήμερα, πλην ειδικών περιπτώσεων όπως οι απασχολούμενοι στον τουρισμό.
Το στίγμα των αλλαγών το έδωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης λέγοντας στην πρώτη συνέντευξή του (στον Alpha) μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ότι «δεν θα πρέπει το επίδομα ανεργίας να αποτελεί αντικίνητρο για την εργασία» και ότι «δεν θέλουμε τους ανθρώπους να είναι εθισμένοι σε κάποια επιδόματα, μόνο και μόνο για να μην δουλεύουν».
Σε δύο… μέρη
Το βασικό επίδομα σήμερα είναι 509 ευρώ, ενώ με τον νέο μηχανισμό θα προστίθεται και ένα μεταβλητό ποσό ως μπόνους για τα έτη ασφάλισης και καταβολής εισφορών. Το ύψος του νέου επιδόματος μαζί με μπόνους των ετών ασφάλισης μπορεί να φτάνει ως τα 1.100 ευρώ το μήνα για ένα τρίμηνο και στη συνέχεα θα κατεβαίνει μέχρι το βασικό ποσό.
Το ποσό επιδόματος θα συνδέεται με τις αποδοχές και τα έτη ασφάλισης των εργαζομένων έτσι ώστε όσοι μένουν χωρίς δουλειά έχοντας καταβάλει εισφορές για πολλά χρόνια εργασίας να λαμβάνουν επίδομα με ένα έξτρα μπόνους ανάλογα με τα έτη ασφάλισης.
Θα υπάρχει το σταθερό ποσό, το οποίο θα λαμβάνουν όλοι οι άνεργοι που δικαιούνται επιδότηση. Το σταθερό ποσό θα είναι ίσο με το 55% του εκάστοτε κατώτατου ημερομισθίου όπως τώρα. Επάνω στο σταθερό ποσό θα προστίθεται το «μεταβλητό» επίδομα το οποίο θα το λαμβάνουν όσοι έχουν περισσότερα χρόνια ασφάλισης.
Για παράδειγμα, ένας άνεργος που έχει εργαστεί και ασφαλιστεί για 25 έτη θα παίρνει το αυξημένο επίδομα ανεργίας (σταθερό και μεταβλητό ποσό), ενώ άνεργος με δύο χρόνια ασφάλισης θα παίρνει μόνον το βασικό επίδομα.
Σήμερα το βασικό επίδομα ανεργίας ανέρχεται στα 509,75 ευρώ το μήνα και το ημερήσιο επίδομα σε 20,39 ευρώ.
Κίνητρο
Με το σχέδιο των αλλαγών και προκειμένου οι άνεργοι να μη μένουν για πολλούς μήνες στο επίδομα, εξετάζεται κατά τους τρεις πρώτους μήνες να καταβάλλεται μεγαλύτερο ποσό και σταδιακά να μειώνεται. Αν για παράδειγμα ένας άνεργος δικαιούται εξάμηνη επιδότηση με συνολικό βασικό επίδομα 3.060 ευρώ, θα παίρνει για τους τρεις πρώτους μήνες 650 ευρώ και για τους άλλους τρεις μήνες 360 ευρώ. Στο σύνολο θα έχει πάρει 3.060 ευρώ, αλλά τα πιο πολλά στην αρχή και τα λιγότερα προς το τέλος της επιδότησης.
Το μπόνους από το μεταβλητό επίδομα μπορεί είναι έως και 20% ή 30% του μισθού που είχε ο εργαζόμενος, ενώ θα υπάρχει και ένα ανώτατο πλαφόν ώστε το άθροισμα των δύο ποσών επιδόματος (σταθερό+μεταβλητό) να μην ξεπερνά τα 1.000 ή 1.100 ευρώ για το πρώτο τρίμηνο. Μετά το τρίμηνο θα μειώνεται το βασικό επίδομα, ενώ θα μένει το μπόνους.
Οι προσαυξήσεις λόγω του μπόνους
Σήμερα όλοι ανεξαιρέτως οι άνεργοι που παίρνουν επίδομα από τη ΔΥΠΑ λαμβάνουν το ίδιο ποσό των 509,75 ευρώ το μήνα είτε πλήρωσαν εισφορές υπέρ ανεργίας για 35 χρόνια είτε για 1 χρόνο.
Για παράδειγμα εργαζόμενος για 35 χρόνια στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτός, με μέσο όρο αποδοχών 3.000 ευρώ, έχει πληρώσει κατά μέσο όρο 50.000 ευρώ σε εισφορές ανεργίας (δικές του και του εργοδότη). Αντίστοιχα, ένας εργαζόμενος με μισθό 830 ευρώ που συμπληρώνει 2 χρόνια εργασίας έχει καταβάλει περίπου 800 ευρώ εισφορές υπέρ ανεργίας. Με το καθεστώς επιδότησης που ισχύει σήμερα και οι δύο εργαζόμενοι αν μείνουν άνεργοι θα πάρουν το ίδιο επίδομα ανεργίας με 509,75ευρώ μηνιαίως.
Με το νέο σύστημα, ο εργαζόμενος που έχει μισθό 3.000 ευρώ και εισφορές 35ετίας υπέρ ανεργίας θα επιδοτηθεί για ανεργία με 509,75 ευρώ (σταθερό ποσό) και με ένα επιπλέον ποσό (μεταβλητό) στο 20% του μισθού του, που σημαίνει ότι η συνολική επιδότηση λόγω ανεργίας θα είναι γύρω στα 1.100 ευρώ.
