Mε τρία εμβόλια διαθέσιμα και άλλο ένα στον προθάλαμο για να λάβει έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές, το μεγάλο ερώτημα όλων είναι… πότε θα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι έχουμε απαλλαγεί από την πανδημία.
Αυτή τη στιγμή έχει εμβολιαστεί το 6,5% του πληθυσμού με μια δόση και το 3,5% και με τις δύο δόσεις. Το ποσοστό ανοσίας υπολογίζεται στο 20% του πληθυσμού, με το 10% να προέρχεται από τους εμβολιασμούς και το υπόλοιπο 10% από το φυσικό τρόπο ανοσίας, κατόπιν δηλαδή της προσβολής από τον ιό.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών, μέχρι το Πάσχα το επίπεδο ανοσίας στον πληθυσμό θα έχει φτάσει περίπου στο 30%-40%, οπότε και θα έχουμε προσεγγίσει το λεγόμενο πρώτο «τείχος ανοσίας» για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Υπολογίζοντας ένα σταθερό ρυθμό εμβολιασμού, η «ανοσία αγέλης», που θα δώσει οριστικό τέλος στην πανδημία, θα επιτευχθεί τον προσεχή Νοέμβριο, οπότε θα έχει ανοσία το 70% των πολιτών. Υπάρχει ωστόσο μία παράμετρος που μπορεί να εξελιχθεί σε X Factor για την επίσπευση της όλης διαδικασίας. Είναι αυτή που αναγνωρίζεται ως ο «ισχυρός κρίκος» στην αλυσίδα των εμβολίων και… μεταλλάξεων επιτρεπόντων θα φέρει πιο κοντά τη διέξοδο από την υγειονομική κρίση.
Το εμβόλιο της Johnson & Johnson, που αναμένεται να λάβει έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων στις 11/3, έχει τη δυναμική να αλλάξει με την άφιξη του το πλάνο των εμβολιασμών και να επιταχύνει δραστικά τη σχετική εκστρατεία. Μέχρι το ερχόμενο καλοκαίρι η Johnson & Johnson στοχεύει στην παραγωγή 100 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου. Είναι δόσεις που προορίζονται για τα κράτη της ΕΕ και η Ελλάδα θα πάρει το ποσοστό που της αναλογεί, με την πρώτη παραλαβή να αναμένεται τον Απρίλιο και να περιλαμβάνει 1,3 εκατ. δόσεις.
Ποιες είναι οι ξεχωριστές δυνατότητες που προσφέρει το εμβόλιο της Janssen; Πρώτον, όπως έχει πολλάκις αναδειχθεί, είναι το μοναδικό μέχρι στιγμής εμβόλιο που χορηγείται άπαξ – δεν χρειάζεται δηλαδή αναμνηστική δόση. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι δόσεις που θα έρθουν αντιστοιχούν σε εμβολιαζόμενους, οπότε θα επιταχυνθεί σε σημαντικό βαθμό η πρόοδος των εμβολιασμών, αφού χάρη σε αυτό θα εμβολιαστούν μέχρι το καλοκαίρι 1,3 εκατ. πολίτες. Με αυτόν τον τρόπο καθίσταται πιο εύκολη και η τήρηση του εμβολιαστικού προγράμματος από το σύνολο του πληθυσμού, καθώς δεν απαιτείται εκ νέου επίσκεψη στο εμβολιαστικό κέντρο. Ένα δεύτερο πλεονέκτημα του συγκεκριμένου εμβολίου είναι η πολύ εύκολη διατήρησή και διανομή του, λόγω του ότι δεν απαιτεί συνθήκες βαθιάς κατάψυξης. Επιπλέον, η τεχνολογία με την οποία έχει παραχθεί αποτρέπει την πιθανότητα λοίμωξης στο εμβολιασμένο άτομο (ο αδενοϊός που χρησιμοποιεί δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί στον ανθρώπινο οργανισμό) – άρα και οποιαδήποτε ανησυχία για ενδεχόμενες επιπτώσεις ακόμα και σε όσους αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τον εμβολιασμό. Δεν έχει παρατηρηθεί ούτε καν κάποια σοβαρή αλλεργική αντίδραση, βάσει των προκαταρκτικών δεδομένων της μελέτης, που συμπεριέλαβε πάνω από 40.000 άτομα σε 8 διαφορετικές χώρες.
Προέκυψε μάλιστα το εύρημα ότι η μία δόση του εμβολίου της Johnson & Johnson είναι 100% αποτελεσματική στην πρόληψη της νοσηλείας και του θανάτου λόγω COVID-19. Στην πρόληψη σοβαρής νόσου είναι κατά 85% αποτελεσματικό, ενώ στην πρόληψη της μέτριας προς σοβαρής νόσου κατά 66%. Παράλληλα, κανένα άλλο δεν έχει αποδειχτεί τόσο αποτελεσματικό και ως προς τη λοίμωξη από τη Νοτιοαφρικανική μετάλλαξη Β.1.351, η οποία έχει προβληματίσει πολύ τους ειδικούς καθώς είναι κατά 50% πιο μεταδοτική. Με λίγα λόγια, είναι το μοναδικό εμβόλιο που συνδυάζει στο μέγιστο βαθμό αποτελεσματικότητα, ασφάλεια και ευχρηστία, ενώ εξαιτίας του μονοδοσικού χαρακτήρα του παρέχει και πολύτιμη, για την οικονομία του χρόνου, ευελιξία. Αυτή η ευελιξία ενδέχεται να αποτελέσει το κρυφό «ατού» για το ταχύτερο χτίσιμο του τείχους ανοσίας. Ο λόγος είναι ότι χάρη σε αυτήν βρίσκεται ήδη στο τραπέζι η προοπτική να διατίθεται το εμβόλιο της Janssen στα φαρμακεία. Αν πράγματι συμβεί κάτι τέτοιο, θα πολλαπλασιαστούν εν μια νυκτί τα σημεία εμβολιασμού και θα επιταχυνθεί – μέσω της απλοποίησής της – θεαματικά η διαδικασία του εμβολιασμού. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι θα ανοίξει ο δρόμος ώστε να χορηγηθούν και οι 1,3 εκατ. δόσεις μέσα σε ελάχιστο χρόνο διάστημα και ο αρχικός στόχος του επίπεδου ανοσίας στο 30%-40% του πληθυσμού έως το Πάσχα να αναθεωρηθεί προς τα πάνω.
