Πρώτα άνθρωπος, μετά επιστήμονας
Θα μπορούσε να είχε κάνει αμύθητη περιουσία και να είχε αποκτήσει εκατομμύρια δολάρια. Αντί για αυτό, κέρδισε αμέτρητα ευχαριστώ και την απεριόριστη ευγνωμοσύνη της ανθρωπότητας αφού το έργο του συνεισέφερε ώστε να τεθεί νοκ άουτ η πολιομυελίτιδα. Μια παιδική ασθένεια που θεωρήθηκε η μεγαλύτερη απειλή για τον κόσμο στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα.
Εάν δεν υπήρχε ο Άλμπερτ Μπρους Σαμπίν, ο εβραϊκής καταγωγής γιατρός που γεννήθηκε στην Πολωνία το 1906 (τότε κομμάτι της Ρωσικής αυτοκρατορίας) ως Αμπράμ Σάπερσταϊν, αργότερα βρέθηκε στις ΗΠΑ όπου πήρε την αμερικανική υπηκοότητα και ολοκλήρωσε το έργο του στην καταπολέμηση αυτής της τρομακτικής ασθένειας.
Ήδη από τον προηγούμενο αιώνα από αυτόν που έζησε, ο ιός της πολιομυελίτιδας είχε χτυπήσει αμέτρητες φορές, ενώ κατά περιόδους πήρε την μορφή επιδημίας, σαρώνοντας στο πέρασμά του τα παιδιά του κόσμου. Στο 1% των περιστατικών ο ιός εισερχόταν στο αίμα και από εκεί στόχευε στο κεντρικό νευρικό σύστημα καταστρέφοντας τους κινητικούς νευρώνες και προκαλώντας διάφορα είδη παράλυσης, με κυριότερες την νωτιαίο και την προμηκική.
Αν και ο ιός υπήρχε από πολύ παλιά, μόλις το 1908 εντοπίστηκε και προσδιορίστηκε επακριβώς. Λειτουργούσε υπόγεια και έγινε αντιληπτός μόνο όταν ξέσπασαν επιδημίες και ο πλανήτης αντιλήφθηκε το πόσο επικίνδυνος ήταν αυτός ο ύπουλος εχθρός που έδινε προτίμηση σε νεαρές ηλικίες, δηλαδή στο μέλλον της ανθρωπότητας, προκαλώντας ανείπωτο πόνο.
Τότε λοιπόν υπήρξε κινητοποίηση της ιατρικής και επιστημονικής κοινότητας, ειδικά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε αυτή την μάχη ο Άλμπερτ Σαμπίν δεν έμεινε αμέτοχος. Στόχος του ήταν να ανακαλύψει ένα εμβόλιο, ακόμη πιο αποτελεσματικό και εύκολο στη χρήση σε σχέση με ό,τι υπήρχε ως τότε. Και για να το καταφέρει δεν είχε κανένα πρόβλημα στο να μπει σε συζητήσεις με συναδέλφους από κάθε σπιθαμή της Γης, συμπεριλαμβανομένων και παραδοσιακών «εχθρών» της νέας πατρίδας του, των ΗΠΑ, όπως η Κούβα ή οι Μπολσεβίκοι της Σοβιετικής Ένωσης.
Το κίνητρό του ήταν τόσο ισχυρό που έβαλε στην άκρη τις πολιτικές ισορροπίες και αναζήτησε συνεργασίες παντού μέχρι να πετύχει τον σκοπό του. Από το 1955 ως το 1961 το εμβόλιό του δοκιμάστηκε σε περίπου 100.000.000 ανθρώπους στην ΕΣΣΔ, άλλες χώρες του Ανατολικού Μπλοκ, το Μεξικό, την Σιγκαπούρη και αλλού. Τελικά, το 1961, ήρθε η οριστική έγκριση για το εμβόλιο πολιομυελίτιδας τύπου 1, την επόμενη χρονιά για τους τύπους 2 και 3, ενώ το 1964 παρουσίασε το «τρία σε ένα» δημιούργημά του, με λήψη από το στόμα ώστε να είναι ακόμη πιο εύκολο να το λάβουν παιδιά κάτω των 5 ετών.
Αντίθετα από ό,τι θα περίμενε κανείς, ο Σαμπίν δεν έσπευσε ποτέ να πατεντάρει το εμβόλιό του, αντιστεκόμενες στις πιέσεις των φαρμακευτικών εταιρειών για αποκλειστικότητα και αφήνοντας «ανοιχτή» σε όλους την αρχιτεκτονική του. Ήθελε με αυτόν τον τρόπο να εγγυηθεί ότι η τιμή του εμβολίου θα ήταν τόσο χαμηλή που θα ήταν προσβάσιμο σε όλους ανεξάρτητα από το πορτοφόλι ή την κοινωνική τάξη του καθενός. Από αυτή τη δουλειά του δεν κέρδισε ούτε δεκάρα και συνέχισε να ζει με τον μισθό του καθηγητή, παραμένοντας ερευνητής και φιλάνθρωπος μέχρι τέλους.
Στα επόμενα χρόνια της καριέρας του ασχολήθηκε και με άλλες ιογενείς ασθένειες, όπως η εγκεφαλίτιδα ή ο δάγκειος πυρετός, μέχρι που έμεινε παράλυτος από πρόβλημα στην αυχενική μοίρα, μια κατάσταση που του προκαλούσε αφόρητους πόνους.
Υπολογίζεται ότι η πολιομυελίτιδα έχει εξαφανιστεί από το πρόσωπο της Γης σε ποσοστό άνω του 99%, ενώ χάρη στον Σαμπίν (αλλά και στον τον Τζόνας Σολκ, τον ερευνητή που ηγήθηκε της πρώτης ομάδας που ανέπτυξε το πρώτο ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο) έχουν σωθεί από παράλυση περισσότεροι από 16.000.000 άνθρωποι. Κι όλα αυτά χωρίς ο ίδιος να κερδίσει οτιδήποτε –σε χρηματικούς όρους- από αυτό…
