«Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει προσηλωμένη στις σχέσεις καλής γειτονίας και στον σεβασμό των διεθνών συμφωνιών», δήλωσε στο Euractiv.com εκπρόσωπος της ΕΕ μετά τις εντάσεις ανάμεσα στην Αθήνα και την Άγκυρα αναφορικά με την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο.
Ο «σεβασμός των διεθνών συμφωνιών» αφορά τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, βάσει της οποίας η επέκταση αυτή μπορεί να γίνει, ενώ η αναφορά στις «σχέσεις καλής γειτονίας» αποτελεί μομφή προς τις θέσεις που βγαίνουν από την Τουρκία, η οποία θεωρεί αιτία πολέμου οποιαδήποτε επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων.
Η νέα διένεξη στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας προκλήθηκε από μια δήλωση που έκανε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος είπε πως η Αθήνα είναι έτοιμη να επεκτείνει τα χωρικά ύδατά της από τα 6 στα 12 μίλια.
Μία κρίση που κρατά χρόνια
Τα 12 ναυτικά μίλια είναι το μέγιστο όριο που επιτρέπεται από τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Αθήνα έχει επανειλημμένα δηλώσει πως μια τέτοια κίνηση είναι απολύτως σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο.
Η διένεξη στο Αιγαίο προκαλεί ένταση ανάμεσα στην Άγκυρα και την Αθήνα από τη δεκαετία του 1990, καθώς η επέκταση των χωρικών υδάτων της στα 12 μίλια θα έδινε στην Ελλάδα αρκετό χώρο για να εκμεταλλευθεί τους θαλάσσιους πόρους της.
Το 1995, το τουρκικό κοινοβούλιο δήλωσε πως οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια από την Ελλάδα για την επέκταση των χωρικών υδάτων της θα αποτελέσει casus belli, αιτία πολέμου.
Για την Αθήνα, η απειλή του casus belli αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση του Χάρτη του ΟΗΕ, που τάσσεται εναντίον «της απειλής ή της χρήσης βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους».
Πολεμικές ιαχές από την Τουρκία
Ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ, εξαπέλυσε και σήμερα απειλές προς την Ελλάδα και την Κύπρο με αφορμή τα 12 ναυτικά μίλια αλλά και τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η Τουρκία συνεχίζει να προκαλεί και ο υπουργός σύμφωνα με το Anadolu τόνισε ότι αν χρειαστεί θα υπάρξει πολεμική παρέμβαση στο Αιγαίο επαναφέροντας το casus belli αλλά και ότι δεν πρόκειται να γίνει ανεκτή από εδώ και πέρα καμία παρεμπόδιση τουρκικού πλοίου στην ανατολική Μεσόγειο.
Παρά την καλή πρόθεση μας αν ληφθούν αποφάσεις που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, τις συμβάσεις και τους όρους καλής γειτονίας είναι ξεκάθαρη η θέση μας το τι θα κάνουμε. Όλοι πρέπει να ξέρουν πως δεν θα επιτρέψουμε τετελεσμένα.
Όταν το πλοίο μας στις 18 Οκτωβρίου έφτασε στην περιοχή δυστυχώς παρενοχλήθηκε από πολεμικό πλοίο της γειτονικής μας χώρας. Είμαστε προετοιμασμένοι και λάβαμε τα μέτρα μας. Αυτή τη στιγμή το πλοίο μας Μπαρμπαρός Χαίρετίν Πασά είναι στην περιοχή και ο στόλος μας το προστατεύει και όλοι πρέπει να ξέρουν πως δεν θα επιτρέψουμε καμία παρενόχληση και καμία επέμβαση.
Oι γείτονες μας μόνο λόγω του Καστελόριζου ισχυρίζονται πως η Τουρκία μπορεί να εκμεταλλευτεί μόνο τα σημεία που είναι κόκκινα στον χάρτη. Και τα πράσινα λένε πως ανήκουν σε αυτούς. Αυτό δεν έχει καμία λογική. Έχουμε επαναλάβει πως αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την Τουρκία. Δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο επιβίωσης κάποιου σχεδίου χωρίς την Τουρκία και χωρίς την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.
Η Τουρκία από τη μια πλευρά συνεχίζει τις μάχες με την τρομοκρατία. Από την άλλη πλευρά έχουμε μια θαλάσσια περιοχή που την αποκαλούμε γαλάζια πατρίδα έκτασης 430.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων κι έχουμε τη δύναμη να υποστηρίξουμε τα συμφέροντα και τα δικαιώματα μας. Κανείς να μην προσπαθήσει να κάνει τον έλεγχο των δυνατοτήτων μας».
Απειλές και από τον Τσαβούσογλου
Χθες ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου μίλησε για την ανακοίνωση Κοτζιά περί επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια, επαναφέροντας το casus belli.
«Η Ελλάδα συχνά κάνει τέτοιες ανακοινώσεις για να προκαλέσει ένταση ή λόγω λαϊκισμού.Ο λαϊκισμός γι αυτούς προηγείται της αλήθειας. Έτσι είναι η απαίτηση και της κοινής γνώμης. Σε μας και η κοινή γνώμη έχει λογική. Είμαστε υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των προβλημάτων. Δεν είμαστε υπέρ των εντάσεων.
Όταν όμως η Ελλάδα επιχείρησε να προκαλέσει ένταση, τους δίνουμε τις κατάλληλες απαντήσεις και τους βάζουμε στη θέση τους. Για τα 12 μίλα υπάρχει η απόφαση του Κοινοβουλίου μας. Αυτές οι αποφάσεις ισχύουν..Η Ελλάδα πρέπει να σκεφτεί αν θα λύσουμε τα θέματα αυτά με τις συνομιλίες που είχαμε κάνει στο παρελθόν δηλαδή με διπλωματία, η με άλλον τρόπο».
Όσον αφορά το Κυπριακό, ο τούρκος ΥΠΕΞ διεμήνυσε ότι θα διεξαχθούν έρευνες σε κυπριακά χωρικά ύδατα, καθώς η Άγκυρα προσκλήθηκε από την «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου»:
«Αυτά τα (ενεργειακά) αποθέματα πρέπει να μοιράζονται μεταξύ των δύο πλευρών… Το 2004, η ελληνική πλευρά απέρριψε το σχέδιο Ανάν. Πριν ξεκινήσουμε μια νέα διαδικασία (διαπραγμάτευσης), πρέπει να καθορίσουμε τι να διαπραγματευτούμε. Μια ομοσπονδιακή λύση, μια συνομοσπονδία ή ένα σχέδιο για δύο κράτη;. Δεν μπορούμε να δεχτούμε άλλη αποτυχία εδώ. Πρέπει να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα. Είπαμε στην τελευταία διαπραγμάτευση για μια ομοσπονδιακή λύση».
Στροφή Τσίπρα για την επέκταση της αιγιαλίτιδας στα 12 μίλια
Λίγα μόλις 24ωρα μετά τις «εξαγγελίες» Κοτζιά για κατάρτιση Προεδρικών Διαταγμάτων σχετικά με την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια στην περιοχή του Ιονίου, ο πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να ακολουθήσει άλλη γραμμή από τον προκάτοχό του στο ΥΠΕΞ.
Στη σύσκεψη που έγινε χθες στο υπουργείο ο κ. Τσίπρας έκανε στροφή στα όσα είχε εξαγγείλει ο Νίκος Κοτζιάς και αποφάσισε να προχωρήσει η διαδικασία με κατάθεση νομοσχεδίου και όχι με Προεδρικά Διατάγματα ενώ θα εξετασθεί η σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής για να συζητηθεί η νέα ένταση με την Τουρκία.
Επίσης αποφασίσθηκε να γίνει ενημέρωση και διάλογος με τα πολιτικά κόμματα για την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει συντεταγμένα στην άσκηση του κυριαρχικού δικαιώματος της χώρας. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι ο πρωθυπουργός αποφάσισε τη σύγκληση του Επιστημονικού Συμβουλίου του υπουργείου Εξωτερικών προκειμένου να συζητηθούν οι πτυχές του θέματος.
Για αλλαγή της στάσης της Αθήνας στο θέμα της επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων κάνει λόγο και η τουρκική εφημερίδα Hurriyet, με αφορμή την παραπομπή του θέματος της επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στη Βουλή.
Η τουρκική εφημερίδα κάνει επίσης αναφορά στις δηλώσεις Κοτζιά για τα τρία Προεδρικά Διατάγματα που αφορούν στην επέκταση των χωρικών υδάτων, τονίζοντας ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός ουσιαστικά προχώρησε σε διακοπή αυτής της διαδικασίας παραπέμποντας στη Βουλή. Η εφημερίδα συνδέει την κίνηση αυτή του Αλέξη Τσίπρα με το θέμα του Αιγαίου και των απειλών της Τουρκίας για casus belli.
