Ο Νίκος Ανδρουλάκης κέρδισε, όπως αναμενόταν λίγο πολύ, την εσωκομματική “μάχη”, απέναντι στους ανθυποψηφίους του, για την προεδρία του κόμματος. Και θα συνεχίσει να έχει την εξουσία στο ιστορικό αυτό κόμμα, αφού και προηγουμένως την κατείχε.
Του Μάκη Γιομπαζολιά
Το θέμα είναι, πώς θα ασκήσει του λοιπού την εξουσία αυτή. Από αυτό κυρίως και όχι από το πώς επανέκτησε την προεδρική θέση που είχε, θα κριθεί, αν και σε ποιο βαθμό θα επιτευχθούν τα κυρίαρχα ζητούμενα για το ΠΑΣΟΚ :
– Η ενότητα του και η συλλογική του λειτουργία, για την ενδυνάμωση του.
– Η άνοδος του και τυπικά στην βαθμίδα της ισχυρής αξιωματικής αντιπολίτευσης, με δεδομένη την συρρίκνωση του ΣΥΡΙΖΑ, μάλλον χωρίς επιστροφή.
– Η δημιουργία, με δική του πρωτοκαθεδρία, της μεγάλης κεντροαριστερής παράταξης, στην οποία το ΠΑΣΟΚ πρωτοστάτησε από παλιά και θέλει να το κατορθώσει ξανά.
– Η πειστική, αποτελεσματική και αυτοδύναμη πολιτική αντιπαράθεση με την κυβερνητική Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη, η οποία αποδυναμώνεται.
– Και η επάνοδος του ΠΑΣΟΚ στην κυβερνητική κορυφή, κάτι που αποτελεί πάντα στόχο των κομμάτων εξουσίας.
Η διαδρομή
Για να διερευνήσουμε τα παραπάνω, καλό είναι, να συνδυάσουμε δεδομένα της διαδρομής του ΠΑΣΟΚ, τα καλά της και τα προβληματικά της στοιχεία, με την παρούσα κατάσταση του και με τα αναγκαία προτάγματα, για την επίτευξη των στόχων του. Για να διαβεί και πάλι τον κοινωνικά δημιουργικό πολιτικό του δρόμο. Να βρει τα καλά στοιχεία του, στην νέα εποχή. Και να αποφύγει τα αρνητικά, που το πλήγωσαν, το αποκαθήλωσαν και το συρρίκνωσαν.
Είναι πιθανό, κάποιους, ίσως αρκετούς, να δυσαρεστήσουν οι επισημάνσεις μας. Αλλά είναι αλήθειες. Όσοι μας ξέρουν καλά, γνωρίζουν την σχέση μας με το κόμμα αυτό. Την αγωνία μας, για την προοδευτική παράταξη ευρύτερα. Και την ειλικρίνεια της ελπίδας μας. Για το καλύτερο στο κόμμα αυτό, στην παράταξη και στην χώρα.
Το ΠΑΣΟΚ, ως κίνημα και ως κόμμα, κυβερνητικό και αντιπολιτευόμενο, συνεισέφερε ασφαλώς στην δημοκρατική ομαλότητα της μεταπολιτευτικής περιόδου. Στην υπεράσπιση των εθνικών δικαίων αλλά και των “μη προνομιούχων” πολιτών. Τους οποίους ανέσυρε από λογής κατατρεγμούς και τους έδωσε ευκαιρίες να προκόψουν. Στον μεταρρυθμιστικό οίστρο σε όλα τα επίπεδα. Στα κοινωνικά δικαιώματα και την κοινωνική ευαισθησία. Κοντολογίς, στην πρόοδο τη χώρας σε όλους τους τομείς.
Αλλά είχε το ΠΑΣΟΚ στην διαδρομή του και προβληματικά στοιχεία.
Πρώτον, την υπερχρέωση της χώρας, που βεβαίως συνέχισαν και αύξησαν και κυβερνητικοί επίγονοι του διαφόρων πολιτικών χρωμάτων. Για να φτάσει ο ιδρυτής του Ανδρέας Παπανδρέου, να κάνει στροφή “εσωτερικού μνημονίου” το 1985. Και να δηλώσει εκείνο το διαχρονικής ισχύος ” είτε η χώρα θα εξαφανίσει το χρέος είτε το χρέος θα εξαφανίσει την χώρα”. Ειρωνεία, ότι ο Γιώργος Παπανδρέου, ως πρωθυπουργός, υπέγραψε το πρώτο μνημόνιο του 2010, λόγω και της αδυναμίας αποπληρωμής ομολόγου, που είχε εκδοθεί επί πρωθυπουργίας του πατέρα του.
Δεύτερον, τις τριτοδρομικές πιρουέτες, που κατέληξαν στην οριστική παραμονή της χώρας στην Δύση και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην οριστική παραμονή των “βάσεων του θανάτου”. Με τον Θεόδωρο Πάγκαλο να λέει το εμβληματικό “ναι, αλλάξαμε άποψη, ακινησία υπάρχει μόνο στα νεκροταφεία”.
Τρίτον, να επιτραπεί στους “κακούς πρασινοφρουρούς” ( γιατί ναι, υπήρχαν και καλοί ), να επιπέσουν δίκην ακρίδων στον κρατικό μηχανισμό, να προωθηθούν και να απομυζήσουν.
Και τέταρτον, να προκύψουν οικονομικά σκάνδαλα, με πρωταγωνιστές κορυφαία στελέχη του.
Η οικονομική μνημονιακή κρίση, για την οποία ευθύνες έχουν αρκετές κυβερνήσεις πολλών χρωμάτων, έσκασε πάντως στα χέρια του Γιώργου Παπανδρέου. Και στην υπερδεκαετή πορεία της έπληξε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και ανεβοκατέβασε κόμματα. Με την ΝΔ να “γλυτώνει” με πρόσκαιρη πτώση, για να επανέλθει στην Κυβέρνηση, μετά το φιάσκο του ΣΥΡΙΖΑ, του τρίτου μνημονίου, του δημοψηφίσματος της ντροπής και της συμφωνίας των Πρεσπών. Τα μικρότερα αντιμνημονιακά κόμματα να εξαφανίζονται. Και το ΠΑΣΟΚ να παίρνει την μερίδα του λέοντος, από την μήνι του κόσμου, που το κατακρήμνισε. Και την αντίδραση από μεγάλο μέρος του κόσμου του, που το εγκατέλειψε, μετά την συνεργασία του με την ΝΔ.
Σήμερα και αύριο
Οι προσπάθειες της Φώφης Γεννηματά μέχρι την απώλεια της και το Νίκου Ανδρουλάκη μέχρι σήμερα έθεσαν το μεταμνημονιακό ΠΑΣΟΚ σε πορεία παλινόρθωσης, συμβάλλοντος και του σπαρασσόμενου ΣΥΡΙΖΑ. Μέτρια αποτελέσματα πάντως. Με την τρίτη θέση μεταξύ των κομμάτων και ποσοστά maximum πέριξ του 13-14%. Με τους περισσότερους αποχωρήσαντες να μην επανέρχονται, από άλλα κόμματα ή από τον καναπέ τους. Με θέσεις επαμφοτερίζουσες. Και με την κυβερνώσα ΝΔ να του κλέβει στελέχη και πολιτικές.
Τώρα, με την επανεκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του, τον ΣΥΡΙΖΑ σε προϊούσα αποσύνθεση και την ΝΔ σε πτώση, έχει την ευκαιρία να πάει πιο ψηλά, να κυριαρχήσει στην αντιπολίτευση και να απειλήσει την κυβερνώσα κεντροδεξιά παράταξη. Αλλά και τον κίνδυνο, να θεωρηθεί, από κεκράκτες του επανεκλεγέντος προέδρου του, θρίαμβος μονοκρατορίας η ικανή μεν διαφορά του στον πρώτο γύρο των εσωκομματικών ( αυτός μετράει κυρίως ) αλλά με αρκετούς συνυποψηφίους του να συνωστίζονται λίγες μονάδες παρακάτω. Και αντί ενότητας και συλλογικότητας, να έχουμε περιχαράκωση μετριοτήτων, γύρω από τον επανεκλεγέντα πρόεδρο.
Έμπειρος πλέον, ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει την δυνατότητα να πετύχει σπουδαία για το κόμμα του, μετρώντας τα στοιχεία της νέας πολιτικής πραγματικότητας.
– Δεν υπάρχουν πλέον στο πολιτικό μας σύστημα λαμπερές ηγετικές δημεγερτικές προσωπικότητες, το βεληνεκές των οποίων δεν μπορεί να φτάσει κανένας από τους σημερινούς προέδρους όλων των κομμάτων.
– Η ΝΔ, με περισσή προσαρμοστικότητα και με τις “κλοπές” στελεχών και πολιτικών από το εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ, δεν είναι ακροδεξιά αλλά κεντροδεξιά κυβερνώσα παράταξη. Κάτι που την κάνει να διαφέρει από το γενικό ευρωπαϊκό πολιτικό κλίμα ενίσχυσης εθνο-ακροδεξιών κομμάτων και απομείωσης των σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών και αριστερών.
– Η νέα γενιά δεν θέλγεται πλέον από τις καρα-αριστερές κραυγές του παρελθόντος αλλά αναζητά λύσεις στα δικά της προβλήματα και σε αυτά της χώρας, μέσα από τις γνώσεις και τις νέες τεχνολογίες, που καλπάζουν μπροστά από κάθε αναχρονισμό. Το κόμμα λοιπόν που θα συναρπάσει την γενιά αυτή, θα είναι εκείνο που θα την ακούσει, θα μιλήσει στην γλώσσα της και θα πορευτεί μαζί της, προς το αύριο. Που δεν θα είναι ούτε πολύ δεξιό ούτε πολύ αριστερό, ούτε σοσιαλιστικό ούτε νεοφιλελεύθερο. Θα είναι απλά το αύριο, που θα ξεπεράσει το σήμερα σαν χθες.
Στα εσωκομματικά δρώμενα, ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει μόνο ένα δρόμο μπροστά του, στρωμένο με χαλιά δυνατοτήτων :
Πρώτον, ενότητα, συλλογικότητα, αξιοκρατία, καινοτομία, νεωτερικότητα και “μοίρασμα παχνιδιού”. Στους ψηφισμένους από περίπου 20.000 καθένας συνυποψηφίους του, να δώσει αντιπροεδρίες στο κόμμα και καθήκοντα κεντρικής ευθύνης σε κρίσιμους τομείς πολιτικής. Ανάλογα και σε εκείνους που δοκιμάστηκαν ευπρεπώς στην εσωκομματική ψήφο.
Δεύτερον, γενικό προσκλητήριο στους προοδευτικούς πολίτες, κεντροδεξιούς, κεντρώους, σοσιαλδημοκράτες, κεντροαριστερούς και αριστερούς, που είχαν φύγει σε άλλα κόμματα ή στο σπίτι τους, να επιστρέψουν και να ενταχτούν ισότιμα σε οργανώσεις και κομματικούς τομείς. Μεγάλο κόμμα με περιχαρακώσεις, δεν γίνεται.
Τρίτον, εξαγγελίες μετρημένες και κοστολογημένες, για αλλαγές εκ βάθρων σε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα, στο Σύνταγμα και τους θεσμούς αλλά και ρηξικέλευθες προτάσεις, για τους κρίσιμους τομείς πολιτικής.
Και τέταρτον, ελληνική “Επινέ”, για δημιουργία μεγάλης κεντροαριστερής συμμαχικής παράταξης στην χώρα. Με επικεφαλής ισχυρή προσωπικότητα. Η δημιουργία μιας τέτοιας παράταξης, που θα διεκδικήσει την Κυβέρνηση, από την κεντροδεξιά, υπερισχύει των προσώπων. Και ο νέος Κυβερνήτης, για θα επιλεγεί, πρέπει να έχει σοβαρή ηγετική ομάδα και έτοιμο το υπουργικό συμβούλιο του αύριο. Εκεί χωράνε όλοι, αξιοκρατικά. Όπως θέλει η νέα γενιά.
