Η Ιερουσαλήμ πέφτει στα χέρια των Βαβυλωνίων (586 π. Χ.). Καταστρέφεται ολοσχερώς η πόλη και ο ναός του Σολομώντος. Οι Ισραηλίτες μεταφέρονται αιχμάλωτοι για 70 χρόνια στη Βαβυλώνα. Ο προφήτης Ιεζεκιήλ, αιχμάλωτος ο ίδιος από το 598 π. Χ., προσπαθεί με τις προφητείες του να στηρίξει τον λαό του στην πίστη του αληθινού Θεού.
Βλέπει «εν οράματι» μια νέα κατάσταση, που υποδηλώνει όχι απλώς τον επαναπατρισμό του λαού του, αλλά και την απώτερη εποχή του Σωτήρα Χριστού και την ακόμα πιο μακρινή εγκαθίδρυση της αιώνιας Βασιλείας του Θεού. Μια εικόνα που προφητεύθηκε και από άλλους μεγάλους προφήτες: «Εκ Σιών εξελεύσεται (=θα εξέλθει) νόμος και λόγος Κυρίου εξ Ιερουσαλήμ» (Ησ. 2, 3). Και «καλέσουσι (=θα ονομάσουν) την Ιερουσαλήμ θρόνον Κυρίου και συναχθήσονται (=θα συγκεντρωθούν) πάντα τα έθνη εις αυτήν» (Ιερ. 3, 17). Λόγια που υποδηλώνουν τη μελλοντική αντικατάσταση της παλαιάς σκιώδους λατρείας και του νόμου του Σινά από την πνευματική λατρεία και τον λόγο του Ευαγγελίου.
Ο Κύριος μεταφέρει σε έκσταση τον Ιεζεκιήλ στην Ιερουσαλήμ και τον τοποθετεί σε όρος πανύψηλο, από όπου βλέπει τον νέο ναό με τις πολλές του οικοδομές σαν ολόκληρη πόλη μπροστά του. Άγγελος Κυρίου τον παίρνει για να μετρήσουν τις διαστάσεις όλων των κτιρίων και του δείχνει λεπτομερώς κάθε σημείο, για να τα μεταφέρει με ακρίβεια στον λαό του. Ξεκίνησαν από την ανατολική πύλη του τείχους. Ο άγγελος τον περιόδευσε παντού διαγράφοντας κύκλο και ξαναήρθαν στην πύλη που έβλεπε προς ανατολάς.
Ο προφήτης βλέπει ξαφνικά τη δόξα του Θεού του Ισραήλ να έρχεται από την οδό που οδηγούσε στην ανατολική πύλη. Άκουσε βοή αλαλαγμού από στράτευμα, σαν αντίλαλο που επαναλαμβάνεται πολλές φορές μέσα στις χαράδρες. Ήταν τόση η θεική λάμψη γύρω απ’ το φαινόμενο άρμα του Κυρίου, που η γη έλαμπε από το λαμπρό φεγγοβόλημά της. Ο Κύριος έρχεται πάντα σαν φωτεινή ανατολή. Ανατέλλει ανάμεσα στον λαό του ως «φως το αληθινόν». Με αυτή τη μεγαλοπρεπή εμφάνιση έκαμε την είσοδό του, μέσα από την ανατολική πύλη, στον ιερό χώρο του ναού. Πνεύμα Κυρίου σήκωσε τον Ιεζεκιήλ και τον έμπασε στην εσωτερική αυλή. Από εκεί είδε ότι ο ναός ήταν γεμάτος από τη δόξα του Κυρίου και έλαβε εντολή να δείξει λεπτομερώς το όραμά του στον λαό, ώστε να παύσουν να αμαρτάνουν.
Τέλος, ο προφήτης διηγείται ότι ο άγγελος τον οδήγησε ξανά στην εξωτερική ανατολική πύλη. «Και αύτη ην κεκλεισμένη. Και είπε Κύριος προς με· η πύλη αύτη κεκλεισμένη έσται». Δεν θα ανοιχθεί. Κανένας δεν θα διέλθει από αυτήν, διότι Κύριος ο Θεός του Ισραήλ θα εισέλθει περνώντας μέσα από αυτήν και θα μείνει πάλι κλειστή. Διότι ο Άρχοντας αυτός θα καθίσει σ’ αυτήν και θα φάγει τον άρτο του ενώπιον του Κυρίου. Θα εισέλθει από την είσοδο της στοάς της πύλης αυτής και από την ίδια οδό θα εξέλθει (Ιεζ. κεφ. 40-44).
Η συγκλονιστική αυτή προφητεία επαληθεύεται στο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου. Αυτή είναι η «κατά ανατολάς πύλη», που μετά τη γέννηση και είσοδό της στον ναό «προσμένει την είσοδον του ιερέως του μεγάλου, μόνη και μόνον εισάγουσα Χριστόν εις την οικουμένην». Είναι η «πύλη Κυρίου η αδιόδευτος» (=απ’ την οποία δεν διήλθε κανένας). «Δι’ αυτής διήλθεν ο Κύριος, εξ αυτής προήλθεν ο Ύψιστος, και πάλιν εσφραγισμένην κατέλιπεν».
Εδώ «νικάται φύσεως τάξις» και κάθε νόμος φυσικός μένει στο περιθώριο, ανενεργός. «Τα υπέρ άνθρωπον» αυτά γεγονότα, δηλαδή «το απ’ αιώνος μυστήριον» του Θεού, «της σωτηρίας ημών το κεφάλαιον», κατά το οποίο «ο Υιός του Θεού Υιός της Παρθένου γίνεται», φανερώνεται στον κόσμο από τον πρωτοστάτη αρχάγγελο Γαβριήλ, ο οποίος πεμπόμενος «ουρανόθεν… τη Θεοτόκω …την χάριν ευαγγελίζεται» και αποκαλύπτει «βουλήν προαιώνιον» του Θεού.
Ο Ακάθιστος Ύμνος δεν θα μπορούσε να σιωπήσει μπρός στο υπέροχο αυτό γεγονός και υμνεί την Θεοτόκο με τα λόγια: «Χαίρε πύλη μόνη», την οποία «διώδευσε» (=πέρασε) μόνο ο Λόγος (Χριστός) και η οποία, συντρίβοντας με αυτή τη γέννηση τους μοχλούς και τις πύλες του Άδη, έγινε «η θεία είσοδος των σωζομένων». Το κλείσιμο της πύλης αυτής μετά τη διέλευση του Θεού Λόγου δηλώνει την τριπλή αειπαρθενία της Θεοτόκου: Προ του τόκου, κατά τον τόκο και μετά τον τόκο.
Αυτήν τη σωτήρια πύλη, απ’ την οποία δεν διήλθαν ούτε καν λογισμοί πονηροί («λογισμοίς αδιόδευτος»), ας τιμούμε, ας υμνούμε, ας επικαλούμαστε και εμείς.
«Χαίρε η πύλη της σωτηρίας»!
