Έχουν αποκαλέσει το Παυλοπέτρι “ελληνική Πομπηία”, ακόμη και “ελληνική Ατλαντίδα”, αλλά ελάχιστοι είναι αυτοί που γνωρίζουν την ύπαρξή του.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια, η πόλη Παυλοπέτρι βρίσκεται βυθισμένη στα ανοιχτά της Λακωνίας, θυμίζοντας τον μύθο της χαμένης Ατλαντίδας, μόνο που εδώ η λέξη “μύθος” δεν έχει καμία θέση. Το Παυλοπέτρι υπήρξε όντως, είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο και αν είσαι από εκείνους που τους αρέσουν οι καταδύσεις, μπορείς να το δεις και με τα ίδια σου τα μάτια.
Ωστόσο, ανακαλύφθηκε μόλις το 1967 από τον Nicholas Flemming, ωκεανογράφο του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον και χαρτογραφήθηκε από μία άλλη ομάδα αρχαιολόγων έναν χρόνο αργότερα.
Όσο η τοποθεσία γινόταν αντικείμενο έρευνας και εξερεύνησης, όλο και πιο συναρπαστικά ευρήματα έρχονταν στο φως. Άλλωστε ένα από τα πιο σημαντικά και ίσως και μοναδικά παγκοσμίως χαρακτηριστικά της βυθισμένης πόλης, είναι το πόσο καλά διατηρημένη είναι.
Δρόμοι, κτίρια ανέπαφα, τάφοι, όλα είναι εκεί, σε αυτόν τον οικισμό και και περιμένουν όποιον τολμάει να βουτήξει για να τα περιηγηθεί. Σκέψου ότι τουλάχιστον 15 κτίρια έχουν εντοπιστεί από την ημέρα που ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά η πόλη και βρίσκονται σε άριστη κατάσταση.
Όσο μια αρχαιολογική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ συνέχιζε τις ανασκαφές στον χώρο, ένα από τα πιο προφανή ερωτήματα που προέκυψαν ήταν πόσο παλιός είναι αυτός ο οικισμός. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων, η πόλη πρέπει να δημιουργήθηκε κοντά στο 3.000 π.Χ. και να συνεχίστηκε να κατοικείται μέχρι περίπου και το 1100 π.Χ. Με βάση αυτές τις ημερομηνίες, το Παυλοπέτρι είναι η παλαιότερη βυθισμένη πόλη στον κόσμο.
Εκτός από τις σχεδόν άψογα συντηρημένες δομές της πόλης, βρέθηκαν και άλλα αντικείμενα όπως σκεύη μαγειρικής και μινωικά πιθάρια. Καθόλου τυχαία η σύνδεσή τους με τον μινωικό πολιτισμό, καθώς από ό, τι φαίνεται το Παυλοπέτρι λειτουργούσε ως ένα από τα κύρια λιμάνια της Πελοποννήσου εκείνης της εποχής. Η ανακάλυψη τέτοιων αντικειμένων μας δίνει και την ευκαιρία να κοιτάξουμε πίσω και να δούμε πραγματικά πώς ζούσαν οι άνθρωποι εκείνων των αρχαίων χρόνων..
Λόγω της σπουδαίας ιστορικής του σημασίας, το Παυλοπέτρι διεκδικήθηκε ως τοποθεσία από το πρόγραμμα Watch, το οποίο και υποστηρίζεται από το World’s Monument Fund. Και αυτό συνέβη, γιατί μεταξύ άλλων, αρχαιοκάπηλοι το έχουν βάλει στο μάτι, κάνοντας κρυφά ανασκαφές, ενώ την ίδια στιγμή, τα μεγάλα πλοία που περνούν από πάνω του -βρίσκεται ανάμεσα στην Πούντα και την Ελαφόνησο- και κάποιες φορές αγκυροβολούν και κοντά του, μπορούν να το καταστρέψουν κατά λάθος. Ακόμη και με τη ρύπανση που προκαλούν, είναι δυνατόν να αλλοιώσουν την καλοδιατηρημένη κατάστασή του.
