Η κατανάλωση καπνού αποτελεί τη σημαντικότερη αιτία πρόωρων θανάτων στην ΕΕ, καθώς ευθύνεται για 700.000 θανάτους ετησίως, υπενθυμίζει με αφορμή την ημέρα κατά του καπνίσματος στις 31 Μαΐου ο Επίτροπος για την Υγεία Βιτένις Αντριουκάιτις.
Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος παραθέτει τις πρωτοβουλίες της ΕΕ για την αντιμετώπιση του προβλήματος, που αφορούν την αυστηρότερη νομοθεσία για διαφήμιση, φορολογία και χώρους καπνίσματος και τις νέες «σημάνσεις ιχνηλασιμότητας» στις συσκευασίες, οι οποίες θα επιτρέπουν στις αρχές και τους πολίτες να ελέγχουν αν ένα προϊόν καπνού στην αγορά είναι γνήσιο ή παράνομο.
Ο κ.Αντριουκάιτις δεν κρύβει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το 29 % των νέων Ευρωπαίων ηλικίας 15-24 ετών καπνίζουν καθώς και για τις νέες προκλήσεις που αποτελούν τα νέα προϊόντα καπνού.
Τα στοιχεία σε παγκόσμια κλίμακα είναι αδιάσειστα: κάθε χρόνο πάνω από 7 εκατομμύρια άτομα χάνουν τη ζωή τους παγκοσμίως από αίτια που σχετίζονται με το κάπνισμα. Αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους η ΕΕ και τα κράτη μέλη της στηρίζουν ενεργά την παγκόσμια συνθήκη για την υγεία, τη σύμβαση-πλαίσιο για τον έλεγχο του καπνού της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.
Η κατανάλωση καπνού είναι με διαφορά ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την υγεία που μπορεί να αποφευχθεί και η σημαντικότερη αιτία πρόωρων θανάτων στην ΕΕ, καθώς ευθύνεται για σχεδόν 700.000 θανάτους ετησίως. Δεν πρόκειται για έναν απλό αριθμό. Πρόκειται για τους ανθρώπους μας, τους συγγενείς, τους φίλους, τους συναδέλφους μας. Με ανησυχούν όλως ιδιαιτέρως οι νέοι που αρχίζουν να χρησιμοποιούν ατμοποιητές και διάφορα άλλα νέα προϊόντα, όπως είναι οι συσκευές θέρμανσης καπνού και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, τα οποία διατίθενται ολοένα και περισσότερο στην αγορά με παραπλανητικούς ισχυρισμούς.
Το 29 % των νέων Ευρωπαίων ηλικίας 15-24 ετών καπνίζουν. Πόσοι επιλέγουν κάποιο εναλλακτικό προϊόν που βλάπτει τους νέους πνεύμονές τους; Η ΕΕ εργάζεται σκληρά για να προστατεύσει τους πολίτες από τις επικίνδυνες επιπτώσεις της χρήσης προϊόντων καπνού. Ένα από τα βασικά μέτρα στη φαρέτρα μας για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου προϊόντων καπνού στην ΕΕ, τα ευρωπαϊκά συστήματα ιχνηλασιμότητας και χαρακτηριστικών ασφαλείας για τα προϊόντα καπνού, άρχισε να εφαρμόζεται στις 20 Μαΐου.
Αυτό σημαίνει ότι σύντομα οι καταναλωτές θα δουν τις νέες σημάνσεις ιχνηλασιμότητας στις συσκευασίες, σε συνδυασμό με τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά ασφαλείας. Οι εν λόγω σημάνσεις θα επιτρέπουν στις εθνικές αρχές να παρακολουθούν και να εντοπίζουν τις κινήσεις των συσκευασιών προϊόντων καπνού στο σύνολο της νόμιμης αλυσίδας εφοδιασμού στην ΕΕ.
Επιπλέον, χάρη στα χαρακτηριστικά ασφαλείας οι δημόσιες αρχές και οι πολίτες θα μπορούν να διακρίνουν αν ένα προϊόν καπνού στην αγορά είναι γνήσιο ή παράνομο. Το σύστημα ιχνηλασιμότητας και χαρακτηριστικών ασφαλείας συμπληρώνει άλλα βασικά μέτρα της ΕΕ που θεσπίστηκαν για την καταπολέμηση της χρήσης προϊόντων καπνού, όπως είναι η ρύθμιση των προϊόντων καπνού, ο περιορισμός της διασυνοριακής διαφήμισης, προώθησης και χορηγίας προϊόντων καπνού, η παροχή στήριξης στα κράτη μέλη με σκοπό τη δημιουργία χώρων χωρίς καπνό και η ρύθμιση της φορολογίας για τα προϊόντα καπνού.
Επιπλέον, οι συσκευασίες των προϊόντων καπνού φέρουν πλέον μεγάλες εικόνες και επιγραφές που προειδοποιούν τους καταναλωτές για τους κινδύνους στην υγεία τους. Απαγορεύσαμε επίσης τη χρήση διαφημιστικών και παραπλανητικών στοιχείων, επιβάλαμε αυστηρότερους κανόνες στη χρήση συστατικών και απαγορεύσαμε τη διάθεση προϊόντων με αρώματα/γεύσεις από τις 20 Μαΐου 2020, ενώ θεσπίσαμε ένα πρώτο ρυθμιστικό πλαίσιο για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Ορισμένες χώρες της ΕΕ προχωρούν ακόμη περισσότερο και εφαρμόζουν μέτρα για την ομοιόμορφη συσκευασία των προϊόντων καπνού, ενώ και άλλες οδεύουν προς την ίδια κατεύθυνση.
Είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω ότι συμμορφωθήκαμε εγκαίρως με το σύνολο των απαιτήσεων που προβλέπει η οδηγία για τα προϊόντα καπνού, και συγκεκριμένα με τη δημιουργία ενός συστήματος κοινοποίησης προϊόντων, καθώς και με τη σύσταση συμβουλευτικής επιτροπής σχετικά με τα αρώματα. Ο συνδυασμός των μέτρων αυτών έχει σκοπό να βοηθήσει τους καπνιστές να κόψουν το κάπνισμα ή όσους δεν καπνίζουν να μην το αρχίσουν καν. Καθώς το 93 % των καπνιστών ξεκινούν το κάπνισμα πριν από τα 26, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη σε νεαρές ηλικίες.
Γνωρίζουμε ότι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, όπως είναι το κάπνισμα, προκαλούν αυξανόμενη επιβάρυνση από τον καρκίνο και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Επηρεάζουν άμεσα την ποιότητα του βίου και το προσδόκιμο ζωής των πολιτών και έχουν σοβαρές επιπτώσεις στα εθνικά συστήματα υγείας και τα συστήματα πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένου του μελλοντικού εργατικού δυναμικού. Κατά συνέπεια, βασίζομαι στη συνεργασία των κρατών μελών, ώστε να επιτύχουμε τους κοινούς μας σκοπούς. Χρειαζόμαστε κατά πόδας έλεγχο των προϊόντων καπνού σε όλα τα επίπεδα και, γι’ αυτό, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην αυστηρή εποπτεία της αγοράς και στην επιβολή της νομοθεσίας. Πρέπει επίσης να ανταποκριθούμε στις νέες προκλήσεις, όπως είναι τα νέα προϊόντα καπνού. Ας βάλουμε λοιπόν τα δυνατά μας!
