Έναν χρόνο μετά την τελευταία επίσκεψη της Ανγκελα Μέρκελ στην Ελλάδα, πάλι παραμονές της 28ης Οκτωβρίου, ο διάδοχός της, Γερμανός Καγκελάριος Oλαφ Σολτς, έρχεται για πρώτη φορά στην Αθήνα και μάλιστα η επίσκεψή του δεν συνοδεύεται από επίσκεψη στην Άγκυρα, αμέσως μετά, όπως ήταν το πρωτόκολλο για τους Γερμανούς αξιωματούχους τα προηγούμενα χρόνια.
Ο κ. Σολτς έχει έρθει ξανά στην Ελλάδα ως Καγκελάριος, τον περασμένο Ιούνιο, απλώς εκείνη τη φορά είχε συμμετάσχει στο Δείπνο της Διαβαλκανικής Συνόδου που είχε λάβει χώρα σε ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης. Η χημεία του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη είναι, κατά τα φαινόμενα, καλή, αν και ο ίδιος δεν είναι ο πιο… εξωστρεφής -ως προς τα διεθνή θέματα- Καγκελάριος που έχει περάσει από το συγκεκριμένο πόστο.
Η επίσκεψη
Το πρωί της ερχόμενης Πέμπτης, λοιπόν, ο κ. Σολτς θα ξεκινήσει την επίσκεψή του από κοινού με τον κ. Μητσοτάκη από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. Αμέσως μετά θα ακολουθήσει η συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου οι δύο ηγέτες θα τα πουν αρχικά κατʼ ιδίαν και στη συνέχεια θα υπάρξουν οι διευρυμένες συζητήσεις. Ειρήσθω εν παρόδω, στενός συνεργάτης του κ. Σολτς και σύμβουλος για την εξωτερική πολιτική είναι ο επί σειρά ετών πρεσβευτής της Γερμανίας στην Αθήνα Γενς Πλέτνερ, ο οποίος γνωρίζει καλά τον κ. Μητσοτάκη, από τότε που επί της θητείας του ήταν πρόεδρος της Ν.Δ.
Η ατζέντα της συζήτησης δεν μπορεί παρά να κυριαρχείται από τα τρέχοντα, ήτοι τις πολεμικές εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας και τα ενεργειακά, με δεδομένα και τα… απόνερα από τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, ενώ ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να ενημερώσει πιο αναλυτικά τον Γερμανό Καγκελάριο για τη συμπεριφορά της Τουρκίας και τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή. Ο κ. Σολτς μπορεί να μην είναι ο πιο παρεμβατικός Καγκελάριος στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, πλην όμως δεν έχει τη σχέση που είχε η κυρία Μέρκελ με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, εξού και ακούει περισσότερο τα μηνύματα της Αθήνας. Ο κ. Μητσοτάκης, πάντως, τόνισε ότι η συνάντηση δεν θα είναι «μονοθεματική» ως προς το θέμα των Ελληνοτουρκικών.
Η προοπτική αναβάθμισης των ελληνογερμανικών σχέσεων δεν έχει περάσει απαρατήρητη από την Αγκυρα. Δεν είναι μυστικό ότι η Τουρκία έχει ενοχληθεί από τη ρητορική του Βερολίνου υπέρ της Ελλάδας στο θέμα των νησιών, αλλά και σε εκείνο του τουρκολιβυκού μνημονίου, ενώ υπενθυμίζεται ότι η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, κόντεψε να… σφαχτεί με τον Τούρκο ομόλογό της Μεβλούτ Τσαβούσογλου πριν από μερικούς μήνες, όταν επισκέφθηκε την Αγκυρα ερχόμενη από την Αθήνα και μετά την ενημέρωση που της είχε γίνει από τον κ. Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια. Εξού και οι Τούρκοι εκπέμπουν… απεγνωσμένα σήματα προς το Βερολίνο τις τελευταίες εβδομάδες να επανέλθει στη, βολική γιʼ αυτούς, γραμμή της ουδετερότητας. Ο κ. Δένδιας, πάντως, τα είπε με την κυρια Μπέρμποκ στο Βερολίνο την Παρασκευή, εν όψει και της έλευσης Σολτς στην Αθήνα.
Μάλιστα, την Παρασκευή ο εκπρόσωπος του κ. Σολτς, Βόλφγκανγκ Μπίχνερ, έστειλε ακόμα ένα μήνυμα προς την Αγκυρα, λέγοντας ότι το Βερολίνο «δεν θεωρεί σωστές απειλές και μη φιλικές δηλώσεις εναντίον γειτόνων», αναφερόμενος σε πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου προέδρου εναντίον της Ελλάδας.
Επί τάπητος βρέθηκαν το προηγούμενο διάστημα σενάρια αναβάθμισης της αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών, μετά τον δίαυλο που άνοιξε μεταξύ των δύο υπουργείων Άμυνας με φόντο την ανταλλαγή των τεθωρακισμένων Marder με τα BMP-1 που πήραν τον δρόμο για την Ουκρανία. Ανώτερη κυβερνητική πηγή, πάντως, έλεγε ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποιο σχέδιο ώριμο προς ανακοίνωση. Αλλά και ο κ. Μητσοτάκης, από τις Βρυξέλλες, μετά τη Σύνοδο Κορυφής έσπευσε να φρενάρει τα σενάρια περί υπογραφής μιας συμφωνίας διακρατικής συνεργασίας, σχολιάζοντας «διαβάζω δημοσιεύματα για αμυντικές συμφωνίες, μάλλον αυτοί που τα γράφουν ξέρουν κάτι παραπάνω από αυτά που ξέρω εγώ».
Το ενδιαφέρον της Γερμανίας για την ευρωπαϊκή άμυνα είναι υπαρκτό, καθώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία την έβγαλε από τον αμυντικό λήθαργο στον οποίο είχε περιέλθει, με τον κ. Σολτς προ μηνών να ανακοινώνει ένα θηριώδες σχέδιο επενδύσεων 100 δισ. στην εθνική αμυντική βιομηχανία. Εξ ού και δεν είναι πλέον μυστικό το ενδιαφέρον του γερμανικού αμυντικού κολοσσού KMW για συνεργασία και με ελληνική εταιρεία, πιθανότατα τη ΜΕΤΚΑ, για την προοπτική ενεργότερης εμπλοκής και στην ελληνική αγορά. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν έχει ωριμάσει.
Παράλληλα, ανώτερη κυβερνητική πηγή διαμηνύει ότι θα πρέπει να υπάρξει μια πιο φειδωλή προσέγγιση ως προς τα εξοπλιστικά προγράμματα, καθώς τα χρήματα δεν είναι ανεξάντλητα και προτεραιότητα σε αυτή τη φάση είναι το Πολεμικό Ναυτικό, όπου εκκρεμούν αποφάσεις για την τέταρτη φρεγάτα Belh@rra και την αναβάθμιση των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ.
