Πέμπτη, 16 Ιανουαρίου, 2025
11.6 C
Athens

ΙΣΤΟΡΙΕΣ: Η ανατίναξη της προδοτικής ΕΣΠΟ από την ΠΕΑΝ το 1942

Τέτοιες μέρες του Σεπτέμβρη του 1942, η Αθήνα στέναζε κάτω από τη σκληρή ναζιστική κατοχή.

Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη

akontogiannidis@yahoo.gr

Παιδιά και ηλικιωμένοι πεθαίνουν από την πείνα και όσοι πονούν την πατρίδα αντιστέκονται, συλλαμβάνονται φυλακίζονται, βασανίζονται και εκτελούνται από τους Γερμανούς, ενώ κάποιοι δουλοπρεπείς ιδρύουν την προδοτική ΕΣΠΟ («Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση») και συνεργάζονται μαζί τους. Ιδρυτής και αρχηγός της ο γιατρός Σπύρος Στεροδήμος με γραφεία στην γωνία Πατησίων και Γλάδστωνος. Στρατολογούν ανέργους φουκαριάρηδες για να συγκροτήσουν την ελληνική λεγεώνα που θα πολεμήσει στο πλευρό της Βέρμαχτ στο ρωσικό μέτωπο.

Από την άλλη πλευρά ιδρύεται, με πρωτεργάτη τον υποσμηναγό Κώστα Περρίκο η ΠΕΑΝ με δραστήρια μέλη -αρκετοί φοιτητές-: Αντώνης Μυτιληναίος, Θανάσης Σκούρας, Νίκος Μούρτος, Διονύσης Παπαδόπουλος, Δημήτρης Λόης, Τάκης Μιχαηλίδης, Σπύρος Γαλάτης, Γιάννης Κατεβάτης, Νώντας Σπηλιωτόπουλος, Ντίνος Αυγουστάτος, Στάθης Τουρνάκης, Σπύρος Στανωτάς, Νίκος Λάζαρης, και η σαμιώτισσα δασκάλα Ιουλία Μπίμπα.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ: Η ανατίναξη της προδοτικής ΕΣΠΟ από την ΠΕΑΝ το 1942
Κώστας Περρίκος, ο αρχηγός της ΠΕΑΝ

Ο δαιμόνιος Χιώτης αεροπόρος Περρίκος, παρακολουθεί τις κινήσεις της προδοτικής ΕΣΠΟ. Μπαινοβγαίνει στο κτήριο, μελετά, καταγράφει τους χώρους και καταστρώνει σχέδιο ανατίναξης. Ορίζει ως ημερομηνία την Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου 1942 γιατί θα γινόταν γιορτή και θα παρίσταντο Γερμανοί και μέλη της ΕΣΠΟ και αναθέτει την εκτέλεση του σχεδίου στον Αντώνη Μυτιληναίο.

Ιδού τι μου είπε το 2000 ο Αντώνης Μυτιληναίος, τρία χρόνια πριν πεθάνει:
«Την βόμβα την φτιάξαμε στο σπίτι της Ιουλίας Μπίμπα με 10 οκάδες δυναμίτη και δύο εμπυρεύματα. Την έφερε η Ιουλία μέσα σε ταγάρι σκεπασμένη με ραδίκια από την Κάνιγγος και την παρέδωσε σε μένα τον Γαλάτη και τον Λάζαρη. Την τοποθετήσαμε κάτω από το κλιμακοστάσιο, ανάψαμε τα δύο φιτίλια και βγήκαμε στην Πατησίων. Άναψα ένα τσιγάρο που ήταν το σύνθημα ότι όλα πήγαν καλά και έφυγα στο Αστόρια. Η ώρα ήταν 12 και 5΄ όταν ακούστηκε μια δυνατή έκρηξη που συγκλόνισε όλη την περιοχή. Εκείνη τη στιγμή πετάχτηκε από τη χαρά της η Ιουλία μ’ αγκάλιασε και με φίλησε…»

ΙΣΤΟΡΙΕΣ: Η ανατίναξη της προδοτικής ΕΣΠΟ από την ΠΕΑΝ το 1942
Η δασκάλα Ιουλία Μπίμπα, μετέφερε τη βόμβα

Από την έκρηξη το κτίριο σωριάζεται και ένα άσπρο πυκνό σύννεφο σκόνης απλώνεται στην Πατησίων. Κόσμος αλλόφρων τρέχει δεξιά και αριστερά κι ένας ιερέας που τραυματίσθηκε, λέει με υπερηφάνεια «Δεν πειράζει που κτύπησα, αρκεί που αφανίστηκε η σφηκοφωλιά των προδοτών». Οι Γερμανοί τρέχουν ουρλιάζοντας, σήμαναν συναγερμό, γιατί νόμισαν πως επρόκειτο περί αεροπορικής επιδρομής.

Κάτω από τα ερείπια του κτηρίου ετάφησαν 29 μέλη της ΕΣΠΟ με τον Στεροδήμο και 43 Γερμανοί αξιωματικοί και στρατιώτες αφού στον 3ο όροφο εστεγάζοντο υπηρεσίες της Λουφτβάφε. Τραυματίστηκαν επίσης πέντε Γερμανοί και 27 μέλη της ΕΣΠΟ.

Ο φόρος αίματος που επλήρωσε η ΠΕΑΝ για την ανατίναξη της ΕΣΠΟ, υπήρξε βαρύτατος. Στις 11-11-1942 συλλαμβάνονται στην Καλλιθέα 14 μέλη της και οδηγούνται στις φυλακές Αβέρωφ. Η σύλληψη τους έγινε κατόπιν προδοσίας του μέλους της οργάνωσης, ενωμοτάρχη Πολύκαρπου Νταλιάνη. Τον βρήκαν άλλα μέλη της ΠΕΑΝ στην οδό Παμίσου, στις 17-12-1942, τον ανέκριναν τον εκτέλεσαν και πέταξαν το πτώμα του σε υπόνομο στη Νέα Σμύρνη.

Ο Αντώνης Μυτιληναίος διέφυγε στη Μέση Ανατολή, ο Νίκος Λάζαρης δραπέτευσε, διέφυγε στο βουνό, κατετάγη στον ΕΔΕΣ και τον εκτέλεσε ο ΕΛΑΣ στα Δεκεμβριανά, ενώ οι άλλοι δικάζονται παραμονή πρωτοχρονιάς του 1943 στο Γερμανικό Στρατοδικείο στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός». Καταδικάζει τρις εις θάνατο τον Περρίκο και δις την Ιουλία Μπίμπα που ομολόγησε ότι αυτή μετέφερε την βόμβα. Εις θάνατον και ο φοιτητής Γαλάτης η ποινή του οποίου μετετράπη σε ισόβια και πέθανε νέος σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γερμανία.

Συγκλονιστική ήταν η απολογία του Περρίκου στο στρατοδικείο: «Είμαι Ελλην αξιωματικός κι έκανα το καθήκον μου, όπως θα το έκανε κάθε γερμανός αξιωματικός για τη δική του πατρίδα».

Τα χαράματα της 4-2-1943 ένα γερμανικό καμιόνι μεταφέρει από τις φυλακές Αβέρωφ τους Περρίκο, Λόη, Παπαδόπουλο, Σκούρα και Κατεβάτη στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, όπου εκτελούνται από τους Γερμανούς φωνάζοντας «Ζήτω η Ελλάς!». Η Ιουλία Μπίμπα άρρωστη μεταφέρεται στη Γερμανία και εκτελείται δι’ αποκεφαλισμού επειδή δεν υπήρχε λαιμητόμος στην Ελλάδα!

ΙΣΤΟΡΙΕΣ: Η ανατίναξη της προδοτικής ΕΣΠΟ από την ΠΕΑΝ το 1942
ο Σκούρας εκτελέστηκε στην Καισαριανή
ΙΣΤΟΡΙΕΣ: Η ανατίναξη της προδοτικής ΕΣΠΟ από την ΠΕΑΝ το 1942
Ο Λόης εκτελέστηκε στην Καισαριανή

O Περρίκος άφησε πίσω του δύο κόρες κι ένα γιο, τον Δημήτρη τον οποίο σπούδασε ο Σπύρος Σκούρας, αδελφός του εκτελεσμένου Θανάση, ιδιοκτήτης της αμερικανικής κινηματογραφικής εταιρίας «Τουέντιθ Σέντσιουρι φόξ». Εξελίχθηκε σε κορυφαίο στέλεχος του ΟΗΕ και ως χημικός ερεύνησε την ύπαρξη χημικών όπλων στα οπλοστάσια του Σαντάμ Χουσείν στο Ιράκ και απεφάνθη τότε ότι δεν υπήρχαν!

ΙΣΤΟΡΙΕΣ: Η ανατίναξη της προδοτικής ΕΣΠΟ από την ΠΕΑΝ το 1942
Το κτίριο της ΕΣΠΟ μεταβλήθηκε σε ερείπια

Τα πιο πρόσφατα στη κατηγορία

Καιρός: Βροχερός (και) σήμερα

Βροχερός θα είναι σήμερα ο καιρός σχεδόν σε ολόκληρη την χώρα, σύμφωνα με την πρόγνωση της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ). Ειδικότερα, στο Ιόνιο, την Ήπειρο,...

Νέα χιόνια σε Φθιώτιδα, Φωκίδα, Ευρυτανία – Ολονύχτια μάχη να μείνουν ανοιχτοί οι δρόμοι

Επιμένει ο χιονιάς στη Φθιώτιδα, την Φωκίδα και την Ευρυτανία. Ισχυρές χιονοπτώσεις σημειώθηκαν από τα μεσάνυχτα και μετά και για 5 περίπου ώρες, με...

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα ;

Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2024 σήμερα και σύμφωνα με το εορτολόγιο γιορτάζουν τα εξής ονόματα: Δαν και Δανάη
ΕΛ.ΑΣ.: Κρίσεις υποστράτηγων

ΕΛ.ΑΣ.: Ξεκίνησαν οι κρίσεις

Με την αποστρατεία τριών από τους τέσσερις αντιστρατηγούς ξεκίνησαν οι κρίσεις στην ελληνική αστυνομία.  Συγκεκριμένα ως διατηρητέος κρίθηκε ο αντιστράτηγος Πασχάλης Συριτούδης ενώ αποστρατεύονται οι...
Πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας

Σπίτι μου 2: Μέσα σε μερικές ώρες, πάνω από 6.000 οι αιτήσεις για απόκτηση...

Τη δυνατότητα σε 20.000 νέους, ζευγάρια και οικογένειες να αποκτήσουν ιδιόκτητη πρώτη κατοικία με επιδοτούμενο επιτόκιο, δίνει το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2»  συνολικού προϋπολογισμού 2...

Δήμος Αθηναίων: “Αθηναϊκοί Περίπατοι” για το 2025

Δωρεάν ξεναγήσεις στην Αθήνα από 18 Ιανουαρίου Ο Δήμος Αθηναίων σας καλεί να εξερευνήσετε την πλούσια κληρονομιά της πόλης μέσα από τους «Αθηναϊκούς Περιπάτους» σε...

Φρίκη στην Κυψέλη: Ξυλοκόπησε την έγκυο σύντροφό του

Δεν χωράει ανθρώπινος νους τα όσα φρικιαστικά εκτυλίχθηκαν στην Κυψέλη, με θύμα μία 28χρονη εγκυμονούσα, που βίωσε τον απόλυτο εφιάλτη στα χέρια του κακοποιητικού...

Βρείτε μας

7,826ΥποστηρικτέςΚάντε Like
133ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,245ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Λαϊκό Θέατρο Σκιών

Τα νέα και τα βίντεο του Καραγκιόζη

Διαβάστε Επίσης

ΙΣΤΟΡΙΕΣ: Ο πληθυσμός του απόδημου Ελληνισμού

Η πληθυσμιακή υπεροχή του, στα μέσα του 19ου αιώνος, αναζωπύρωσε κι ενθάρρυνε την «Μεγάλη...

“Τρεις Ιστορίες απ’ τον Πόλεμο”: Το νέο podcast του ΓΕΕΘΑ με την ευκαιρία της 28ης Οκτωβρίου (βίντεο)

Η πρώτη ιστορία έχει τίτλο «Ο "Τρανός" του Επταχωρίου», η δεύτερη «Η παράδοση του...

Σαν σήμερα 19 Ιουνίου πέθανε ο Έλληνας ποιητής Άγγ. Σικελιανός που ζωντάνεψε την Δελφική Ιδέα

Ο λάτρης  της ελληνική ομορφιάς και ο θαυμαστής της Αρχαίας Ελλάδος Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη akontogiannidis@yahoo.gr   Σαν...

ΙΣΤΟΡΙΕΣ: Όταν το Δίστομο έγινε Κρανίου τόπος από τους Γερμανούς

Σκότωναν με λύσσα όποιον έβρισκαν μπροστά τους, ακόμα και μωρά που βύζαιναν(!) ενώ πυρπόλησαν...