Το « Καλάθι του Πάσχα» και το «Καλάθι του νονού» παρουσίασε η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης.
Πρόκειται για δύο ακόμη «καλάθια», αντίστοιχα με αυτά του «νοικοκυριού» και του «Αϊ Βασίλη», με στόχο να αποτελέσουν ένα ανάχωμα κατά της ακρίβειας. Τα δύο νέα εορταστικά «καλάθια» θα αφορούν σε σουπερμάρκετ και καταστήματα παιχνιδιών. Το «καλάθι των νονών», το οποίο θα αφορά παιχνίδια και λαμπάδες θα εφαρμοστεί στα καταστήματα παιχνιδιών από τις 29 Μαρτίου έως τις 15 Απριλίου.
Σε αυτό αναμένεται να συμμετάσχουν υποχρεωτικά οι επιχειρήσεις παιχνιδιών με ετήσιο τζίρο άνω του 1.000.000 ευρώ αλλά και εθελοντικά όσες, με μικρότερο τζίρο, το επιθυμούν. Οι κατηγορίες παιχνιδιών που θα διαμορφωθούν από το αρμόδιο υπουργείο και από τις οποίες η κάθε επιχείρηση θα επιλέγει κάθε εβδομάδα τα προϊόντα που θα απαρτίζουν τους καταλόγους της, αναμένεται να είναι παρόμοιες με εκείνες των Χριστουγέννων. Θα προστεθούν ωστόσο και οι λαμπάδες με παιχνίδια για τις αγορές των νονών προς τα βαφτιστήρια τους.
Το «καλάθι του Πάσχα»
Το «καλάθι του Πάσχα» θα πάρει τη θέση του «καλαθιού της Σαρακοστής», λίγες μέρες πριν από το Πάσχα, και θα δημιουργηθεί για να καλύψει τις ανάγκες των καταναλωτών στις αγορές τροφίμων για το πασχαλινό τους τραπέζι. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις το εν λόγω «καλάθι» θα είναι διαθέσιμο στις 4 Απριλίου. Ο Άδωνις Γεωργιάδης, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, είπε πως η εφαρμογή του «καλαθιού του Νοικοκυριού» που πλέον μπήκε στην 21η πρώτη εβδομάδα υπήρξε επιτυχής και συνέβαλε, μαζί με άλλα μέτρα όπως το market pass, στη μείωση του πληθωρισμού. Ο υπουργός επεσήμανε πως πρόκειται για ένα επιτυχημένο μέτρο που είχε ουσιαστικά αποτελέσματα και τα οποία δεν θα ήταν εφικτά με την μείωση του ΦΠΑ, καθώς όπως υπογράμμισε «η μείωση του ΦΠΑ που παραμένει το ζητούμενο για την αντιπολίτευση δεν φέρνει μείωση του πληθωρισμού».
Όπως άλλωστε εξήγησε ο Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, στην Ισπανία ο ΦΠΑ στα τρόφιμα έπεσε στο 0% από 4% ή 5% ανάλογα με την κατηγορία τροφίμων τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2023, ωστόσο στις τιμές των τροφίμων υπήρξε αύξηση 4,5% ενώ στην Ελλάδα που εφαρμόστηκαν μέτρα όπως το Καλάθι και το market pass η αντίστοιχη αύξηση ήταν 2,5%. Από την πλευρά του ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιος για τις Στρατηγικές Επενδύσεις, Νίκος Παπαθανάσης, σημείωσε ότι το καλάθι έχει φτάσει ήδη τα 60 είδη και αποτελεί ένα εργαλείο «ανάχωμα για την ακρίβεια».
Ο ίδιος τόνισε ότι μαζί με το καλάθι υπάρχει επιπλέον και η Κάρτα αγορών, όπως και ο e καταναλωτής όπου μπορεί κανείς να δει όλες τις τιμές των προϊόντων και η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που το εφαρμόζει. Σε ό,τι αφορά το καλάθι του Νοικοκυριού ο κ. Παπαθανάσης τόνισε ότι επεκτείνεται μέχρι τον Ιούνιο.
Έρευνα για την αποτελεσματικότητα των «καλαθιών»
Προς επίρρωσιν όλων των προαναφερθέντων, παρουσιάστηκε μελέτη που εκπόνησαν το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Philips της Κύπρου με θέμα: «Ανάλυση Συμπεριφοράς των Τιμών των Προϊόντων του Καλαθιού του Νοικοκυριού και Σύγκριση αυτών με τα Στοιχεία Τιμών της ΕΛΣΤΑΤ της Περιόδου Ιανουάριος 2022 – Ιανουάριος 2023». Η συγκεκριμένη έρευνα έγινε ανεξάρτητα και την παρουσίασαν ο καθηγητής του ΕΚΠΑ, Νικόλαος Ηρειώτης και ο πρόεδρος του Philips University, Φίλιππος Κωνσταντίνου. Σύμφωνα με την μελέτη, η αξία του καλαθιού όλων των εταιρειών από την 1η εβδομάδα εφαρμογής του έως και την 15η εβδομάδα έχει μειωθεί για όλες τις εταιρείες, με μεγαλύτερη μεταβολή για την περίοδο να είναι -22,18% ενώ από τις 12 εταιρείες οι 11 είχαν μείωση πάνω από -7% και η εναπομείνασα μείωση -3,34%.
Από την έρευνα, όπως αναφέρθηκε στη συνέντευξη Τύπου, προέκυψε ότι η λειτουργία του καλαθιού υπήρξε επιτυχής, πως πρόκειται για ένα αποτελεσματικό εργαλείο στα χέρια της πολιτείας το οποίο λειτουργεί υπέρ των καταναλωτών δεν δημιουργεί προβλήματα στην λειτουργία της ελεύθερης οικονομίας ενώ η παρούσα έρευνα επιβεβαιώνει και ενισχύει τα αποτελέσματα της πρώτης που είχε αναδείξει τη θετική συμβολή του καλαθιού του νοικοκυριού στο καταναλωτικό κοινό. Σύμφωνα με την μελέτη, υπάρχουν βάσιμα στοιχεία ότι μεταξύ των εταιρειών υπήρξε ανταγωνισμός στην αξία Καλαθιών που προσέφεραν εβδομαδιαίως, ο οποίος λειτούργησε υπέρ των καταναλωτών. Αυτό συμβαίνει χωρίς να έχει ανακύψει πρόβλημα ανταγωνισμού καθώς βάσει ΕΛΣΤΑΤ, οι τιμές του σχετικού δείκτη εμφανίζουν αύξηση στις αξίες των αντίστοιχων αγαθών.