Ένα νέο διαγνωστικό τεστ ούρων, πρώτο σε παγκόσμια κλίμακα, το οποίο θα μπορούσε να ανιχνεύσει τα πρώτα πιθανά σημάδια του καρκίνου του πνεύμονα, δημιούργησαν επιστήμονες στη Βρετανία.
Στην Ελλάδα, κάθε χρόνο σημειώνονται περίπου 9.000 νέα περιστατικά και περίπου 7.000 θάνατοι από τον καρκίνο του πνεύμονα. Πολλές περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα διαγιγνώσκονται σε μεταγενέστερα στάδια, σε στάδια δηλαδή που η ασθένεια μπορεί να είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Ωστόσο, οι ερευνητές ελπίζουν ότι η έγκαιρη ανίχνευση θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι ασθενείς λαμβάνουν θεραπείες νωρίτερα, δίνοντάς τους περισσότερες πιθανότητες να ξεπεράσουν την ασθένεια.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, το πρωτοποριακό αυτό τεστ προσπαθεί να εντοπίσει τις πρωτεΐνες των λεγόμενων «κυττάρων ζόμπι», οι οποίες θα μπορούσαν να δείξουν ότι ένας ασθενής έχει καρκίνο του πνεύμονα στα πρώτα στάδια. Η μέθοδος αυτή έχει δοκιμαστεί με επιτυχία σε ποντίκια και οι επιστήμονες ελπίζουν να ξεκινήσουν σύντομα οι δοκιμές σε ανθρώπους.
Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και στο Ινστιτούτο για τον Πρώιμο Καρκίνο εξέτασαν πρωτεΐνες που εκκρίνονται από γηρασμένα κύτταρα. Αυτά τα κύτταρα αναφέρονται συχνά ως «κύτταρα ζόμπι», επειδή είναι ζωντανά στο σώμα αλλά δεν μπορούν να αναπτυχθούν και να διαιρεθούν.
Τα κύτταρα αυτά προκαλούν βλάβη στους ιστούς, επαναδιαμορφώνοντας το περιβάλλον γύρω τους με τρόπο που υποβοηθά την εμφάνιση καρκινικών κυττάρων.
Ένας αισθητήρας στα ούρα
Οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει έναν αισθητήρα σε μορφή ένεσης που αλληλεπιδρά με πρωτεΐνες «κυττάρων ζόμπι», απελευθερώνοντας μια εύκολα ανιχνεύσιμη ουσία στα ούρα, η οποία σηματοδοτεί την παρουσία των «κυττάρων ζόμπι».
«Γνωρίζουμε ότι πριν την εμφάνιση του καρκίνου υπάρχουν αλλαγές στους προσβεβλημένους ιστούς. Μία από τις αλλαγές είναι η συσσώρευση κατεστραμμένων κυττάρων που δεν είναι αρκετά κατεστραμμένα για να αφαιρεθούν, αλλά αρκετά για να απελευθερώσουν σήματα που επαναδιαμορφώνουν τον ιστό και δημιουργούν τις τέλειες συνθήκες για την ανάπτυξη καρκίνου», δήλωσε η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, Ljiljana Fruk.
«Εντοπίσαμε μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη που απελευθερώνεται από αυτά τα κύτταρα στον πνευμονικό ιστό και σχεδιάσαμε έναν ανιχνευτή που, όταν εντοπίζει την παρουσία τους, κόβεται σε δύο κομμάτια. Ο ανιχνευτής αποτελείται από δύο μέρη και το μικρότερο απελευθερώνεται στα ούρα μέσω των νεφρών», ανέφερε.
«Μόλις απελευθερωθεί στα ούρα, αυτό το τμήμα του ανιχνευτή είναι πολύ μικρό για να εντοπιστεί, αλλά μπορεί να γίνει ορατό με το να προσθέσουμε λίγο διάλυμα αργύρου σε αυτό -την ίδια ουσία που χρησιμοποιήθηκε στη φωτογραφία στις πρώτες μέρες των αναλογικών φωτογραφιών», τόνισε η Fruk.
«Με την παρακολούθηση του χρώματος των ούρων μετά την έγχυση του ανιχνευτή μπορούμε να πούμε εάν υπάρχουν κύτταρα στους πνεύμονες που υποδεικνύουν τα πρώιμα σημάδια παθολογικών αλλαγών, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο», εξήγησε.
«Τελικά, θέλαμε να αναπτύξουμε ένα τεστ ούρων που θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς να εντοπίσουν σημάδια των πρώιμων σταδίων του καρκίνου – ενδεχομένως μήνες ή και χρόνια πριν εμφανιστούν αξιοσημείωτα συμπτώματα», σημείωσε η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ.
Οι επιστήμονες πίσω από αυτή τη μελέτη, που χρηματοδοτήθηκε από την Cancer Research UK, δήλωσαν πρόθυμοι να βρουν ένα τεστ που θα ήταν μια φθηνότερη εναλλακτική λύση απέναντι σε πιο ακριβές απεικονιστικές εξετάσεις.
Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως, με περίπου 1,8 εκατομμύρια θανάτους να καταγράφονται κάθε χρόνο. Τα ποσοστά επιβίωσης σε άτομα με προχωρημένες μορφές της νόσου, όταν οι όγκοι έχουν εξαπλωθεί, είναι χαμηλά.
