Τα πέντε χαρακτηριστικά της περιοχής της Μάνδρας, που οδηγούν επαναλαμβανόμενα σε πλημμύρες αποκαλύπτει η χαρτογράφηση της περιοχής από το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ).
Στην ουσία πρόκειται για ένα «ντόμινο» συνθηκών, που ξεκινά από τα ορεινά και καταλήγει στον οικισμό, επηρεάζοντας διαδοχικά με τα γνωστά αποτελέσματα. Και το ΙΓΜΕ τάσσεται υπέρ της πραγματοποίησης μικρών έργων και θα ολοκληρώσει τις προτάσεις του στις αρχές του φθινοπώρου.
Λίγο μετά την καταστροφή του προηγούμενου Νοεμβρίου, το ΙΓΜΕ ανέλαβε να χαρτογραφήσει την περιοχή, να εντοπίσει τα ειδικά χαρακτηριστικά της και να προτείνει παρεμβάσεις για την προστασία της Μάνδρας. «Καταλήξαμε σε πέντε βασικά χαρακτηριστικά, που εξηγούν τον μηχανισμό της πλημμύρας», αναφέρει στην «Κ» ο γενικός διευθυντής του ΙΓΜΕ Δημήτρης Τσαγκάς.
«Πρώτον, ο οικιστικός ιστός της Μάνδρας βρίσκεται ανάμεσα σε δύο υδρολογικές λεκάνες (του Σκυλορέματος και του Κατσιμιδίου), οι οποίες έχουν διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Δεύτερον, τα ρέματα στο βουνό παρουσιάζουν από μέτρια έως σημαντική διάβρωση. Τρίτον, οι γεωλογικοί σχηματισμοί της περιοχής έχουν έντονο κατακερματισμό και επομένως δημιουργείται ένα επιφανειακό στρώμα από χαλαρά υλικά. Τέταρτον, τα ρέματα στις μεγάλες κλίσεις έχουν διαβρωθεί έντονα, ενώ από τον μέσο ρουν και κάτω, που η κλίση μειώνεται, αρχίζουν οι αποθέσεις φερτών υλικών κατά μήκος τους. Πέμπτον, στα πεδινά σε πολύ μικρό βάθος κάτω από την επιφάνεια υπάρχει ισχυρός βράχος. Πώς λειτουργούν όλα αυτά μαζί; Με τις βροχοπτώσεις, τα διαβρωμένα ρέματα στο βουνό “κατεβάζουν” φερτά υλικά προς τα πεδινά τους κομμάτια. Αν η βροχόπτωση είναι έντονη, τότε το νερό αναπτύσσει ταχύτητα κατεβαίνοντας τις περιοχές με τις μεγάλες κλίσεις και παρασέρνει τα φερτά που έχουν συσσωρευθεί σταδιακά στα πεδινά του κομμάτια. Στα πεδινά όμως, κάτω από το ρέμα υπάρχει βράχος και έτσι το ρέμα υπερχειλίζει, εξαπλώνεται δεξιά και αριστερά, προκαλώντας διάβρωση σε μια πολύ μεγάλη έκταση. Κατόπιν καταλήγει στον οικιστικό ιστό με τα γνωστά αποτελέσματα».
Το ΙΓΜΕ θα καταθέσει στην πολιτεία στις αρχές του φθινοπώρου γεωλογικούς χάρτες με την ακριβή θέση και την περιγραφή των έργων που εκτιμά ότι χρειάζονται. «Με δεδομένο ότι είναι δύσκολο να γίνει “μετακίνηση” ενός τμήματος του οικισμού, στοχεύουμε σε μικρές και οικονομικές παρεμβάσεις στα ανάντι. Με αυτές θα μειώσουμε την ταχύτητα της ροής και τη διάβρωση, θα συγκρατήσουμε το νερό και θα καθυστερήσουμε τον χρόνο συγκέντρωσής του στον αστικό ιστό, θα αποφύγουμε την υπερχείλιση των ρεμάτων και θα συγκρατήσουμε μέρος των φερτών υλικών. Αυτό που πρέπει εν τω μεταξύ να γίνει, είναι να βρεθεί ένας τρόπος σε ανάλογες περιπτώσεις να μειώνονται οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, ώστε να ξεκινά γρήγορα η κατασκευή».
