Την σχεδιαζόμενη από κυβέρνηση νομοθετική ρύθμιση – φρένο στα εγκληματικά στοιχεία, ώστε να αποκλειστεί η συμμετοχή του κόμματος Κασιδιάρη στις εκλογές το 2023, σχολίασε στον Αθήνα 984 ο συνταγματολόγος Κώστας Μποτόπουλος.
Κληθείς να απαντήσει για τη Συνταγματική πρόβλεψη σε σχέση με τη συμμετοχή αλλά και τον αποκλεισμό κομμάτων και υποψηφίων από τις εκλογές, ο κ. Μποτόπουλος ανέφερε ότι αρχικά, «απαγορεύεται η απαγόρευση κομμάτων».
Ως προς τα κόμματα, όπως είπε «Το άρθρο 29 του Συντάγματος προβλέπει πως ένα κόμμα οφείλει να υπηρετεί τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος, με την έννοια ότι το ίδιο πρέπει να έχει συναίσθηση της αποστολής του. Μέχρι την ψήφιση της συγκεκριμένης ρύθμισης, αρκούσε η δήλωση κάθε κόμματος ότι υπηρετεί τη δημοκρατική λογική, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος, κάτι που αποδείχθηκε περίτρανα με την είσοδο της Χρυσής Αυγής στη Βουλή, όπου έφτασε να αναδειχθεί και τρίτο σε δύναμη κόμμα».
Σχετικά με τα πρόσωπα, «το άρθρο 51 προβλέπει ότι για να αποκλεισθούν σε σχέση με την κατάθεση υποψηφιότητας, εκτός από κάποιες προϋποθέσεις που σχετίζονται με την ηλικία και την ικανότητα δικαιοπραξίας, μόνη προϋπόθεση αποτελεί η αμετάκλητη καταδίκη τους για ορισμένα εγκλήματα».
Περιγράφοντας το πλαίσιο μέσα από το οποίο προέκυψε το υπάρχον αδιέξοδο, τόνισε ότι
οφείλεται και στο γεγονός ότι «βάσει πρόσφατης αλλαγής στον Ποινικό Κώδικα, απαλείφθηκε η στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων ως παρεπόμενη ποινή σε περίπτωση καταδίκης για πολύ σοβαρά αδικήματα, όπως πχ η συγκρότηση τρομοκρατικής οργάνωσης».
Ο έγκριτος συνταγματολόγος ξεκαθάρισε ότι «μόνη γραμμή ουσιαστικής άμυνας είναι να μην ψηφιστεί ο Κασιδιάρης από το εκλογικό σώμα» διότι, όλα τα άλλα συνιστούν προσπάθειες να περιγραφεί ένας τρόπος, που έτσι κι αλλιώς θα έπρεπε να είναι στο μυαλό και στη συνείδηση των ψηφοφόρων.
Εξειδικεύοντας περαιτέρω υπογράμμισε: «Ο Ηλίας Κασιδιάρης – αν δεν κάνουμε εμείς κάτι, όπως η νομοθετική ρύθμιση που προτίθεται να φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή, μπορεί μέσα από τη φυλακή -εφόσον δεν έχει καταδικαστεί αμετάκλητα παρά μόνο πρωτόδικα- να μετάσχει στις εκλογές δίχως να είναι ο ίδιος αρχηγός, γραμματέας ή μέλος βασικών κομματικών οργάνων. Και αυτό με βάση μια οριακή αλλά πάντως ισχύουσα διάταξη του 2019 η οποία επιτρέπει τη συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία χωρίς όμως να έχει ο ίδιος οριστεί ως αρχηγός.»
Σύμφωνα με τον ίδιο και με βάση αυτά τα δεδομένα, «η κυβέρνηση προσπαθεί να συνδυάσει την ιδιότητα του όχι αμετάκλητα καταδικασμένου, με την απαγόρευση κόμματος. Λέει δηλαδή ότι η εξέταση των προυποθέσεων για τη δημοκρατικότητα ενός κόμματος θα έχει ως κριτήριο και την πιθανή καταδίκη κάποιου προσώπου έστω και πρωτόδικα. Θα γίνεται δηλαδή ουσιαστική αξιολόγηση αυτού του γεγονότος και της εν γένει δημοκρατικότητας, από τον Άρειο Πάγο.
Είναι μια αλλαγή στο πνεύμα του Συντάγματος του 1975 που δεν ήθελε τον έλεγχο και αρκείτο στη δήλωση κάθε κόμματος ότι υπηρετεί τη δημοκρατική λογική».
Ωστόσο, όπως περιέγραψε, προσπαθώντας να επιτύχουμε κάτι που είναι για καλό σκοπό ενόψει της συγκυρίας και της ανάγκης που προέκυψε, παραμένει αμφίβολο νομικά εάν εξυπηρετείται, κατά κάποιο τρόπο, το πνεύμα του Συντάγματος.
«Ισορροπούμε δηλαδή πάνω σε ένα πολύ λεπτό σχοινί» σχολίασε χαρακτηριστικά.
Το ουσιώδες για τον κ, Μποτόπουλο έγκειται στο γεγονός ότι «μελετάται ενδελεχώς μια υπάρχουσα διάταξη η οποία προβλέπει ότι ενώ έχει κάποιος καταδικαστεί όχι αμετάκλητα και μπορεί να μετάσχει σε εκλογική διαδικασία, να μπορεί να απαγορευτεί από τον νομοθέτη να είναι πρόεδρος ή να αναδειχθεί στα βασικά κομματικά και διοικητικά όργανα».
Τέλος και επειδή υφίσταται αυτή η διάταξη, εκτίμησε ότι «ίσως και να μην είναι απολύτως απαραίτητο να υιοθετηθεί μια νέα, δύο μήνες πριν από τις εκλογές».
