Ένα νέο είδος ναρκωτικού και μάλιστα -προς το παρόν- νόμιμου έχει κάνει την εμφάνισή του και στην Ελλάδα. Πρόκειται για ψυχοτρόπες ουσίες που περιέχονται σε αρωματικά ποτ-πουρί που κυκλοφορούν νομότυπα, ενώ αποτελούν υποκατάστατο της κάνναβης που οι χρήστες στρίβουν μαζί με τον κανονικό καπνό στο τσιγάρο.
Τα “legal drugs” όπως είναι γνωστά παγκοσμίως, είναι συνθετικές ουσίες, υποκατάστατα της κάνναβης, που πωλούνται ως αρωματικά χώρου σε πολύχρωμες –ελκυστικές για τους νέους- συσκευασίες. Οι παρασκευαστές τους φροντίζουν να χρησιμοποιούν ουσίες που δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του νόμου περί ναρκωτικών για να μπορούν να τα πουλάνε νόμιμα ως αρωματικά ποτ-πουρί.
Η βιομηχανία των spice (αρωματισμένων) ναρκωτικών -όπως συνθηθίζουν να τα ονομάζουν οι αστυνομικοί- έχει αναπτύξει μάρκετινγκ που θα το ζήλευαν ακόμα και πολυεθνικές εταιρίες. Στο πλαίσιο αυτό δίνουν ονόματα στο προϊόν τους όπως “head trip”, “Boom”, “Ultra Πυθία”, “cloud 10” και “freedom fly”.
Οι νέοι βάζουν το συνθετικό ναρκωτικό στα στριφτά τσιγάρα. Οι λόγοι για τους οποίους το επιλέγουν είναι γιατί είναι της μόδας, είναι φθηνό (κοστίζει περίπου 10 ευρώ το φακελάκι), το αγοράζουν νόμιμα και μπορούν να το καπνίσουν όπου θέλουν διότι δεν μυρίζει ύποπτα. Στη Θεσσαλονίκη οι ψυχοτρόπες ουσίες πωλούνται ακόμα και σε ορισμένα “επιλεγμένα” ψιλοκατζίδικα και περίπτερα. Λιγότερο διαδεδομένο είναι στην Αθήνα.
Ανώτατος αξιωματικός της ΕΛΑΣ εξηγεί: “Τα συγκεκριμένα συνθετικά ναρκωτικά δεν είναι συνήθως ανιχνεύσιμα και είναι ένα βήμα πιο μπροστά από το νόμο. Τα κυκλώματα συνεργάζονται με χημικούς που τα παρασκευάζουν με τρόπο που να είναι νόμιμα. Γνωρίζουν τις διατάξεις του νόμου και χρησιμοποιούν ουσίες που δεν εμπίπτουν σε αυτόν. Όταν η Αστυνομία κατασχέσει τέτοιου είδους ουσίες, τις στέλνει στο Γενικό Χημείο του Κράτους, που διαπιστώνει την επικινδυνότητα τους και έτσι προστίθενται και αυτές στη λίστα με τα παράνομα σκευάσματα.
Ωστόσο αφενός, η διαδικασία αυτή απαιτεί πολύ χρόνο και, αφετέρου, όταν οι ουσίες ενταχθούν στο νόμο, τότε τα κυκλώματα τροποποιούν τα συνθετικά για να μπορούν να τις κυκλοφορούν ξανά νόμιμα.”
Τον Ιανουάριο του 2016 οι λιμενικοί της Θεσσαλονίκης συνέλαβαν έναν εισαγωγέα “αρωματικών ποτ-πουρί” και έναν ιδιοκτήτη ψιλικατζίδικου που τα πουλούσε στο κατάστημά του στην Ανατολική Θεσσαλονίκη. Συνολικά κατασχέθηκαν 230 συσκευασίες του ενός γραμμαρίου. Ο συλληφθείς εισαγωγέας ισχυρίστηκε στην κατάθεσή του ότι εισήγαγε απόλυτα νόμιμα και με όλα τα παραστατικά τα προϊόντα από την Ισπανία και πως είχε υιοθετήσει τις συστάσεις του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων, σύμφωνα με τις οποίες οι συσκευασίες πρέπει να αναγράφουν ότι “η ουσία δεν καπνίζεται γιατί είναι επικίνδυνη”.
Την επιγραφή αυτή φέρουν σχεδόν όλα τα φανταχτερά φακελάκια ανεξαρτήτως προέλευσης. Η παραγωγή τους γίνεται κυρίως στην Κεντρική Ευρώπη και την Κίνα, αν και οι παλιότεροι αστυνομικοί της Δίωξης Ναρκωτικών στην Αθήνα θυμούνται μια υπόθεση που είχαν αποκαλύψει στην οποία τα υποκατάστατα συνθετικά κάνναβης παρασκευάζονταν από Ισραηλινό χημικό σε πρόχειρα εργοστάσια στη γειτονική Βουλγαρία.
Οι χημικοί χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη αποξηραμένα βότανα, τα οποία ψεκάζουν με επικίνδυνες συνθετικές ουσίες. Στη Σουηδία τα “legal drugs” σαρώνουν τις νεαρές ηλικίες και υπολογίζεται ότι μόνο το 2014, χρονιά κατά την οποία καταγράφηκε έξαρση, έχασαν τη ζωή τους 300 άνθρωποι. Η δεύτερη χώρα με τη μεγαλύτερη χρήση είναι η Ρωσία.