H υπόθεση της καταπάτησης δημοσίων εκτάσεων από ιδιώτες χρονίζει και παραμένει σε εκκρεμότητα εδώ και πολλές δεκαετίες παρότι ψηφίστηκαν κατά καιρούς από κυβερνήσεις διάφορα νομοθετήματα ώστε να δοθεί μια λύση που να ικανοποιεί από τη μια και το δημόσιο και από την άλλη τους καταπατητές που διεκδικούν στα δικαστήρια ως νόμιμη την κατοχή των δημόσιων εκτάσεων εμφανίζοντας διάφορους, αμφισβητούμενους και μη, τίτλους ιδιοκτησίας που ανάγονται ακόμη και στο 1884.Εντούτοις στην πράξη δεν προχώρησε το οτιδήποτε.
Οριστική λύση στο ζήτημα αυτό που αφορά ακόμη και ολόκληρους οικισμούς στην Αττική και την Περιφέρεια έρχεται να δώσει σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση και το οποίο στη συνέχεια θα κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή.
Στόχος του σχεδίου νόμου με τίτλο “Ρυθμίσεις για τα κατεχόμενα ακίνητα του δημοσίου ..”,είναι, όπως αναφέρεται, η οριστική διευθέτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της ιδιωτικής περιουσίας του δημοσίου, ενώ με την εξαγορά των καταπατημένων δημοσίων εκτάσεων από ιδιώτες και επιχειρήσεις επιτυγχάνεται και η νόμιμη αποκατάσταση αυτών.
Το ζήτημα της καταπάτησης δημοσίων εκτάσεων αφορά περίπου 27.000 ανταλλάξιμα στρέμματα ( δηλαδή καταπατημένα) κτήματα, οικόπεδα η και αγροτικές εκτάσεις του δημοσίου που καταπάτησαν και κατέχουν αυθαίρετα τουλάχιστον τα τελευταία 40 έως 50 χρόνια χιλιάδες ιδιώτες και επιχειρήσεις, και στα οποία ανεγέρθηκαν από κατοικίες, πολυκατοικίες, εργοστάσια, εργαστήρια και αποθήκες μέχρι αγροτικά ακίνητα.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει την εξαγορά των καταπατημένων εκτάσεων σε ποσοστό 100% επί της αντικειμενικής τους αξίας για την απόκτηση οριστικών τίτλων κυριότητος. Εφόσον το τίμημα εξαγοράς καταβληθεί εφάπαξ προβλέπεται έκπτωση 10% και στην αντίθετη περίπτωση η εξόφληση του τιμήματος θα γίνεται σε 60 άτοκες δόσεις των 100 ευρώ μηνιαίως. Δικαίωμα εξαγοράς έχουν όσοι κατέχουν με τίτλους ακίνητα τουλάχιστον για 30 έτη υπέρ ιδίων η των κληρονόμων τους. Επίσης μπορούν να εξαγοράσουν καταπατημένα ακίνητα η αγροτεμάχια του δημοσίου εφόσον τα κατέχουν 40 έτη και όσοι έχουν ανεγείρει σε αυτά την κύρια και μοναδική κατοικία τους η σε αυτά ασκούν τουριστική η βιοτεχνική η βιομηχανική η αγροτική δραστηριότητα.
Στην περίπτωση αυτή το τίμημα εξαγοράς προσαυξάνεται κατά 25%.Από την εξαγορά εξαιρούνται κατατημένες εκτάσεις του δημοσίου σε δασικές περιοχές,αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλό και παραλίες και για λόγους εθνικού συμφέροντος. Για ορισμένες κατηγορίες ενδιαφερομένων όπως ανάπηροι, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι, μακροχρόνια άνεργοι κλπ το σχέδιο νόμου θεσπίζει εκπτώσεις στο τίμημα εξαγοράς σε ποσοστό έως 80%.
Η αίτηση για την υποβολή ενδιαφέροντος θα συνοδεύεται από παράβολο 300 ευρώ που θα συμψηφιστεί με το ποσό της εξαγοράς η θα επιστραφεί εάν το αίτημα εξαγοράς καταπατημένης έκτασης του δημοσίου απορριφθεί.
Μέσω αυτής της νομοθετικής ρύθμισης το δημόσιο επιδιώκει να εισπράξει περίπου 1 δισ ευρώ, υπολογίζοντας ότι οι καταπατητές θα κληθούν να πληρώσουν κατά μέσο όρο στα 14.000 ευρώ. Η νομοθετική ρύθμιση θα προβλέπει την συγκρότηση επιτροπής στην οποία ο κάθε διεκδικητής ενός καταπατημένου δημόσιου ακινήτου θα καταθέτει τυχόν δικαιολογητικά κατοχής που κατέχει, όπως τίτλους ιδιοκτησίας, ώστε να εξεταστεί η νομιμότητα τους .Κατά την εξέταση από την επιτροπή θα συνεκτιμηθεί και τυχόν προσφυγή του διεκδικητή ιδιώτη στα δικαστήρια για την απόκτηση του ακινήτου του δημοσίου.
