Από το ξέσπασμα του COVID-19 στην Ευρώπη, τα επίπεδα άγχους έχουν αυξηθεί σημαντικά. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η καταστροφική απώλεια ζωής λόγω του COVID-19 έχει δημιουργήσει βαθιά θλίψη και φόβο μέσα στις κοινότητες.
Η σύνταξη αυτής της αίσθησης φόβου και απώλειας είναι οι πιο έμμεσες επιπτώσεις της πανδημίας. Τα απαραίτητα μέτρα κλειδώματος προκάλεσαν οικονομική ύφεση. Αυτό προκάλεσε συλλογικό άγχος καθώς οι επιχειρήσεις αγωνίζονται να επιβιώσουν και τα άτομα υποβάλλουν αίτηση για κρατική ενίσχυση. Τα μέτρα κλειδώματος έχουν περιορίσει τις καθημερινές ρουτίνες και αυξάνουν τη μοναξιά που συνέβαλε αρνητικά στην ψυχική υγεία του πληθυσμού. Κατά συνέπεια, η εξάρτηση από την ουσία και το αλκοόλ αναμένεται να αυξηθεί, ενώ τα ποσοστά αυτοτραυματισμού και αυτοκτονίας μεταξύ ατόμων με κίνδυνο αναμένεται επίσης να αυξηθούν.
Η ψυχική ασθένεια επιδεινώνεται, τόσο σε εκείνους που είχαν ήδη διατρέξει κίνδυνο, όσο και σε εκείνους που δεν έχουν ποτέ ζητήσει υποστήριξη ψυχικής υγείας», δήλωσε ο Δρ Hans Kluge, διευθυντής της ΠΟΥ Ευρώπης.
Επί του παρόντος, ο κόσμος αντιμετωπίζει ένα «πανδημικό παράδοξο», αφενός με την ελπίδα, που δημιουργείται από εμβόλια και, αφετέρου, κινδύνους που δημιουργούνται από διάφορες μορφές του ιού.
«Αυτό το παράδοξο, όπου οι κοινότητες αισθάνονται ότι υπάρχει ένα τέλος με το εμβόλιο, αλλά, ταυτόχρονα, καλούνται να συμμορφωθούν με περιοριστικά μέτρα ενόψει μιας νέας απειλής, προκαλούν ένταση, αγωνία, κόπωση και σύγχυση. Αυτό είναι απολύτως κατανοητό υπό αυτές τις συνθήκες », δήλωσε ο Dr.Hans Kluge.
Οι μισοί νέοι πάσχουν από κατάθλιψη και άγχος
Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, οι μισοί νέοι ηλικίας 18 έως 19 ετών υπόκεινται σε κατάθλιψη και άγχος και έως και το 20% των εργαζομένων στον τομέα της υγείας πάσχουν από άγχος και κατάθλιψη.
«Η ενδυνάμωση της ηγεσίας στον τομέα της υγείας, ειδικά σε περιόδους κρίσης, αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρώπη του ΠΟΥ», δήλωσε ο Δρ Kluge, ο οποίος ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός «Συνασπισμού για την Ψυχική Υγεία».
«Ας μην ξεχνάμε τα μαθήματα που έχουμε μάθει τόσο σκληρά: το άνοιγμα και το κλείσιμο, το κλείδωμα και το άνοιγμα, γρήγορα, είναι μια κακή στρατηγική», είπε.
«Η καθιέρωση και η σταδιακή άρση μέτρων βάσει επιδημιολογικών κριτηρίων παραμένει η καλύτερη επιλογή μας για να επιτρέψουμε στις οικονομίες να επιβιώσουν και να ελαχιστοποιήσουν τις παράπλευρες επιπτώσεις. Η προσέγγισή μας πρέπει να μετρηθεί, πρέπει να συγκρατηθεί », πρόσθεσε.
Ο εμβολιασμός εξακολουθεί να είναι πολύ αργός και όχι δίκαιος
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΥ, 35 από τις 53 χώρες στην ευρωπαϊκή περιοχή έχουν ξεκινήσει εκστρατείες εμβολιασμού και έχουν χορηγηθεί 25 εκατομμύρια δόσεις. Ωστόσο, η επιμονή των υψηλών ποσοστών μετάδοσης και η εμφάνιση ανησυχητικών παραλλαγών του COVID-19 κατέδειξαν τον επείγοντα ρόλο του εμβολιασμού ομάδων προτεραιότητας.
«Οι αυξανόμενες προσδοκίες για την επιστήμη και την ανάπτυξη, την παραγωγή και τη δίκαιη διανομή εμβολίων δεν ικανοποιούνται τόσο γρήγορα όσο θα θέλαμε όλοι», σημείωσε ο Δρ Kluge.
Μέχρι σήμερα, 700.000 άνθρωποι έχουν πεθάνει από το COVID-19 στην ευρωπαϊκή περιοχή.
Η χώρα μας δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Σειρά μελετών επιβεβαιώνει την όξυνση του φαινομένου και στην Ελλάδα.
H διεπιστημονική μελέτη, που δημοσιεύεται στο τεύχος Ιανουαρίου 2021 του Journal of Affective Disorders με τίτλο «Αυτοαναφερόμενες μεταβολές στο άγχος, την κατάθλιψη και την αυτοκτονία κατά τη διάρκεια του lockdown της COVID-19 στην Ελλάδα», καταλήγει στα εξής ιδιαίτερα ανησυχητικά συμπεράσματα:
-Το 9,31% του δείγματος εμφάνισε κλινική κατάθλιψη
-Το 23,31% όσων είχαν ιστορικό κατάθλιψης, υποτροπίασε
-Το 8,96% όσων δεν είχαν ιστορικό, εκδήλωσαν το πρώτο τους καταθλιπτικό επεισόδιο
Το ποσοστό της κατάθλιψης στον γενικό πληθυσμό από το 3-5% έφτασε στο επίπεδο του 10% στο πρώτο lockdown, και δεν αποκλείεται να ανέβει περαιτέρω κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύκλου περιοριστικών μέτρων.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, εκτός από το 9,31% που εμφάνισε κλινική κατάθλιψη, περίπου οι μισοί συμμετέχοντες (45%) ανέφεραν αυξημένο άγχος. Οι αυτοκτονικές σκέψεις αυξήθηκαν στο 10,4%. Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων (58,01%) δήλωσαν ότι φροντίζουν τουλάχιστον ένα άτομο που ανήκει σε ευάλωτες ομάδες, γεγονός που προφανώς αυξάνει το στρες. Εξάλλου, το 27,4% ανέφερε αυξημένες συγκρούσεις στο οικογενειακό περιβάλλον, κατά κανόνα σε οικογένειες με παιδιά των οποίων η συμπεριφορά ήταν πιο δύσκολα διαχειρίσιμη.
Δημιουργήθηκε η γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης 10306 για τις επιπτώσεις του Covid-19, και λειτουργεί από τις 4 Απριλίου μέχρι σήμερα με πρωτοβουλία της Α’ Ψυχιατρικής Πανεπιστημιακής Κλινικής (Αιγινήτειο Νοσοκομείο) του ΕΚΠΑ, με την εμπλοκή της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «ΑΡΓΩ» και τη συνεργασία της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Υγείας, έχει πλέον εξελιχθεί σε βασικό πυλώνα της ψυχικής στήριξης των συνανθρώπων μας, καθώς δέχεται χιλιάδες κλήσεις από συμπολίτες μας.
Η παροχή βοήθειας μέσω της γραμμής ακολουθεί τις οδηγίες του ΠΟY.
Τι προσφέρει η γραμμή
- Παροχή ψυχολογικής στήριξης καθημερινά όλο το εικοσιτετράωρο. Η υπηρεσία αυτή εξυπηρετείται κατά μέσο όρο από 90 ψυχολόγους σε 4 βάρδιες.
- Παροχή κοινωνικής στήριξης καθημερινά από 09:00 έως 21:00. Η υπηρεσία αυτή εξυπηρετείται κατά μέσο όρο από 30 κοινωνικούς λειτουργούς σε 2 βάρδιες.
- Παροχή ψυχολογικής στήριξης παιδιών και οικογενειών καθημερινά όλο το εικοσιτετράωρο. Η υπηρεσία εξυπηρετείται από 20 ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς του Χαμόγελου του Παιδιού (εκτροπή στο 1056).
Επίσης, μέσω του προγράμματος «Απομόνωση χωρίς μοναξιά», ειδικοί της ψυχικής υγείας παρέχουν σταθερή ψυχολογική στήριξη μέσω τηλεδιάσκεψης σε νοσούντες από τη νόσο Covid-19 ή συγγενείς τους.
Η Γραμμή σήμερα, στις συνθήκες lockdown, κυρίως απαντάει σε κλήσεις που εκφράζουν άγχος και φόβο για τον κορονοϊο (82%), ανασφάλεια για το αύριο σε οικονομικό και προσωπικό επίπεδο (70%), και αίσθημα απομόνωσης και κόπωση (65%). Αυξανόμενος είναι ο θυμός και εκφράζεται λύπη για τους αυξημένους θανάτους. Σε ποσοστό 47% οι καλούντες αναφέρονται σε κάποιας μορφής κατάθλιψη και κατά 40% σε αυξημένο άγχος, ενώ σε ποσοστό 13% πάσχουν από κάποια ψυχική διαταραχή.
Γραμμή Ψυχολογικής Υποστήριξης, παρέχεται και από τον Δήμο Αθηναίων (τηλ. 210 3637365), από Δευτέρα έως Παρασκευή, από τις 09:00 έως τις 18:00.
