Το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών αρχών ακτινοπροστασίας (HERCA) και η Ένωση ρυθμιστικών Φορέων το Πυρηνικού Τομέα της Δυτικής Ευρώπης (WENRA) παρουσιάζουν όλα όσα πρέπει να γίνουν σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος.
Κυριεύει του κατοίκους πολλών κρατών που βρίσκονται κοντά στην Ουκρανία ο φόβος διαρροής ραδιενέργειας μετά και τη διακοπή της ηλεκτροδότησης στο εργοστάσιο του Τσέρνομπιλ.
Το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών αρχών ακτινοπροστασίας (HERCA) και η Ένωση ρυθμιστικών Φορέων το Πυρηνικού Τομέα της Δυτικής Ευρώπης (WENRA) παρουσιάζουν όλα όσα πρέπει να γίνουν σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος.
Με ανακοίνωση που εξέδωσαν μετά τις φήμες για την πιθανότητα πυρηνικού ατυχήματος στο πυρηνικό εργοστάσιο παρουσιάζουν τον οδικό χάρτη σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης λόγω διαρροής ραδιενέργειας.
Σε έκθεσή τους με τίτλο «Προσέγγιση HERCA-WENRA για τον καλύτερο διασυνοριακό συντονισμό των ενεργειών προστασίας κατά την πρώιμη φάση ενός πυρηνικού ατυχήματος», οι Ευρωπαϊκές Ρυθμιστικές Αρχές για την προστασία από την πυρηνική ενέργεια HERCA και WENRA απαριθμούν το είδος των προστατευτικών ενεργειών που απαιτούνται για τη διασφάλιση της υγείας και την προστασία των πληθυσμών σε περίπτωση διαρροής ραδιενεργών στοιχείων στο περιβάλλον.
Παράλληλα επισημαίνουν πως θα υπάρξουν σημαντικές συνέπειες από ένα σοβαρό πυρηνικό ατύχημα, ως απόρροια του πολέμου που συνεχίζεται αμείωτος στην Ουκρανία, καθώς πρόκειται για μια χώρα στην οποία λειτουργούν διάφοροι τύποι πυρηνικών εγκαταστάσεων.
«Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία απειλεί ιδιαίτερα την ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων στη χώρα. Υπάρχει κίνδυνος φθοράς στις εξωτερικές υποδομές, ζημιών στις εγκαταστάσεις, ή υποβάθμισης των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων / χειριστών σε αυτές τις υποδομές. Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα έναν αυξημένο κίνδυνο πυρηνικού ατυχήματος, το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει σε έκλυση ραδιενεργών ουσιών, αναφέρουν οι ειδικοί σύμφωνα με το iatropedia.gr.
Σενάρια πυρηνικών ατυχημάτων
Στην έκθεση περιλαμβάνονται και σενάρια ατυχημάτων. Οπως αναφέρεται, η χρήση ιωδίου μπορεί να βοηθήσει μόνο στις «κόκκινες» περιοχές οι οποίες εκτείνονται ανάλογα με τη σοβαρότητα του ατυχήματος, σε απόσταση έως και τα 20 χιλιόμετρα, ή και έως περίπου τα 100 χιλιόμετρα από το πυρηνικό εργοστάσιο.
Τα δύο σενάρια αντιμετώπισης διαρροής ραδιενέργειας που περιλαμβάνονται στον οδηγό των HERCA-WENRA, είναι τα εξής:
Σε περίπτωση ατυχήματος με τήξη πυρήνα χωρίς βλάβες στην τσιμεντένια “σαρκοφάγο” που περικλείει και προφυλάσσει τον πυρηνικό αντιδραστήρα, μπορεί να χρειαστεί εκκένωση του πληθυσμού έως και 5 χιλιόμετρα γύρω από τον κατεστραμμένο πυρηνικό σταθμό και προστασία του πληθυσμού με χορήγηση ιωδίου σε ακτίνα 20 χιλιομέτρων από τον πυρηνικό σταθμό.
Σε περίπτωση ατυχήματος παρόμοιου με αυτό που συνέβη στις 11 Μαρτίου του 2011 στον πυρηνικό σταθμό Νταίτσι της Φουκουσίμα, όπου επλήγη η ακεραιότητα της περιοριστικής κατασκευής πίεσης του αντιδραστήρα, οι ζώνες παρέμβασης και λήψης μέτρων αυξάνονται σε περίπου 20 χιλιόμετρα για την εκκένωση της περιοχής, και περίπου 100 χιλιόμετρα για όσους πολίτες απαιτείται να λάβουν ιώδιο για τον περιορισμό των επιπτώσεων στην υγεία τους.
Ωστόσο, οι ειδικοί στα ζητήματα αντιμετώπισης ατυχημάτων, σημειώνουν πως σε περίπτωση διαρροής ραδιενέργειας θα πρέπει να υπάρξουν επιπρόσθετες μελέτες μοντελοποίησης σε πραγματικό χρόνο, τα οποία θα λάβουν υπόψη τις τοπικές παραμέτρους που θα έχουν διαμορφωθεί, όπως π.χ. τις μετεωρολογικές συνθήκες.
Το σχέδιο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας
Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) με τον συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, έχει αναθεωρήσει πρόσφατα το «Εθνικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης εξαιτίας σοβαρού ατυχήματος σε πυρηνική εγκατάσταση εκτός συνόρων».
Το σχέδιο προβλέπει εκτεταμένο πρόγραμμα ελέγχων σε τρόφιμα και ζωοτροφές και το ενδεχόμενο περιορισμού στην κατανάλωση συγκεκριμένων τοπικά παραγόμενων ειδών.
«Σε καμία περίπτωση δεν προβλέπεται να καταστούν αναγκαία πιο δραστικά μέτρα, όπως η εκκένωση πληθυσμού ή η χορήγηση χαπιών ιωδίου», τονίζεται με έμφαση από τους ειδικούς.
Χάπια ιωδίου
Ειδικά για τα χάπια ιωδίου, η ΕΕΑΕ δηλώνει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι σε καμία περίπτωση δεν θα καταστεί αναγκαία η χορήγηση τους στην Ελλάδα που βρίσκεται χιλιόμετρα μακριά από την Ουκρανία.
Έτσι δεν συντρέχει κανένας απολύτως λόγος να προμηθεύεστε δισκία ιωδίου «προληπτικά» και «για κάθε περίπτωση», λένε οι ειδικοί.
Παράλληλα, σημειώνουν πως οι ταμπλέτες αυτές είναι φαρμακευτικό σκεύασμα με παρενέργειες, οπότε θα πρέπει να το λάβουν μόνο οι άμεσα επηρεαζόμενοι πληθυσμοί, κοντά στην περιοχή του ατυχήματος, «όπου η προβλεπόμενη δόση ραδιενέργειας στον θυρεοειδή αδένα είναι πάνω από κάποια καθορισμένα επίπεδα».