Στα μέσα Δεκεμβρίου του 2019 εξεδόθη η υπ’ αριθμ. ΔΕΑΦ Α 1174594 ΕΞ/17-12-2019 οδηγία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), με την οποία δίνονταν οδηγίες προς τις τοπικές Δ.Ο.Υ. να προχωρήσουν σε έκδοση πράξεων φόρου εισοδήματος (πράξεων διοικητικού προσδιορισμού φόρου ή εκκαθαριστικά, όπως είναι γνωστές από το παρελθόν) για εισοδήματα μισθωτών και, κυρίως, συνταξιούχων, τα οποία οι τελευταίοι είχαν εισπράξει το 2013 και για οποία δεν είχαν υποβληθεί σχετικές φορολογικές δηλώσεις.
Νικόλαος Ι. Πέττας – Δικηγόρος Φορολογικού Δικαίου, www.pettas-law.gr
Πράγματι, τα σχετικά εκκαθαριστικά (πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου) εκδόθηκαν μέχρι τις 30-12-2019, αναρτήθηκαν στο λογαριασμό του κάθε φορολογούμενου στο taxis και εν συνεχεία απεστάλησαν με επιστολές στις διευθύνσεις των φορολογούμενων.
Εξ’ υπαρχής είχαμε επισημάνει, ότι στασιάζεται η νομιμότητα των εκδοθεισών πράξεων για πολλούς λόγους, τους οποίους εκθέσαμε και στις υποβληθείσες Ενδικοφανείς Προσφυγές εντολέων μας.
Σχεδόν καθολικά οι εν θέματι Ενδικοφανείς Προσφυγές που υποβλήθηκαν, τόσο από εμάς όσο και από άλλους συναδέλφους, απερρίφθησαν σιωπηρώς (μετά την παρέλευση της νομίμου προθεσμίας εξετάσης των).
Ακολούθως, σε αρκετές περιπτώσεις οι φορολογούμενοι είτε έπαυσαν την προσπάθεια δικαίωσης των, είτε συνέχισαν ασκώντας δικαστικές προσφυγές στα κατά τόπον αρμόδια διοικητικά δικαστήρια.
Ειδικά δε, σε σχέση με τους δεύτερους, ήτοι με όσους είχαν ασκήσει προσφυγές ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, παρά το γεγονός της παρέλευσης της νομίμου προθεσμίας έκδοσης αποφάσεως, εξέδωσε αποφάσεις με τις οποίες, έστω και καθυστερημένα, δικαίωνε τους φορολογούμενους, δεχόμενη ότι πράγματι το δικαίωμα του Ελληνικού Δημοσίου να επιβάλει φόρο εισοδήματος για τα αναδρομικά, που εισπράχθηκαν το 2013, είχε υποπέσει σε παραγραφή.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση εντολέων του γραφείου μας, για τους οποίους εξεδόθη απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, ενόσω, μάλιστα, η υπόθεση τους εκκρεμεί ενώπιον του αρμοδίου Διοικητικού Πρωτοδικείου, σύμφωνα με την οποία, η ΑΑΔΕ δέχεται πανηγυρικά ότι το δικαίωμα του Ελληνικού Δημοσίου να καταλογίσει φόρο για τα αναδρομικά εισοδήματα των (συντάξεις) του φορολογικού έτους 2013 είχε παραγραφεί και μη νομίμως συντελέστηκε ο επίμαχος καταλογισμός. Επομένως ακυρώθηκαν ο καταλογισμός φόρων των εντολέων μας.
Έστω δε, υπ όψιν ότι σύμφωνα με όσα προβάλαμε στις προσφυγές μας, οι επίμαχες πράξεις φόρων έπασχαν πολλαπλώς και ουχί μόνον εξ επόψεως παραγραφής.
Μετά ταύτα εγείρονται τα εξής ζητήματα:
Α. Δοθείσης της πάγιας νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία τα θετικά αποτελέσματα μιας απόφασης καταλαμβάνουν τον εκάστοτε προσφεύγοντα, η απόφαση που εκδόθηκε και όσες τυχόν εκδοθούν θα αφορούν μόνο όσους προσέφυγαν ή θα καταλάβουν και όσους δεν συνέχισαν την διεκδίκηση;
Β. Τι θα συμβεί με όσες Ενδικοφανείς Προσφυγές, όπως στο παραπάνω παράδειγμα του γραφείου μας, δεν εξετάσθηκαν εμπρόθεσμα, μήπως η ΑΑΔΕ πρέπει να επανέλθει, έστω και καθυστερημένα, εξετάζοντας τους λόγους παραγραφής;
Γ. Ενώ, ομοίως, πρέπει να διευκρινιστεί, τι ακριβώς θα συμβεί με τις περιπτώσεις εκείνες, που οι φορολογούμενοι κατέβαλαν τους καταλογισθέντες φόρους, χωρίς να προσφύγουν στη δικαιοσύνη;
Σημειωτέον ότι η εν λόγω υπόθεση είχε και νομοθετική διάσταση, καθώς το Υπουργείο Οικονομικών (με αφορμή την εν λόγω υπόθεση) εισηγήθηκε και πέτυχε την θέσπιση της διάταξη του άρθρου 63Β ως και της παρ. 53 του άρθρου 72 του Ν. 4174/2013 (Βλ. άρθρο 30 του Ν. 4701/2020), με τις οποίες διατάξεις οι φορολογούμενοι σε βάρος των οποίων είχαν εκδοθεί πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου ηδύναντο να υποβάλλουν αίτηση ακύρωσης των με ταυτόχρονη υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο σε αρκετές περιπτώσεις, ίνα μη είπω κατά κανόνα, αντιμετωπίσαμε το εξής ζήτημα, οι τοπικές Δ.Ο.Υ. να καλούν, δια τηλεφώνου, τους φορολογούμενους να προσέλθουν να υποβάλλουν τροποποιητικές δηλώσεις στις οποίες συμπλήρωναν τα ποσά των συντάξεων που αναδρομικά είχαν εισπράξει για έτη που είχαν υποπέσει σε παραγραφή (2011, 2012 και 2013). Οι δε, φορολογούμενοι, οι οποίοι ούτε νομικοί είναι, ούτε και οφείλουν να είναι, προσέρχονταν καλόπιστα υπέβαλαν φορολογικές δηλώσεις σε παραγεγραμμένα έτη, καταβάλλοντας φόρους και μειωμένα πρόστιμα.
Γεννάται, επομένως, το ερώτημα, τι θα γίνει άραγε με όλες αυτές τις περιπτώσεις που οι φορολογούμενοι προσκλήθηκαν από τις φορολογικές αρχές, υπέβαλαν τροποποιητικές δηλώσεις, οικειοθελώς, εγκλωβισμένοι στην ως άνω “παγίδα”, που τους έστησε το ίδιο το Υπουργείο;
Από την πρώτη στιγμή, το γραφείο μας με δεκάδες άρθρα (στο μέτρο του δυνατού) επιχειρηματολογήσαμε δημοσίως για την προπεριγραφείσα παράνομη διαδικασία, ασκήσαμε προσφυγές, χειριστήκαμε τις υποθέσεις με επιμέλεια και υπομονή και συνεχίζουμε να βρισκόμαστε στο πλευρό των φορολογούμενων.
Ξεχωριστή δε, μνεία πρέπει να υπάρξει σε όλους εκείνους τους αξιόλογους δημοσίους λειτουργούς της ΑΑΔΕ, που με αίσθημα καθήκοντος υπηρετούν την νομιμότητα και την δικαιοσύνη.
Η αρχή της νομιμότητας και της ασφάλειας δικαίου ιδίως και προεχόντως στο πεδίο του φορολογικού δικαίου αποτελούν και οφείλουν να συνιστούν αρχές που υπηρετούνται per se, ανεξαρτήτως σκοπιμότητας και συγκυρίας.
