Με έναν συμβιβασμό κατασβέστηκε τελικά η πυρκαγιά που είχε ξεσπάσει στις σχέσεις της κυβέρνησης με τους ιεράρχες, με αφορμή το πώς θα λειτουργούσαν οι εκκλησίες στις γιορτές εν μέσω υγειονομικού lockdown.
Αν η «συναίνεση σημαίνει πως όλοι συμφωνούν να δηλώσουν ομαδικά αυτό που κανένας δεν πιστεύει ατομικά», τότε η προ ημερών ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου ότι στέκεται αλληλέγγυα στην κυβέρνηση αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας των ναών κατά τις θείες λειτουργίες των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανίων είναι η επιτομή του ιερού συμβιβασμού.
Κι αυτό διότι μερικές ημέρες, ακόμη και λίγες ώρες πριν από την ανακοίνωση της Ιεραρχίας την περασμένη Τρίτη (15/12), ο αέρας που έπνεε μεταξύ της οδού Ιασίου στο Κολωνάκι –εκεί όπου εδρεύει η ΔΙΣ– και του πρωθυπουργικού «στρατηγείου» της Ηρώδου Αττικού ήταν πολλών μποφόρ και μύριζε έντονα μπαρούτι.
Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος δαιμόνιος ρεπόρτερ για να το καταλάβει. Περίπου το παραδέχονται οι ίδιοι οι ιεράρχες στην ανακοίνωση της 15ης Δεκεμβρίου, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων ότι η Ελλαδική Εκκλησία διαχειρίζεται «με πνεύμα συνέσεως τις μομφές και την δυσαρέσκεια αρκετών χριστιανών».
Σημειώθηκε μάλιστα με νόημα στην ίδια ανακοίνωση ότι «πολλοί πιστοί θεώρησαν προσβλητική για τους ίδιους και την Εκκλησία την παρουσία αστυνομικών δυνάμεων έμπροσθεν Ιερών Ναών (λ.χ. κατά τις εορτές του Αγίου Ανδρέα, της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Σπυρίδωνος) και άλλοι θεώρησαν ότι η Ιερά Σύνοδος στον βωμό της διατηρήσεως καλών σχέσεων με την Κυβέρνηση μειοδότησε σε ζητήματα, τα οποία αφορούν στην Λατρεία και την ζωή Της».
Σαν να μην έφτανε αυτό, οι ιεράρχες έκαναν λόγο για «εμμονικές επιθέσεις δημοσίων προσώπων και μέσων, τα οποία επιχειρούν να μετατρέψουν την μάχη κατά του κορονοϊού σε πόλεμο κατά του “ανορθολογισμού της θρησκείας”, αν και δεν έχει επισημανθεί συρροή κρουσμάτων του κορονοϊού εντός των Ιερών Ναών».
Δεν εγγυούνταν τίποτα…
Τι λέει, εν ολίγοις, η ΔΙΣ; Ότι οι ιεράρχες δέχονταν ασφυκτική πίεση από το χριστεπώνυμο ποίμνιό τους, που ούτε λίγο ούτε πολύ τους εγκαλούσαν για υποχωρητικότητα.
Ειδικά όταν έγινε γνωστό ότι εκτός από τα κομμωτήρια θα ανοίξουν και τα «νυχάδικα», οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας έβγαλαν… νύχια κι άρχισαν να τα ακονίζουν για ιερό ξεσηκωμό! Κάπως έτσι –επιμένει το ρεπορτάζ– διαμήνυσαν προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν μπορούν να εγγυηθούν τίποτε, αν η κυβέρνηση δεν ρίξει νερό στο κρασί της και δεν αλλάξει την αρχική της απόφαση που ήταν να παραμείνουν κλειστοί οι ναοί λόγω πανδημίας, με μόνη εξαίρεση το περιορισμένο άνοιγμά τους (σ.σ. μέχρι 9 πιστοί στις μικρές εκκλησίες, μάξιμουμ 25 στους μητροπολιτικούς ναούς της επικράτειας) μόνο για τις λειτουργίες ανήμερα των Χριστουγέννων και των Θεοφανείων.
Τα δύο τηλεφωνήματα
Το τηλέφωνο του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν άργησε να χτυπήσει. Δύο ημέρες μετά του Αγίου Νικολάου, στις 8 Δεκεμβρίου, ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, κ. Ιερώνυμος, επικοινώνησε με τον πρωθυπουργό προκειμένου να βρεθεί ένας τρόπος αποφυγής του αδιεξόδου που είχε δημιουργηθεί.
Ωστόσο, μόνο ενθουσιασμένος δεν πρέπει να ήταν ο προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας μετά το πέρας της τηλεφωνικής επικοινωνίας του με τον Κυρ. Μητσοτάκη. Κι αυτό διότι σύμφωνα με πληροφορίες ο πρωθυπουργός φέρεται να ήταν ανυποχώρητος, επικαλούμενος τις σχετικές «ντιρεκτίβες» των λοιμωξιολόγων.
Παραμονή της συνεδρίασης της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου στις 15 Δεκεμβρίου, επιβεβαιώθηκε ότι ο πρωθυπουργός και ο αρχιεπίσκοπος θα είχαν νέα επικοινωνία ώστε να διερευνηθεί η πιθανότητα να βρεθεί η χρυσή τομή και οι εκκλησίες να ανοίξουν τις ημέρες των γιορτών με λιγότερο ασφυκτικό πρωτόκολλο.
Αυτό που δεν γνώριζε ο Στ. Πέτσας όταν επιβεβαίωνε τη συνομιλία, αλλά ταυτόχρονα επέμενε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αλλάξει το προαποφασισμένο επιτρεπτό όριο των πιστών που θα παρίστανται στις θείες λειτουργίες, ήταν ο μποναμάς που είχε κατά νου να… δωρίσει το Μαξίμου στον Ιερώνυμο.
Τώρα, για ποιο λόγο ο Κυρ. Μητσοτάκης άλλαξε την απόφαση για την υγεινομικά ασφαλή πληρότητα των εκκλησιών και το μοντέλο 9/25 έγινε 25 πρόσωπα στους μικρούς ναούς και 50 πρόσωπα στους μητροπολιτικούς, πηγές του Μαξίμου εξηγούν ότι «ο πρωθυπουργός έβαλε πλάτη στον Αρχιεπίσκοπο με στόχο να απομονωθούν οι ακραίοι Ιεράρχες και να ετοιμάσει ο κ. Ιερώνυμος τον οδικό άξονα για τον διάδοχό του».
Τέλος καλό, όλα καλά; «Μάλλον ναι, αλλά για την ώρα…» απαντά στην «Α» γνώστης της νεοδημοκρατικής και εκκλησιαστικής Ιερουσαλήμ, εξηγώντας ότι μπορεί ο πρωθυπουργός να ξεπέρασε σχεδόν ατσαλάκωτος τις γκρίνιες των «γαλάζιων» ψηφοφόρων αλλά και βουλευτών, όμως ο Αρχιεπίσκοπος θα βρει μπροστά του λογής-λογής βυζαντινισμούς εν όψει της διαδοχής του.
Έτσι θα εκκλησιαστούν, τελικά, οι πιστοί
Σύμφωνα με την Ιερά Σύνοδο, οι εκκλησίες θα παραμένουν ανοικτές για τους πιστούς, τόσο για προσκύνηση και κατ’ ιδίαν προσευχή όσο και για προσέλευση κατά τις Θείες Λειτουργίες των τριών μεγάλων Εορτών του Αγίου Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα, Περιτομή του Χριστού, Θεοφάνεια).
Ο αριθμός των πιστών που θα επιτρέπεται να βρίσκονται ταυτόχρονα στις εκκλησίες είναι 25 πρόσωπα στους μικρούς ναούς και 50 πρόσωπα στους κεντρικούς. Υγειονομική προϋπόθεση είναι πάντοτε η τήρηση των προβλεπομένων αποστάσεων και μέτρων αποφυγής του συνωστισμού, εν προκειμένω ένα άτομο ανά 15 τ.μ. επιφανείας, με ελάχιστη απόσταση 2 μέτρων μεταξύ τους και με υποχρεωτική τη χρήση μάσκας καθ’ όλη τη διάρκεια των ιεροπραξιών.
Ειδικά σε ό,τι αφορά την εορτή των Φώτων έχει ξεκαθαριστεί ότι δεν θα πραγματοποιηθούν λιτανείες εκτός των ναών και ο καθαγιασμός των υδάτων θα τελεσθεί εντός των εκκλησιών, τηρουμένων πάντα των παραπάνω μέτρων υγειονομικής προστασίας.