Κυριακή, 27 Απριλίου, 2025
17.9 C
Athens

Πρωταπριλιά: Πώς καθιερώθηκε και γιατί λέμε ψέματα σήμερα;

Μια ημέρα ξεχωριστή ξημέρωσε σήμερα, αφού πρόκειται για την παραδοσιακή… Πρωταπριλιά, στην οποία έχουμε το δικαίωμα να πούμε καλοπροαίρετα ψέματα και να κάνουμε πλάκα στους αγαπημένους μας ανθρώπους, τους συνεργάτες μας ή σε οποιονδήποτε άλλο.

Τι σημαίνει, όμως, αυτό το έθιμο; Πώς καθιερώθηκε και γιατί λέμε ψέματα; Τι ισχύει για το έθιμο στην Ελλάδα; Η ιστορία λέει, πάντως, ότι τα ψέματα της Πρωταπριλιάς, για τα οποία ο Αρκάς παρεμπιπτόντως δημιούργησε ένα εξαιρετικό σκίτσο (φώτο), είναι ένα έθιμο που μας έχει έρθει από την Ευρώπη.

Υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με τον τόπο και τον χρόνο που γεννήθηκε το έθιμο αυτό. Δύο από αυτές, όμως, είναι οι επικρατέστερες.

Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες. Λαός της βορειοδυτικής Ευρώπης, οι Κέλτες, ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου. Όσο καλοί ψαράδες όμως και να ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια πιάνονται δύσκολα. Έτσι και αυτοί, όπως προστάζει ο “κώδικας δεοντολογίας” των ψαράδων όλων των εποχών, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια, έγινε με το πέρασμα του χρόνου έθιμο.

Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου την Γαλλία του 16ου αιώνα. Μέχρι το 1564 η πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η “1η Απριλίου”. Την χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον η 1η Ιανουαρίου. Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.

Τι ισχύει για το έθιμο στην Ελλάδα

Το έθιμο αυτό ήρθε και στην Ελλάδα και διαφοροποιήθηκε αποκτώντας μια ελληνική χροιά. Η βασική ιδέα βέβαια παρέμεινε ίδια. Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το «θύμα» μας. Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά. Σε κάποιες άλλες πιστεύουν ότι ο «θύτης» θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του. Επίσης το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς, θεωρούν μερικοί, ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Όσο για το «θύμα», πιστεύεται ότι, σε αντίθεση με τον «θύτη», θα έχει γρουσουζιά τον υπόλοιπο χρόνο και πιθανότατα αν είναι παντρεμένος θα χήρεψει γρήγορα.

Σύμφωνα με τον Έλληνα λαογράφο Λουκάτο το έθιμο αυτό αποτελεί ένα σκόπιμο «ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την όποια παραγωγή» όπως είναι η αρχή του μήνα τόσο για τον Μάρτιο, όσο και τον Απρίλιο υποχρεώνοντας πολλούς να λαμβάνουν διάφορα “αντίμετρα” (αλεξίκανα μέτρα).

Επίσης και ο Έλληνας λαογράφος Γ. Μέγας συμφωνεί πως η πρωταπριλιάτικη “ψευδολογία” παραπλανά ελλοχεύουσες δυνάμεις του κακού, έτσι ώστε να θεωρείται από τον λαό ως σημαντικός όρος μαγνητικής ενέργειας (έλξης ή αποτροπής) για μια επικείμενη επιτυχία.

Τα πιο πρόσφατα στη κατηγορία

Τιμολόγια ρεύματος: Παρέμβαση ΥΠΕΝ για συγκράτηση του κόστους – Έρχονται νέες μειώσεις τον Μάιο

Στο χαμηλότερο επίπεδο του τελευταίου εξαμήνου διαμορφώνεται τον Απρίλιο, μέχρι στιγμής, η μέση τιμή χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας στο Χρηματιστήριο, γεγονός που δημιουργεί τις...

Καιρός: Άστατος και σήμερα

Άστατος αναμένεται να είναι και σήμερα ο καιρός στις περισσότερες περιοχές της χώρας, με τοπικές βροχές και καταιγίδες αρχικά στα βόρεια και τα κεντρικά...

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα;

Σάββατο 26 Απριλίου 2025 σήμερα και σύμφωνα με το εορτολόγιο γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα: Γλαφυρός, Γλαφύρα, Γλαφυρή, Γλαφυρούλα.

Aντίστροφη μέτρηση για την κηδεία του Πάπα – Δρακόντεια τα μέτρα ασφαλείας

Στη Ρώμη , πατριάρχες, καρδινάλιοι, αρχιεπίσκοποι, επίσκοποι και ιερείς από όλον τον κόσμο θα τελέσουν την νεκρώσιμη ακολουθία για τον πάπα Φραγκίσκο. Η τελετή θα...

Μέσω gov.gr η αλλαγή παρόχου σταθερής και κινητής τηλεφωνίας

Εύκολα και γρήγορα θα αλλάζουν οι πολίτες πάροχο σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, διαδικτύου και συνδρομητικής τηλεόρασης – Διαθέσιμη η τρίτη δυνατότητα συγκατάθεσης (consent) μέσω...

ΠΑΣΟΚ: “Η κυβέρνηση θεατής στα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών του οργανωμένου εγκλήματος”

Όταν τα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών συμβαίνουν  μέρα μεσημέρι σε κατοικημένες περιοχές και περιοχές  πολυσύχναστων δραστηριοτήτων, με όρους εγκληματικής οργάνωσης, δεν μιλάμε για μεμονωμένα  περιστατικά, σχολιάζει...

Νοσοκομείο Αλεξάνδρα: Πως έγινε το σοκαριστικό περιστατικό με την καρκινοπαθή να παίρνει φωτιά στο...

ΕΔΕ διενεργείται με εντολή του υπουργού Υγείας Αδωνη Γεωργιάδη για το σοκαριστικό περιστατικό που  εκτυλίχθηκε στο νοσοκομείο Αλεξάνδρα, όταν ασθενής πήρε φωτιά μέσα στο...

Βρείτε μας

7,826ΥποστηρικτέςΚάντε Like
133ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,245ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Λαϊκό Θέατρο Σκιών

Τα νέα και τα βίντεο του Καραγκιόζη

Διαβάστε Επίσης

Το έθιμο της λαγάνας

Το παραδοσιακό έθιμο της λαγάνας παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο νηστίσιμο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας... Με...

Πρωτοχρονιά: Το κέρασμα της βρύσης – Το “ευχαριστώ” για το δώρημα των πηγών, το νερό της ζωής

Η Πρωτοχρονιά στην Κρήτη, όπως και όλες οι γιορτές αυτής της περιόδου, από πολύ...

Χριστόξυλο: Το αρχικό έθιμο του χριστουγεννιάτικου δέντρου

Το στόλισμα του χριστουγεννιάτικου δέντρου είναι για πολλούς κοσμικούς η ουσία των Χριστουγέννων. Το...

Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο ΔΕΝ είναι ξενόφερτο έθιμο

Ίσως λίγοι γνωρίζουν τα όσα θα παραθέσουμε παρακάτω, όσον αφορά το έθιμο του Χριστουγεννιάτικου...