Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
23 C
Athens

Πρωτομαγιά: Η μάσκα, η γροθιά και το γαρύφαλλο

Σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα, η αφίσα αποτέλεσε ένα από τα κυρίαρχα μέσα διάδοσης μηνυμάτων και επικοινωνίας με το κοινό, καθώς συνδυάζει εικόνα και κείμενο.

Της Μάγδας Μπουλούκου

Χρησιμοποιήθηκε στη διαφήμιση, την πολιτική, την προπαγάνδα, την ενημέρωση και την κινητοποίηση των κοινωνιών. Υπήρξε η φωνή των εργατικών κινημάτων ανά τον κόσμο και μέχρι σήμερα, το δισδιάστατο αυτό μέσο αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της Εργατικής Πρωτομαγιάς.

Ως αποτέλεσμα, επί περίπου 120 χρόνια, οι πρωτομαγιάτικες αφίσες καταγράφουν με συνέπεια τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις σε διάφορες γωνιές του πλανήτη.

Φέτος, οι καθιερωμένες αφίσες του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ για την Εργατική Πρωτομαγιά αναφέρονται στην κρίση του κορωνοϊού και τη νέα διαμορφούμενη κατάσταση που ήδη δοκιμάζει την εργασία. Με κυρίαρχο στοιχείο τη μάσκα προστασίας από τον κόβιντ-19, οι φετινές αφίσες προσθέτουν το δικό τους κομμάτι στην ιστορία της πρωτομαγιάτικης αφίσας καθώς καταγράφουν μια πρωτόγνωρη κατάσταση με παγκόσμιες διαστάσεις. Στο πλαίσιο αυτό και με φόντο την απαγόρευση της κυκλοφορίας, διόλου τυχαία δεν είναι η επιλογή του ΚΚΕ να επιστρέψει στην αυθεντική καλλιτεχνική αφίσα.

Στην αφίσα του ΚΚΕ, το αφιλόξενο περιβάλλον στο βάθος αντικαθιστά παραδοσιακά στοιχεία όπως οι διαδηλωτές, τα ενωμένα χέρια, οι σημαίες. Είναι το γκρίζο των άδειων πόλεων, η σκληρή εμπειρία του κορωνοϊού και το άγνωστο που παραμονεύει. Μοναδική πινελιά στο γκρίζο και το μαύρο είναι το κόκκινο γαρύφαλλο, σύμβολο της Εργατικής Πρωτομαγιάς και των σοσιαλιστικών κινημάτων.

Στο επίκεντρο του έργου του νεαρού εικαστικού και μέλους της ΚΝΕ Γιώργου Σκουρλή βρίσκεται ο άνθρωπος. Φορά μάσκα και είναι σε επαγρύπνηση, όμως προχωρά μπροστά αφήνοντας πίσω το θολό τοπίο.

Το πρόσωπό του στρέφεται προς τα αριστερά, σαν να κοιτάζει τον σύντροφο που περπατά- σε απόσταση ασφαλείας- πλάι του.
Η εικόνα αυτή θα μπορούσε να είναι στιγμιότυπο από τις διαδηλώσεις ισραηλινού μοντέλου δηλαδή ένας διαδηλωτής ανά δύο μέτρα, που προτείνουν ΚΚΕ και ΠΑΜΕ, αντιδρώντας στην απόφαση της κυβέρνησης να μεταθέσει τον εορτασμό για τις 9 Μαΐου. Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν κανονικά, προειδοποίησε μάλιστα ο γγ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας.

Στο πλαίσιο αυτό, παρατηρούμε ότι και στην αφίσα του ΠΑΜΕ επιχειρείται η στοιχειώδης τήρηση των αναγκαίων μέτρων προστασίας. Το στοιχείο της μάσκας – φορεμένης ή μη- είναι έντονο ενώ οι
μόλις 14 διαδηλωτές τοποθετούνται σε τέσσερις ζώνες. Και εδώ, ο κορωνοϊός επισκιάζει παραδοσιακά σύμβολα κι εκτοπίζει στο βάθος την υψωμένη γροθιά των διαδηλωτών οι οποίοι, επίσης, διατηρούν απόσταση ασφαλείας μεταξύ τους.

Η μάσκα, η γροθιά και το γαρύφαλλο

Η καλλιτεχνική αφίσα

“Πατέρας” της αφίσας θεωρείται ο Γάλλος ζωγράφος και λιθογράφος Jules Chéret , ο οποίος, με την λιθογραφική τεχνική που εφηύρε, κατά τη δεκαετία του 1860, άνοιξε τον δρόμο στη μαζική παραγωγή έργων τέχνης σε πιο καλή, έγχρωμη ποιότητα.

Τα πρώτα χρόνια, στις αφίσες των εργατικών κινημάτων κυριαρχεί η οργανική τέχνη της art nouveaux. Ο α’ παγκόσμιος πόλεμος και οι κοινωνικοπολιτικές μεταβολές που ακολούθησαν ωστόσο έδωσαν νέα μορφή και δυναμική στην αφίσα επαναπροσδιορίζοντας το ρόλο της. Η τέχνη επιστρατεύτηκε από την πολιτική και την προπαγάνδα ως μέσο επικοινωνίας με το κοινό και οι “στρατευμένοι” καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν το ταλέντο και τη φαντασία τους για να μεταδώσουν το γεγονός, την ιδέα, την άποψη και να διεγείρουν το κοινό αίσθημα, να προκαλέσουν θυμό, φόβο, αντίδραση.

Με το πέρασμα των χρόνων, οι τεχνολογικές εξελίξεις στην επικοινωνία αποδυνάμωσαν την αφίσα ως μέσο επικοινωνίας. Παράλληλα, η φωτογραφία, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και οι φθηνότερες επιλογές εκτύπωσης, αντικατέστησαν την πρωτότυπη τέχνη στις αφίσες των πολιτικών κομμάτων και των εργατικών κινημάτων.

Η μάσκα, η γροθιά και το γαρύφαλλο

Αυτή η Εργατική Πρωτομαγιά όμως δεν είναι σαν τις προηγούμενες. Η αφίσα αναδεικνύεται και πάλι σε ισχυρό μέσο επικοινωνίας. Γίνεται ξανά μια δυνατή «φωνή» διαμαρτυρίας και ταυτόχρονα, αποτελεί τη μοναδική αγωνιστική «παρουσία» στους δρόμους που δεν απειλείται με πρόστιμο. Οι αφίσες της Εργατικής Πρωτομαγιάς φέτος γράφουν… ιστορία καθώς καταγράφουν μια Πρωτομαγιά που, στο μέλλον, θα συμπεριληφθεί στις μελέτες και τις έρευνες των ιστορικών και των ανθρωπολόγων για την εποχή της πανδημίας του κορονοϊού.

Πηγή: athina984.gr

Τα πιο πρόσφατα στη κατηγορία

Ανακοινώσεις Μητσοτάκης στο υπουργικό: Στα 830 ευρώ ο κατώτατος μισθός από 1η Απριλίου

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε την αύξηση του κατώτατου μισθού. «Από την 1/4/2024 όσοι αμοίβονται με τον κατώτατο μισθό θα λαμβάνουν 830 ευρώ το μήνα,...

Ένοχος και για βιασμό ο Μίχος – Αθώα η μητέρα της 12χρονης

Η απόφαση του δικαστηρίου οδήγησε στην κατάρρευση της εισαγγελικής πρότασης για τους βιασμούς της 12χρονης από τον Κολωνό. Σύμφωνα με την απόφαση κρίθηκε ένοχος...

Η Φωτογραφία της ημέρας

Σαν σήμερα το 1896 ο θρυλικός μαραθωνοδρόμος Σπύρος Λούης αναδείχθηκε Ολυμπιονίκης 29 Μαρτίου 2024

Απρίλιος στις παραλίες: Με θερμοκρασίες 12 βαθμούς πάνω από το κανονικό ξεκινάει ο μήνας

Σύμφωνα με την πρόσφατη ανακοίνωσή του στο Χ, ο καιρός κατά το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου αναμένεται να διακρίνεται από θερμοκρασίες υψηλότερες του κανονικού, φτάνοντας...

Σαν σήμερα 29 Μαρτίου: Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας

Διαβάστε τα σημαντικότερα γεγονότα που έγιναν σαν σήμερα στην Ελλάδα και τον κόσμο. Γεγονότα 1430: Οι δυνάμεις του Οθωμανού σουλτάνου Μουράτ Β’ καταλαμβάνουν την πόλη της Θεσσαλονίκης. 1823: Συνέρχεται...

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα;

Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024 σήμερα και σύμφωνα με το εορτολόγιο δεν γιορτάζει κάποιο γνωστό όνομα. Ωστόσο, η ορθόδοξη εκκλησία τιμά τη μνήμη των Μάρκου...

Καιρός: Αποπνικτική ατμόσφαιρα με αφρικανική σκόνη και υψηλές θερμοκρασίες

Γενικά αίθριος αναμένεται να είναι και σήμερα, Παρασκευή 29 Μαρτίου, ο καιρός με τις υψηλές θερμοκρασίες να παραμένουν μέχρι και την Τρίτη, ενώ έντονη...

Βρείτε μας

7,826ΥποστηρικτέςΚάντε Like
133ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,245ΑκόλουθοιΑκολουθήστε

Λαϊκό Θέατρο Σκιών

Τα νέα και τα βίντεο του Καραγκιόζη

Διαβάστε Επίσης

Την Τρίτη, 7 Μαΐου, μετατίθεται η αργία της Πρωτομαγιάς

Με απόφαση της υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Δόμνας Μιχαηλίδου, η υποχρεωτική αργία της...

Επιστρέφουν οι μάσκες σε κλειστούς χώρους – Ανησυχία για την αύξηση κρουσμάτων κορωνοϊού

Ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση της επιτροπής εμπειρογνωμόνων με κύριο θέμα την επαναφορά του μέτρου της...

Εργατική Πρωτομαγιά: Συγκεντρώσεις και πορείες – Πως θα κινηθούν τα ΜΜΜ

Με απεργίες και στάσεις εργασίας στα μέσα μεταφοράς, συλλαλητήρια και πορείες, θα τιμήσουν σήμερα...

Πρωτομαγιά του 1976: 47 χρόνια από τον θάνατο του Αλέκου Παναγούλη

Ο Αλέξανδρος Παναγούλης γεννήθηκε στις 2 Ιουλίου 1939 στη Γλυφάδα Αττικής και ήταν το...