«Η Ελλάδα σήμερα, υστερεί ακόμα και από χώρες που μέχρι το 1989 ανήκαν στο Ανατολικό μπλοκ», επεσήμανε ο Μιχάλης Σάλλας σε ομιλία του κατά την παρουσίαση του βιβλίου του Π. Ρουμελιώτη «Ο κατακερματισμός του κόσμου».
Αναλυτικά:
Τα περισσότερα από τα προβλήματα που περιγράφει ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης στο βιβλίο του, όπως η αύξηση του χρέους, το δημοσιονομικό, η γήρανση του πληθυσμού, οι ανισότητες, η μετανάστευση, το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή κλπ, είναι προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, καιρό τώρα, επιδεινούμενα συνεχώς, χρόνο με το χρόνο. Και παρότι πρόκειται για κοινά προβλήματα με τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, η δικιά μας περίπτωση ξεχωρίζει. Ξεχωρίζει σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη γιατί υστερεί σημαντικά στην Δημόσια Διοίκηση, η οποία λειτουργεί χωρίς οργανωμένη επιστημονική υποστήριξη και περιθωριοποιημένη από το πελατειακό πολιτικό σύστημα.
Χωρίς να παραβλέπουμε τα όποια θετικά γίνονται, παραμένουμε ουραγοί στην Ευρώπη, με ανεπάρκειες τόσο στην αντιμετώπιση απλών καθημερινών θεμάτων αλλά και σε καθοριστικά για την πορεία του τόπου ζητήματα. Η Ελλάδα σήμερα, υστερεί ακόμα και από χώρες που μέχρι το 1989 ανήκαν στο Ανατολικό μπλοκ.
Η δομή λειτουργίας του Κράτους (δηλ. διάρθρωση-σύνθεση-κανόνες λειτουργίας), όπως έχει διαμορφωθεί από τα κόμματα εξουσίας διαχρονικά, φαίνεται ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί ανταγωνιστικά στις συνθήκες που διαμορφώνονται, σε κάθε περίοδο, στην Ευρώπη και στο Διεθνές Οικονομικό Περιβάλλον.
Δεν είναι τυχαίο, πχ, ότι οδηγηθήκαμε σε χρεοκοπία από πολιτική γαλαντομία (για να το πω κομψά) και ευκαιριακή δημοσιονομική πολιτική επί σειρά ετών. Θυμάμαι ότι ακόμα και όταν είχαμε φθάσει στα όρια της καταστροφής και υπήρχαν προτάσεις για την αποφυγή της χρεοκοπίας και των μνημονίων, υπήρξε αδυναμία μελέτης προτάσεων για περιορισμό του χρέους.
Δεν είναι τυχαίο ότι για να επιβιώσουν στρατηγικοί τομείς της οικονομίας, περνούν σταδιακά ή θα περάσουν σύντομα στο ξένο έλεγχο, όπως Τράπεζες, Τουρισμός, Ενέργεια, Υγεία, τυχερά παιχνίδια, κλπ., πωλούνται ή παραχωρούνται σε αλλοδαπά επενδυτικά σχήματα. Είναι πολύ θετικό το ότι υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον από ιδιωτικούς φορείς του εξωτερικού για επενδύσεις στη χώρα μας. Αντίθετα, το λυπηρό είναι ότι υποδομές όπως επικοινωνίες, λιμάνια, αεροδρόμια, περνάνε σε διαχείριση και ιδιοκτησία κρατικών εταιρειών άλλων χωρών, απόδειξη της διαχειριστικής ανεπάρκειας του Ελληνικού κράτους.
Από το 2008 μέχρι το 2022 οι Έλληνες έχασαν αθροιστικά 600 δισ. ευρώ περίπου, εξαιτίας της λανθασμένης οικονομικής πολιτικής δεκαετιών, βοηθούντος τελευταία και του COVID. Είναι σαν να πέρασε οδοστρωτήρας την χώρα.
Αφήσαμε τους πλουτοπαραγωγικούς μας πόρους χωρίς σχέδιο και στόχο. Προτιμήσαμε τις χωματερές από την εκβιομηχάνιση του αγροτικού τομέα. Αφήνουμε τις βιομηχανίες εγκαταλελειμμένες στη διεθνή λαίλαπα, σε αντίθεση με άλλες χώρες της Δύσης. Αφήνουμε τον τουρισμό σε χαοτική και αντιαναπτυξιακή πορεία, χωρίς να σχεδιάζουμε πώς θα μπορούσαμε να πολλαπλασιάσουμε τα μακροπρόθεσμα οφέλη του. Πρώτος κλάδος της χώρας σε τζίρο, υπερδιπλάσιος και των supermarket, τα τυχερά παιχνίδια.
Συνεχόμενα λάθη ακόμη και από αρμόδιες υποτίθεται Αρχές. Ακόμα και το 2018, όταν ολοκληρώθηκαν τα μνημόνια, υπήρξε πρόταση από την Τράπεζα της Ελλάδος, που οδηγούσε σε 4ο μνημόνιο και ευτυχώς δεν υιοθετήθηκε.
Δεν είναι καθόλου εύκολο να πούμε, το πώς η Ελλάδα θα συμπεριφερθεί στο παγκόσμιο περιβάλλον που αλλάζει, σε ένα κόσμο πολυπολικό και ανταγωνιστικό, πώς θα βρει και θα δημιουργήσει για τις επιχειρήσεις τη δική της «Στρατηγική των Γαλάζιων Ωκεανών», για να χρησιμοποιήσω την ενδιαφέρουσα προσέγγιση των Chan Kim και της Renee Mauborgne στο ομώνυμο βιβλίο τους, το 2005, για τις σύγχρονες οικονομίες και επιχειρήσεις σε ένα ανταγωνιστικότερο κόσμο.
Για να μπει η Ελλάδα σε «Γαλάζιους Ωκεανούς» πρέπει να ανοίξει ασφαλώς δρόμους και η Ευρώπη.
Αλλά για ποια Ευρώπη μιλάμε; Για την Ευρώπη που σε ότι αφορά τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων θυμίζει γραφειοκρατία σοβιετικού τύπου, αδυνατώντας να παρακολουθήσει τις διεθνείς εξελίξεις; αυτή που στηρίχθηκε στη Γερμανία, η οποία επί δεκαετίες ακολουθεί αντιαναπτυξιακή Ευρωπαϊκή πολιτική, επιδιώκοντας την περιφεριοποίηση των υπόλοιπων οικονομιών της ΕΕ και στηρίζεται για δεκαετίες στην προνομιακή σχέση με τη Ρωσία στον τομέα της ενέργειας; Στην υπερχρεωμένη Ιταλία; Στην Γαλλία που δύσκολα θα αποφύγει την υποβάθμιση της οικονομίας της;
Σε μία Ευρώπη που μονίμως υστερεί έναντι άλλων ισχυρών γεωπολιτικά χωρών. Για το 2024, η Ευρώπη θα έχει αύξηση ποσοστού του ΑΕΠ 0,6% και η Γερμανία 0,3% έναντι 2,6% των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, 3,7% της Ρωσίας και 4,9% της Κίνας.