Σε κατάσταση επιφυλακής βρίσκονται τόσο οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις όσο και το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό, σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο αντίστοιχα, στον απόηχο των εμπρηστικών δηλώσεων Ερντογάν και Ακάρ δηλαδή της Τουρκίας εναντίον της Αθήνας και της Λευκωσίας, αλλά και της αυξημένης κινητικότητας των τουρκικών πολεμικών πλοίων κοντά στην κυπριακή ΑΟΖ.
Όπως επισημαίνουν καλά ενημερωμένες πηγές, η κατάσταση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί – το λιγότερο – «εκρηκτική», μιας και ο συνωστισμός πολεμικών δυνάμεων που παρατηρείται στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή, δημιουργεί κλίμα νευρικότητας και γενικευμένης έντασης.
Οι ΗΠΑ εμφανίζονται αποφασισμένες να στείλουν μηνύματα, ρίχνοντας στη «μάχη» και αντιτορπιλικά που θα βρίσκονται πέριξ της Σούδας και θα έχουν το ρόλο της «ομπρέλας» στο γεωτρύπανο που θα ξεκινήσει τις εργασίες γεώτρησης στο Οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ.
Καθόλου τυχαίο δεν είναι και η δήλωση του πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος έκανε γνωστό μέσω twitter ότι πριν από μερικές ημέρες ένα αντιτορπιλικό, το USS ROSS (DDG 71) προσέγγισε τη ναυτική βάση της Σούδας στην Κρήτη.
Την ίδια ώρα, η Άγκυρα στέλνει υποβρύχια σε Αιγαίο και κυπριακή ΑΟΖ, εμμένοντας στην τακτική των προκλήσεων.
Ειδικότερα, μόνο το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου, αναφέρθηκαν τα εξής:
• Με έκδοση σημάτων SUBNOTE που εξέδωσε η τουρκική διοίκηση υποβρυχίων ανακοίνωσε την ανάπτυξη τριών υποβρυχίων της (SAKARYA,INONOU ,MART) από τις 14 ως τις 21 Οκτωβρίου σε περιοχές που εμπόδιζαν ελληνικό υποβρύχιο να προσεγγίσει σε κατάσταση κατάδυσης τα νησιά Χίος, Ψαρά, Αντίψαρα και Μυτιλήνη
• Με τα ίδια σήματα SUBNOTE αγνοεί προκλητικά ακόμη και την περιοχή του πεδίου βολής Ανδρου.
• Τα δύο από τα τρία τουρκικά υποβρύχια το SAKARYA και το Inonou κινήθηκαν εν καταδύσει μεταξύ Τήλου και Χάλκης παραβιάζοντας την αβλαβή διέλευση η οποία επιβάλλει να πλέουν εν αναδύσει.
• Η Τουρκία έστειλε ακόμη ένα υποβρύχιο το GURT σε θαλάσσιες περιοχές του Καστελόριζου και της ανατολικής Μεσογείου με στόχο να εμποδίσει την προσέγγιση ελληνικού υποβρυχίου στη Μεγίστη , το διάστημα 18-20 Οκτωβρίου
• Ακόμη ένα υποβρύχιο, το PREVEZE, βρέθηκε σε θαλάσσια περιοχή που εμπόδιζε την πορεία ελληνικού υποβρυχίου προς την Κύπρο.
Επίσης, με ΝΟΤΑΜ που εξέδωσε δέσμευσε για αεροφωτογράφηση περιοχές βορειοανατολικά της Σάμου, ανατολικά της Χίου και ανατολικά της Λέσβου. Περιλαμβάνει επίσης τις Οινούσσες και την Παναγιά.
Με τις NOTAM A5519/18 και A5553/18, η Τουρκία επικαλείται τη Συνθήκη της Λωζάννης και των Παρισίων και υποστηρίζει ότι τα νησιά Σαμοθράκη, Ικαρία και Κάρπαθος παράνομα εντάσσονταν στο σχεδιασμό της άσκησης ΠΑΡΜΕΝΙΩΝΑΣ 2018.
Οι επόμενες κινήσεις των ΗΠΑ
Πάντως οι ΗΠΑ, σύμφωνα με το hellasjournal.com και το δημοσιογράφο, Μιχάλη Ιγνατίου τηρούν μια στάση αναμονής απέναντι στον «εμπρηστική» και άκρως επιθετική ρητορική του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Είναι γεγονός ότι η Ουάσινγκτον παρακολουθεί στενά την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο και αποφεύγει – προς ώρας – κάθε δήλωση που θα μπορούσε να ενισχύσει την πολεμική ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο «σουλτάνος».
Στο ίδιο μήκος κύματος φαίνεται πως κινείται και η Λευκωσία, με την κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη να βρίσκεται σε απόλυτο συντονισμό με την αμερικανική πλευρά. Στο πλαίσιο αυτό, άλλωστε, εντάσσεται και η επικείμενη συνάντηση του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, με τον Κύπριο ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη, την Τρίτη (06/11/2018) στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Οι επαφές των δύο υπουργών και η χρονική στιγμή κατά την οποία γίνονται δεν μπορεί να χαρακτηριστεί τυχαία, δεδομένων των εξελίξεων στην κυπριακή ΑΟΖ κι ενώ το γεωτρύπανο της Exxon – Mobil ετοιμάζεται για γεωτρήσεις μέσα στο Οικόπεδο 10.
Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ έχουν καταστήσει σαφές ότι το σημείο όπου θα διεξάγεται στο εξής «η γεώτρηση θα λογίζεται ως αμερικανικό έδαφος και ως εκ τούτου όσοι θα εργάζονται σε αυτή είναι Αμερικανοί πολίτες και υπήκοοι».
