Θα ρισκάρει ο Τούρκος Πρόεδρος μία ολική στρατιωτική αναμέτρηση με την Ελλάδα;
Από το 1973, η Τουρκία αναπτύσσει σταθερά μία επιθετική πολιτική αναθεώρησης των συνθηκών και του υφιστάμενου status quo στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Ξεκινώντας με την υφαλοκρηπίδα, η γειτονική μας χώρα, αργά αλλά με συνέπεια, ξεδιπλώνει την διεκδικητική της πολιτική που αφορά πλέον στις θαλάσσιες ζώνες του Αιγίου και της Μεσογείου (συγκεκριμένα στην υφαρπαγή τους από την Ελλάδα και την Κύπρο), στην διχοτόμηση της Κύπρου, στη διεκδίκηση ελλαδικών νησιών, στην αποστρατικοποίηση μεγάλου μέρους του Αιγαίου και στην αποσταθεροποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη.
Για την προώθηση των πολιτικών της, δεν διστάζει να εργαλειοποιήσει προσφυγικές ή/και μεταναστευτικές ροές, να κάνει υπερ-πτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά, να καταπατά την Αμμόχωστο την Κύπρο, να διεξάγει έρευνες σε δικές μας θαλάσσιες ζώνες και να κατηγορεί διαρκώς την Ελλάδα για παραβίαση των Συνθηκών.
Από το 2016 και μετά, η Τουρκία έχει εντατικοποιήσει τις προσπάθειές της, προς αυτή την κατεύθυνση, λόγω της σύγκρουσής της με την Δύση και ιδιαίτερα με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η ανεύρεση ενεργειακών πόρων στη Μεσόγειο, η θεμελίωση της συνεργασίας της Ελλάδας και της Κύπρου με το Ισραήλ, αλλά και οι επερχόμενες Τουρκικές εκλογές, έχουν οδηγήσει την πολιτική ηγεσία της γείτονος στην υιοθεσία πρωτόγνωρων χαρακτηρισμών και απειλών έναντι της χώρας μας.
Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος Ερντογάν, αντιλαμβανόμενος την αναβάθμιση της αποτρεπτικής δύναμης της Αθήνας, των συνεργιών της με την Ουάσιγκτον και το Παρίσι και την συνέχεια των ενεργειακών σχεδιασμών της Λευκωσίας, νιώθει το αφήγημα της Γαλάζιας Πατρίδας να ξεθωριάζει. Όλα αυτά, ενώ οι εκλογές πλησιάζουν και τα αφηγήματα στο εσωτερικό της χώρας για τον Ταγίπ Ερντογάν στερεύουν: ο επίσημος πληθωρισμός ξεπερνά το 80%, η ανεργία καλπάζει και οι επιχειρήσεις στενάζουν από την αδυναμία αποπληρωμής των χρεών τους σε ξένο συνάλλαγμα.
Θα ρισκάρει ο Τούρκος Πρόεδρος μία ολική στρατιωτική αναμέτρηση με την Ελλάδα; Εκτιμώ πως όχι. Η χώρα μας δεν βρίσκεται στην κατάσταση αδυναμίας των χωρών, που έχει επιλέξει η γειτονική μας χώρα για να αντιπαρατεθεί. Δεν είμαστε ούτε Συρία μετά από εμφύλιο, ούτε Λιβύη, ούτε καν Αρμενία, με σοβιετικά όπλα της δεκαετίας του 80. Πολύ περισσότερο δεν είμαστε Ουκρανία και η Τουρκία δεν είναι Ρωσία.
Η επιτυχής – από τους γείτονες, διευθέτηση ενός τοπικού, μεμονωμένου επεισοδίου με την Ελλάδα, μπορεί, όμως, να προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα στην Τουρκική πλευρά. Μία τοπική, ελεγχόμενη θερμή κατάσταση πιθανά θα αναπτύξει πιέσεις προς την Ελλάδα να συζητήσει θέματα που δεν συζητά, όπως την αποστρατικοποίηση νησιών ή τις λεγόμενες γκρίζες ζώνες. Υπό την απειλή των όπλων, η Τουρκία θα αξιώνει διάλογο για την επίλυση των ζητημάτων, κάτι που θα ακούγεται πολύ ευχάριστα στα αυτιά των υποστηρικτών της. Θα κατηγορήσει τότε η Τουρκία την Ελλάδα ότι δεν προσέρχεται σε διάλογο για να δικαιολογήσει τη στάση της και να γκριζάρει περαιτέρω περιοχές ελληνικής κυριαρχίας ή /και κυριαρχικών δικαιωμάτων. Αν η χώρα μας υποχωρήσει και για την αποφυγή της σύρραξης προσέλθει σε διάλογο εφ όλης της ύλης, τότε ο Ερντογάν θα έχει κερδίσει τόσο επί της ουσίας, όσο και σε όρους εκλογικής μικροπολιτικής. Ας το πούμε απλά: ένα θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα μπορεί να κρατήσει ζωντανό το δόγμα της γαλάζιας πατρίδας και να αποτελέσει το πολιτικό φιλί της ζωής στον Ταγίπ Ερντογάν.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο η Ελλάδα θα πρέπει να εντείνει τις συνεργασίες της με τις δυτικές δυνάμεις και τους λοιπούς μεσογειακούς γείτονες σε επίπεδο ενέργειας και άμυνας. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να δείξει ότι πήρε το μάθημά της από τα Ίμια. Ένα τοπικό γεγονός τουρκικής πρόκλησης δεν θα πρέπει να παραμείνει τοπικό. Ευστόχως ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ κατέστησε σαφές, ότι «Όποιος πατήσει έδαφός μας, πρώτα θα τον κάψουμε, μετά θα ρωτήσουμε ποιος είναι».
Εξίσου σημαντικά, η υιοθέτηση ενός ισχυρού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας με διασύνδεσή του με την ΕΥΠ, σύμφωνα με την πρόταση του καθηγητή Ιωάννη Μάζη, θα προσδώσει στην Ελλάδα την απαραίτητη ασπίδα πληροφοριών, για την αντιμετώπιση των υβριδικών κινήσεων της Άγκυρας, τύπου Έβρου 2020.
Η διαρκής ενίσχυση της αποτρεπτικής μας ικανότητας και η ανάδειξη της παραβατικότητας της Άγκυρας διεθνώς, αποτελούν τις πιο σημαντικές παραμέτρους προάσπισης της κυριαρχίας μας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.
Του Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου, διεθνολόγου
