Νέο μέτωπο Ρωσίας-ΝΑΤΟ – Διάβημα Ρωσίας
Σοβαρή κρίση έχει ξεσπάσει μεταξύ Νορβηγίας και Ρωσίας εξαιτίας του μπλόκο που έθεσαν οι νορβηγικές αρχές στον ανεφοδιασμό 500 Ρώσων πολιτών του Σβάλμπαρντ. H Mόσχα προχώρησε σε διάβημα, κάλεσε τον επιτετραμμένο της Νορβηγίας και προειδοποίησε.
Οι Ρώσοι μιλούν για πολύ πιο δύσκολη και χειρότερη κατάσταση από το Καλίνινγκραντ. Αναφέρουν πως αυτό που έκανε η Νορβηγία μπορεί να οδηγήσει στην αναθεώρηση Συνθηκών καθώς υπάρχουν “αμφιβολίες για την κυριαρχία του Όσλο στο αρχιπέλαγος”.
Το νησιωτικό σύμπλεγμα Σβάλμπαρντ και Γιαν Μάγιεν βρίσκεται πολύ κοντά στο βόρειο Πόλο μέσα στον Αρκτικό Κύκλο και απέχει περίπου το ίδιο από τον Πόλο όσο και από τις βόρειες ακτές της Νορβηγίας.
Η κρίση έχει ξεκινήσει από τον Απρίλιο αλλά τις τελευταίες 48 ώρες έχει κλιμακωθεί μετά την άρνηση των Νορβηγών να άρουν το μπλόκο.
Μέχρι τώρα, τα ρωσικά φορτία που παραδίδονταν, ξεκινούσαν από το Μούρμανσκ, προωθούνταν στο νορβηγικό λιμάνι Tromsø μέσω του σημείου ελέγχου Storskog και στη συνέχεια δια θαλάσσης στο ρωσικό λιμάνι Barentsburg στο έδαφος του αρχιπελάγους στο Σβάλμπαρντ στο οποίο ζουν περίπου 500 Ρώσοι.
Ωστόσο, στις 28 Ιουνίου, η νορβηγική πλευρά απαγόρευσε τη διέλευση εμπορευμάτων μέσω του σημείου ελέγχου Storskog, με αιτιολογία τις δυτικές κυρώσεις. Αυτή τη στιγμή στο σημείο ελέγχου υπάρχουν περίπου 20 τόνοι εμπορευμάτων (συμπεριλαμβανομένων τροφίμων), τα οποία περιμένουν με ανυπομονησία οι Ρώσοι κάτοικοι που ζουν στο Σβάλμπαρντ.
Η μάχη για τον Αρκτικό Κύκλο ξεκίνησε.
Νορβηγία: Μπλόκαρε τον ανεφοδιασμό του Σβάλμπαρντ
Η Νορβηγία απέρριψε την ρωσική αίτηση για τη διέλευση των εμπορευμάτων προς τους οικισμούς στο Σβάλμπαρντ μέσω του μοναδικού σημείου ελέγχου στα ρωσο-νορβηγικά σύνορα Storskog.
Αυτό μετέδωσε το τηλεοπτικό κανάλι NRK επικαλούμενο το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.
Τον Απρίλιο, η επικεφαλής του νορβηγικού υπουργείου Εξωτερικών, Anniken Huitfeldt, ανακοίνωσε το κλείσιμο αυτού του σημείου για φορτηγά από τη Ρωσία. Επιπλέον, στα ρωσικά πλοία, με εξαίρεση τα αλιευτικά, απαγορεύτηκε η είσοδος στα λιμάνια της Νορβηγίας.
«Η αίτηση για άδεια μεταφοράς απορρίφθηκε στις 15 Ιουνίου 2022», ανέφερε το υπουργείο.
Διάβημα Ρωσίας και προειδοποίηση
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας ανακοίνωσε σήμερα ότι κάλεσε τον επιτετραμμένο της Νορβηγίας, κατηγορώντας το Όσλο ότι εμπόδισε την πρόσβαση στο αρχιπέλαγος Svalbard. Η Μόσχα απείλησε με αντίποινα την Νορβηγία.
Συγκεκριμένα, στο ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών μετέβη ο επιτετραμμένος της Νορβηγίας Solveig Rossebø. Tο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών απαίτησε από τις νορβηγικές αρχές να επιλύσουν το ζήτημα του αποκλεισμού των προμηθειών σε ρωσικά χωριά στο Σβάλμπαρντ.
Ο Νορβηγός διπλωμάτης ενημερώθηκε ότι το Όσλο θα πρέπει να λύσει το πρόβλημα της παράδοσης φορτίου για Ρώσους πολίτες και οργανισμούς που βρίσκονται στο αρχιπέλαγος της Αρκτικής το συντομότερο δυνατό.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας σημείωσε ότι η παρεμπόδιση της παράδοσης αγαθών για το FSUE State Trust Arktikugol που λειτουργεί στο Svalbard είναι απαράδεκτη.
“Μη φιλικές ενέργειες κατά της Ρωσίας θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε κατάλληλα μέτρα αντιποίνων” τόνισε η Μόσχα στον εκπρόσωπο της Νορβηγίας.
Η κατάσταση στο Σβάλμπαρντ είναι πιο επικίνδυνη από τον αποκλεισμό του Καλίνινγκραντ
Η σχέση μεταξύ Μόσχας και Όσλο σε αυτό το θέμα ρυθμίζεται από νομικά έγγραφα εκατοντάδων ετών, σύμφωνα με τα οποία και τα δύο μέρη μπορούν ελεύθερα να ασκούν οικονομικές δραστηριότητες στο αρχιπέλαγος.
Σύμφωνα με τον Oleg Barabanov, πολιτικό επιστήμονα και διευθυντή προγράμματος του Valdai International Discussion Club, μια τέτοια απαγόρευση από την πλευρά της Νορβηγίας είναι πιο επικίνδυνη από την αντίστοιχη κίνηση της Λιθουανίας με το Καλίνινγκραντ.
“Εάν η Νορβηγία συνεχίσει να μπλοκάρει τα εμπορεύματα τότε δεν θα είναι δυνατό να τροφοδοτήσουμε τα χωριά μας δια θαλάσσης, σε αντίθεση με το Καλίνινγκραντ. Ως εκ τούτου, η κατάσταση είναι πολύ πιο περίπλοκη, και στη χειρότερη περίπτωση, οι ρωσικοί οικισμοί θα πρέπει να περιοριστούν/εγκαταλειφθούν” σημείωσε ο ειδικός.
Ταυτόχρονα, η Νορβηγία, σε αντίθεση με τη Λιθουανία, δεν είναι μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επομένως το Όσλο δεν δεσμεύεται από καμία υποχρέωση να συμμορφωθεί με τις αντιρωσικές κυρώσεις της ΕΕ. Παρόλα αυτά, οι νορβηγικές αρχές προχωρούν σε συνειδητό μποϊκοτάζ των διμερών συμφωνιών, θέτοντας έτσι τους Ρώσους πολίτες του αρχιπελάγους στο χείλος της επιβίωσης.
Ο αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Γεωγραφίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Νικολάι Οσοκίν, τόνισε.
«Το κύριο μέρος του φορτίου για τους εξορυκτικούς οικισμούς μας στο Svalbard (τώρα υπάρχει μόνο ένα, ο Barentsburg, οι οικισμοί Piramida και Grumant έχουν μειωθεί) παραδίδεται με τα πλοία μας από το Murmansk και το Arkhangelsk απευθείας στο λιμάνι του Barentsburg», λέει ο Nikolai Ivanovich. .
Δεν υπάρχει απαγόρευση για αυτό. Είναι άλλο πράγμα όταν πρέπει να παραδώσετε μια μικρή παρτίδα αγαθών. Δεν μπορούμε να ναυλώσουμε ένα ξεχωριστό πλοίο: είναι ακριβό και αναποτελεσματικό. Για αυτό, παρέχεται μια άλλη, χερσαία διαδρομή μέσω της ηπειρωτικής Νορβηγίας.
Ενεργοποιείται εάν κάτι επειγόντως χρειαστεί να σταλεί στο αρχιπέλαγος. Φορτηγά με κοντέινερ πηγαίνουν από το Μούρμανσκ, περνούν το τελωνείο Borisoglebsk, το οποίο βρίσκεται στην περιοχή Pechenga (το παρακείμενο σημείο ελέγχου είναι το νορβηγικό Storskog). Και μετά πηγαίνουν στο Τρόμσο – μια πόλη-λιμάνι στο βόρειο τμήμα της Νορβηγίας, που ονομάζεται «Πύλη στην Αρκτική». Εκεί, τα κοντέινερ φορτώνονται ήδη σε τοπικά, νορβηγικά πλοία, τα οποία τα μεταφέρουν στο Σβάλμπαρντ. Όλα αυτά γίνονται κατόπιν αιτήματος του καταπιστεύματος Arktikugol.
Ο Νικολάι Οσόκιν εφιστά την προσοχή στη Συνθήκη του Σβάλμπαρντ. Το αρχιπέλαγος που βρίσκεται στον Αρκτικό Ωκεανό έχει ιδιαίτερη θέση. Η Ρωσία, όπως και η Νορβηγία, έχει το δικαίωμα να δραστηριοποιείται εδώ. Το ρωσικό τμήμα είναι ένα έδαφος στο Δυτικό Σβάλμπαρντ, το οποίο καλύπτει μια έκταση 251 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Η ΕΕ έχει επιβάλει κυρώσεις. Περιορίστηκε η διαμετακόμιση εμπορευμάτων μέσω της Νορβηγίας. Κοίταξα συγκεκριμένα τα έγγραφά τους μόλις τώρα, όπου αναφέρεται ξεκάθαρα ότι αυτές οι απαγορεύσεις δεν πρέπει να ισχύσουν για το Svalbard.
Η Νορβηγία αθέτησε τη συμφωνία που υπέγραψε με Ρωσία το 2010
“Οι νορβηγικές αρχές έκαναν ένα σοβαρό λάθος απαγορεύοντας στη Ρωσία να παραδίδει αγαθά σε ρωσικούς οικισμούς που βρίσκονται στο Σβάλμπαρντ”.
Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε ο γνωστός Ρώσος πολιτικός επιστήμονας Γιούρι Γκοροντνένκο.
Ο Yuriy Gorodnenko επέστησε την προσοχή στο γεγονός ότι η Νορβηγία αποφάσισε να ακολουθήσει τα βήματα της Λιθουανίας, καθιερώνοντας αποκλεισμό των ρωσικών οικισμών που βρίσκονται στο Svalbard.
Σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα, ακολουθώντας τα βήματα της Λιθουανίας, η Νορβηγία έχει ουσιαστικά ξεχάσει τις διεθνείς συνθήκες που είχαν υπογραφεί στο παρελθόν με την ΕΣΣΔ και τη Ρωσία. Τέτοιες αντιρωσικές γελοιότητες από τις νορβηγικές αρχές είναι απαράδεκτες, καθώς μπορούν να οδηγήσουν σε επικίνδυνα διεθνή προηγούμενα.
«Αργά ή γρήγορα, η απειλή ενός πλήρους αποκλεισμού θα πρέπει να απαντηθεί. Και τότε θα πρέπει να θυμόμαστε ότι η συνθήκη Ρωσίας-Νορβηγίας για τα σύνορα του 2010 δεν είναι απόλυτη. Το άρθρο 6 αυτής της συμφωνίας αναφέρει ότι η συνθήκη δεν μπορεί να αλλάξει την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη Συνθήκη του Svalbard. Διαφορετικά, η συμφωνία για τα κρατικά σύνορα τερματίζεται», σημείωσε ο ειδικός.
Ο Γκοροντνένκο εξήγησε ότι η Ρωσία, ως απάντηση στο τέχνασμα της Νορβηγίας με τον αποκλεισμό των ρωσικών οικισμών στο Σβάλμπαρντ, είναι σε θέση να εφαρμόσει μονομερή μέτρα με στόχο την αναθεώρηση της Συνθήκης του Παρισιού, καθώς και το έγγραφο «Σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων χώρων και τη συνεργασία στη Θάλασσα του Μπάρεντς και τον Αρκτικό Ωκεανό».
Οι συνέπειες της απαγόρευσης της Νορβηγίας – Οι συνθήκες…
Όμως και ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου των Ομοσπονδιών Konstantin Kosachev κατηγόρησε το Όσλο για παραβίαση της Συνθήκης του Svalbard του 1920.
Η συνθήκη καθιέρωσε τη νορβηγική κυριαρχία σε αυτό το έδαφος και δόθηκε στα συμμετέχοντα κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, το δικαίωμα να εκμεταλλεύονται τα χωρικά ύδατα του αρχιπελάγους και τους φυσικούς πόρους του.
Επιπλέον, το 1947, το νορβηγικό κοινοβούλιο αναγνώρισε ότι η ΕΣΣΔ ήταν μια χώρα που, μαζί με αυτήν, είχε ειδικά οικονομικά συμφέροντα στο Σβάλμπαρντ. Το 1991, τα δικαιώματα αυτά μεταβιβάστηκαν στη Ρωσία.
Ο Αντρέι Κλίσας, Πρόεδρος της Επιτροπής Συνταγματικής Νομοθεσίας του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας, από την πλευρά του, είπε ότι η άρνηση να επιτραπεί ρωσικό φορτίο στο Σβάλμπαρντ “θέτει αμφιβολίες για την κυριαρχία του Όσλο στο αρχιπέλαγος”. Επεσήμανε ότι στους Ρώσους που μένουν εκεί θα πρέπει να παρασχεθούν όλα τα απαραίτητα. Επίσης, οι αρχές της Ρωσικής Ομοσπονδίας πρέπει να εγγυηθούν την ασφάλειά τους.
Ο Κλίσας είπε ότι στις σύγχρονες συνθήκες, κυριαρχία δεν είναι μόνο «η ικανότητα και το δικαίωμα να ασκεί κανείς την πληρότητα της κρατικής εξουσίας σε μια συγκεκριμένη επικράτεια», αλλά και «το δικαίωμα και την ικανότητα να εγγυάται και να προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών της».
«Η Νορβηγία δεν παραβιάζει απλώς τις διατάξεις της συνθήκης του 1920», σχολίασε ο Αντρέι Μπακλάνοφ, αντιπρόεδρος της Ένωσης Ρώσων Διπλωματών.
“Σε αυτή την περίπτωση, μιλάμε επίσης για μια πολύ κατανοητή και σημαντική ανθρωπιστική πτυχή, για τον εφοδιασμό σχεδόν 500 ατόμων. Ως εκ τούτου, η προβολή ορισμένων πραγμάτων που σχετίζονται με κυρώσεις στην παρούσα κατάσταση φαίνεται απολύτως τραβηγμένη και παράλογη. Και εδώ, φυσικά, μπορούμε πούμε ότι όλο αυτό εντάσσεται στον μηχανισμό δράσης της Δύσης και, ειδικότερα, των χωρών του ΝΑΤΟ στη βόρεια κατεύθυνση.
Τώρα η Ρωσία έχει δύο εναλλακτικές λύσεις στο θέμα της περιοχής της Αρκτικής σε σχέση με την υπερθέρμανση και την αύξηση του αριθμού των πλοίων που περνούν εκεί: είτε θα ακολουθήσουμε τον δρόμο της συνεργασίας μεταξύ των χωρών, είτε τα δυτικά κράτη θα προσπαθήσουν να πολιτικοποιήσουν στο μέγιστο το βόρειο τμήμα και να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον στρατιωτικοποίησης εκεί».
«Η διατήρηση της παρουσίας της Ρωσίας στο Σβάλμπαρντ είναι θέμα αρχής», συνεχίζει ο Αντρέι Μπακλάνοφ. – Τώρα οι δυτικές χώρες προσπαθούν να μας πιέσουν στη βόρεια περιοχή.
«Η διαδικασία των διαπραγματεύσεων θα ξεκινήσει τώρα. Εάν δεν οδηγήσει σε τίποτα, η Ρωσία θα πρέπει να λάβει σκληρότερα, ίσως και δυναμικά βήματα, προκειμένου να διασφαλίσει τη ζωή και την υγεία των πολιτών μας. Μπορεί ο ρωσικός στρατός να παραδώσει το κατάλληλο ανθρωπιστικό φορτίο ώστε οι ανθρακωρύχοι μας να μπορούν να τραφούν».
Αρθρογράφος: Βασίλης Καπούλας
