Συντάξεις χηρείας: Αυτό είναι το τελικό σχέδιο

Αλλαγές ετοιμάζονται για τις συντάξεις χηρείας από το υπουργείο Εργασίας μέσα στο 2025, ενώ στο τραπέζι θα έρθει για πρώτη φορά και το θέμα των αυξήσεων στις επικουρικές συντάξεις.

Για τις συντάξεις χηρείας, σύμφωνα με πληροφορίες του ενθέτου «Ασφάλιση και Συντάξεις», οι αλλαγές που βρίσκονται στο τραπέζι των συζητήσεων από αρμόδια στελέχη του υπουργείου Εργασίας περιλαμβάνουν:

1.Τη διατήρηση της ανταποδοτικής σύνταξης στο 70% της σύνταξης που είχε ο θανών, πριν αλλά και μετά την πρώτη τριετία χωρίς περικοπή αν ο συνταξιούχος λαμβάνει δική του σύνταξη ή απασχολείται. Αντίθετα, εξετάζεται η κατάργηση της εθνικής σύνταξης χηρείας αν ο συνταξιούχος λαμβάνει και δική του σύνταξη. Αν ένας συνταξιούχος παίρνει σύνταξη χηρείας στο 70% της εθνικής και της ανταποδοτικής σύνταξης του θανόντος, και έχει περάσει μια τριετία, τότε θα συνεχίσει να λαμβάνει το 70% και των δύο ποσών (εθνικής και ανταποδοτικής). Αν όμως έχει και δική του σύνταξη, τότε θα αφαιρεθεί η εθνική σύνταξη χηρείας και θα παίρνει το 70% της ανταποδοτικής όπως πριν. Το ίδιο θα συμβεί και αν εργάζεται, με τη διαφορά ότι η εθνική θα επαναχορηγηθεί όταν διακόψει την απασχόληση και εφόσον δεν λαμβάνει δεύτερη σύνταξη.

2.Την αναζήτηση και επιστροφή των επιπλέον συντάξεων που δόθηκαν χωρίς περικοπή με το υφιστάμενο καθεστώς μετά την τριετία, σε πολλές δόσεις και με κούρεμα 30%. Ο νόμος που ισχύει σήμερα λέει ότι αν μετά την τριετία η χήρα ή ο χήρος εργάζεται ή λαμβάνει δική του σύνταξη, τότε η σύνταξη χηρείας μειώνεται από το 70% στο 35%. Η περικοπή αυτή έγινε σε περιορισμένο αριθμό (περίπου 6.000) συντάξεων χηρείας του Δημοσίου και έχουν μείνει εκτός περίπου 60.000 συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα. Εν όψει των αλλαγών το υπουργείο εξετάζει να κλείσει την εκκρεμότητα με επιστροφή των οφειλών από συνταξιούχους που συνέχισαν να παίρνουν το 70% αντί του 35% της σύνταξης χηρείας, προβλέποντας πολλές δόσεις και κούρεμα οφειλών τουλάχιστον 30%.

Για την αλλαγή της δομής στις συντάξεις χηρείας (με διατήρηση του 70% της ανταποδοτικής χωρίς εθνική σύνταξη αν υπάρχει κι άλλη σύνταξη), το υπουργείο Εργασίας περιμένει να βγει η απόφαση του ΣτΕ σε αγωγή που κατατέθηκε για το αν είναι συμβατή με τον νόμο η περίφημη εγκύκλιος του υφυπουργού, Πάνου Τσακλόγλου, περί της σώρευσης συντάξεων και ουσιαστικά περί της διατήρησης μιας εθνικής σύνταξης αντί δύο σε περιπτώσεις δύο συντάξεων.

Σε κάθε περίπτωση όμως, οι συντάξεις χηρείας θα έχουν αύξηση αν μείνει η ανταποδοτική στο 70% και καταργηθεί η εθνική σύνταξη.

Για παράδειγμα, σύμφωνα με τον ενδεικτικό πίνακα που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις»:

*Συνταξιούχος που λαμβάνει 884 ευρώ (70%) από σύνταξη θανόντος 1.206 ευρώ, αν έχει δική του σύνταξη μετά την πρώτη τριετία σήμερα δικαιούται να πάρει το 35% της σύνταξης του θανόντος με 422 ευρώ. Με την εξεταζόμενη πρόταση, θα συνεχίσει να παίρνει το 70% μόνον της ανταποδοτικής που είναι 539 ευρώ. Σε σχέση με το ισχύον καθεστώς θα έχει αύξηση 117 ευρώ.

*Συνταξιούχος που λαμβάνει 1.299 ευρώ (70%) από σύνταξη θανόντος 1.856 ευρώ, αν έχει δική του σύνταξη μετά την πρώτη τριετία, σήμερα δικαιούται να πάρει το 35% της σύνταξης του θανόντος με 650 ευρώ. Με την εξεταζόμενη πρόταση, θα συνεχίσει να παίρνει το 70% μόνον της ανταποδοτικής που είναι 994 ευρώ. Σε σχέση με το ισχύον καθεστώς θα έχει αύξηση 344 ευρώ.

Συντάξεις: Οι δύο ρήτρες για να ξεπαγώσουν αυξήσεις και στις επικουρικές

Πλεόνασμα που ανοίγει τον δρόμο για να ξεπαγώσουν οι αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις και να επανεξεταστεί η λεγόμενη «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος» αναμένεται να εμφανίσει για το 2024 ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης (ΕΤΕΑΕΠ) του ΕΦΚΑ.

Οι δύο ρήτρες που θα κρίνουν το ξεπάγωμα των αυξήσεων είναι, πρώτον, να μην υπάρχει έλλειμμα την προηγούμενη χρονιά (2024) και, δεύτερον, ότι σε περίπτωση ελλείμματος θα μπορεί να αξιοποιείται και η περιουσία του κλάδου επικουρικής ασφάλισης.

Με βάση τα στοιχεία του εννιαμήνου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024 το πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε ετήσια βάση στα 136 εκατ. ευρώ, μετά και τη δαπάνη για την πληρωμή των εκκρεμών επικουρικών συντάξεων.

Αν επιβεβαιωθεί η επίτευξη του πλεονάσματος πάντως, το υπουργείο Εργασίας είναι έτοιμο να εξετάσει το ξεπάγωμα των αυξήσεων στις επικουρικές συντάξεις.

Η μέση επικουρική σύνταξη ανέρχεται στα 190 ευρώ και οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν επικουρική είναι περίπου 1,2 εκατ. άτομα. Αν αποφασιζόταν να αυξηθούν οι επικουρικές το 2025 με το ίδιο ποσοστό αύξησης των κύριων συντάξεων (2,4%), τότε το ετήσιο κόστος για την αύξηση των επικουρικών θα ανερχόταν περίπου στα 72 εκατ. ευρώ. Με τα τωρινά δεδομένα το πλεόνασμα υπερκαλύπτει το κόστος των αυξήσεων, αλλά και την πληρωμή των εκκρεμών επικουρικών συντάξεων.

Τα οφέλη στις συντάξεις χηρείας από τις αλλαγές που εξετάζει το υπ. Εργασίας

(1). Μείωση 50% σε εθνική και ανταποδοτική με κατώτατο ποσό τα 360 ευρώ.

(2). Διατήρηση της ανταποδοτικής στο 70% και αφαίρεση της εθνικής.

Πηγή: eleftherostypos.gr