Το τελευταίο άρθρο του Στάθη Ευσταθιάδη που απεβίωσε το Σάββατο φιλοξενείται στο «Βήμα της Κυριακής».
Του Στάθη Ευσταθιάδη
Δύο μόνο εβδομάδες πριν από την ορκωμοσία του και με την οργάνωση του Οβάλ Γραφείου και των άλλων γραφείων στον Λευκό Οίκο ακόμη στα αρχικά στάδια, ο Ντόναλντ Τραμπ, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, δεν έχει δώσει ούτε δείγμα της πολιτικής που θα εφαρμόσει ούτε αν έχει αντιληφθεί ότι δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν όσα έλεγε και διακήρυττε στα προεκλογικά ντιμπέιτ, γεγονός το οποίο ιδιαίτερα ανησυχεί το Κογκρέσο και έδωσε νέα τροφή στους αρθρογράφους και στους πολιτικούς αναλυτές.
Ο «θορυβώδης λαϊκιστής» («Nation»), ο «πολιτικά ανιστόρητος» («Washington Post»), o «νεόκοπος στην πολιτική αρένα της μοναδικής υπερδύναμης» («Der Spiegel») αναλαμβάνει την ηγεσία των ΗΠΑ σε μια στιγμή που η χώρα του έχει σοβαρά κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα, η διεθνής επιρροή της βρίσκεται σε υποχώρηση και η παγκοσμιοποίηση έχει προκαλέσει και εξακολουθεί να προκαλεί θεμελιακές ανατροπές και νέες καταστάσεις σε όλον τον κόσμο.
Οι προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου ανέδειξαν πρόεδρο τον Ντόναλντ Τραμπ, αλλά η Χίλαρι Κλίντον πήρε πάνω από 2 εκατομμύρια περισσότερες ψήφους, πράγμα που πρόβαλε όσο τίποτε άλλο ως σήμερα ότι η χώρα έχει χάσει το ενιαίο «χρώμα» της, σε βαθμό πολύ πιο έντονο από ό,τι στα χρόνια του πολέμου στο Βιετνάμ. Είναι ίσως ο κοινός παρονομαστης τον οποίο ο Τραμπ δεν θα μπορεί να αγνοήσει σε όποια απόφαση είτε μέτρο λάβει. Θα χρειαστεί ένα εξάμηνο τουλάχιστον για να διαμορφωθεί και να σταθεροποιηθεί η «πολιτική Τραμπ». Θα αρχίσει φυσικά με την επίλυση των εσωτερικών προβλημάτων. Και είναι πολλά αυτά, μερικά πολύ σοβαρά.
Οι προεκλογικές εξαγγελίες για τείχος στα σύνορα με το Μεξικό, για ριζικές αλλαγές στην ενεργειακή πολιτική, για αποχώρηση από διεθνείς οικονομικο-εμπορικές συμφωνίες, για τις υποδομές, την ακύρωση της πολιτικής του Ομπάμα για την κοινωνική ασφάλιση ασφαλώς δεν μπορεί να βρίσκονται πρώτες στην ιεράρχηση της πολιτικής του νέου προέδρου, ούτε οι σχέσεις με άλλες χώρες είτε ο πόλεμος σε Συρία – Ιράκ. Η οικονομική κατάσταση, το ψαλίδι ανάμεσα στην αμοιβή εργασίας του εργάτη βιομηχανίας (9 δολάρια την ώρα) και της μεσαίας τάξης (28-32 δολάρια την ώρα), δεν μπορεί να συνεχιστεί. Είναι πρόβλημα-δυναμίτης. Ο Τραμπ το αντιλαμβάνεται εξ ιδίας πείρας όσο κανένας προηγούμενος πρόεδρος – αλλά κανένας δεν γνωρίζει τι μέτρα σκέφτεται να πάρει, τα οποία θα πρέπει να εγκριθούν και από το συντηρητικό Κογκρέσο.
Παράλληλα ο πρόεδρος Τραμπ θα ακυρώσει την υπογραφή του Μπαράκ Ομπάμα στη διεθνή συμφωνία για το περιβάλλον ως προτεραιότητα. «Πονοκέφαλος» και για τον ίδιο τον Τραμπ θα είναι η επιλογή του νέου αρχιδικαστή. Το περιβάλλον του λέει ότι ο νέος πρόεδρος θα ήθελε έναν ούτε συντηρητικό ούτε πολύ φιλελεύθερο αλλά δεν είναι βέβαιος αν αυτός θα είχε την ψήφο του Κογκρέσου και διστάζει να αποφασίσει μολονότι η συμπλήρωση του Ανώτατου Δικαστηρίου επείγει.
Η υποστήριξη μιας καθαρά ισραηλινής στρατηγικής, ο ρόλος της Αμερικής στον πόλεμο σε Συρία – Ιράκ, οι σχέσεις με τη Ρωσία, με την Κίνα και με την Ευρώπη είναι, κατά σειρά προτεραιότητας, τα προβλήματα εξωτερικής πολιτικής που θα χειριστεί ο Τραμπ – όχι με μεγάλο ενθουσιασμό, όπως ομολογεί. Το Πεντάγωνο ζητεί ουσιαστική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, αλλά ούτε ο ίδιος ούτε ένα μεγάλο ποσοστό στο Κογκρέσο το θέλουν. Αλλωστε άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στη Συρία θα επηρέαζε καθοριστικά τις σχέσεις του με τη Ρωσία, πράγμα που ασφαλώς δεν θέλει ο Τραμπ.
Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει δείξει ενδιαφέρον για στενές σχέσεις και συνεργασία με τον Τραμπ σε όλα τα κεφάλαια σχέσεων θέτοντας ως θεμέλιο την άρση των κυρώσεων, ο Τραμπ έχει προσανατολιστεί σε παράλληλη άποψη και γι’ αυτό επέλεξε υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας πρόσωπα με θετική πείρα από προηγούμενη συνεργασία τους με τη Ρωσία και αν δεν συμβεί κάτι έκτακτο, λ.χ. αντίδραση των υπερσυντηρητικών του Κογκρέσου, η οποία έχει ήδη εκδηλωθεί, οι σχέσεις Ουάσιγκτον – Μόσχας θα καλύπτουν θετικά τον χώρο από την τουριστική ανάπτυξη ως τον χάρτη επιχειρήσεων στη Συρία, ως τον εξοπλισμό και τον ρόλο του ΝΑΤΟ, ως τα μέσα μεταφοράς πυρηνικών όπλων και ηλεκτρονικής παρακολούθησης.
Επικίνδυνη η πορεία των σχέσεων με την Κίνα
Η πορεία των σχέσεων με την Κίνα προβλέπεται απογοητευτική ως επικίνδυνη. Εδώ είναι το Πεντάγωνο που δείχνει επιφυλάξεις, αλλά ο Τραμπ δεν κρύβει ότι θα αναθεωρήσει την άτυπη συμφωνία για «μία και μόνη Κίνα» – γεγονός το οποίο προκάλεσε εντονότατες ρηματικές αντιδράσεις του Πεκίνου – ενισχύοντας στρατιωτικά την Ταϊβάν, αγνοώντας την αυθαίρετη επέκταση της Κίνας στη Νότια Κινεζική Θάλασσα με τις υφαλοκρηπίδες όπου η Κίνα εγκατέστησε όπλα και μετακινώντας στον Ειρηνικό Ωκεανό αεροπλάνα και υψηλού πολεμικού δυναμικού στόλο.
Η περίπτωση ουσιαστικής αναθεώρησης της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, την οποία θέλουν το Ισραήλ, η Σαουδική Αραβία και η πλειοψηφία στο Κογκρέσο, δεν φαίνεται να βρίσκεται στις προτεραιότητες του Τραμπ, όπως και η Ευρώπη. Αλλωστε η Γηραιά Ηπειρος είναι υπό αναμόρφωση. Το 2017 γίνονται εκλογές στη Γερμανία και στη Γαλλία, ενεργοποιείται το Βrexit και αλλάζει η κυβερνητική διακυβέρνηση στην Τουρκία με δημοψήφισμα. Αν εξαιρέσουμε τις υποβαθμισμένες σχέσεις των ΗΠΑ με τη Βρετανία, οι απόψεις του Τραμπ αλλά και πολλών από τους μέλλοντες υπουργούς του για την Ευρωπαϊκή Ενωση είναι αρνητικές, ιδιαίτερα για την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ, μολονότι της αναγνωρίζει «πρωτεία» μεταξύ των ηγετών της Ευρώπης.
Πηγή: Το Βήμα της Κυριακής
