Σε ένα πρόσφατο κείμενο δεκαέξι σελίδων με τίτλο «Oeconomicae et pecuniariae quaestiones»,
η Καθολική Εκκλησία ασκεί δριμύτατη κριτική στο υπάρχουν καπιταλιστικό σύστημα επικεντρώνοντας τα βέλη της στις χρηματαγορές, τις οποίες χαρακτηρίζει εγωιστικές, άπληστες και απάνθρωπες, σημειώνοντας επιγραμματικά: «Το χρήμα δημιουργήθηκε για να υπηρετεί τον άνθρωπο και όχι για να τον εξουσιάζει».
Αν ήταν στο χέρι του Βατικανού, θα έκλειναν σήμερα πολλά εμπορικά τμήματα τραπεζών καθώς και όλες οι εταιρείες επενδύσεων υψηλού ρίσκου, τα λεγόμενα και Funds.
Το κείμενο αυτό, που φέρει την υπογραφή του Πάπα Φραγκίσκου, διαπιστώνει, «ότι οι αγορές από μόνες τους δεν είναι πλέον σε θέση να αυτορυθμιστούν στη βάση κανόνων δικαίου» και γι αυτό καλεί πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες στο να ενώσουν τις δυνάμεις τους για ένα τραπεζικό και ένα οικονομικό σύστημα που δε θα στηρίζεται στην αρχή του «Δικαίου του Ισχυρού», αλλά θα έχει ως βάση του την ισότητα και την …….ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Το κείμενο καταδικάζει τους φορολογικούς παραδείσους και τις μεθόδους με τις οποίες τα Funds έχουν υπερχρεώσει και σχεδόν υποδουλώσει ολόκληρα κράτη και δισεκατομμύρια ανθρώπων κάνοντας, για πρώτη φορά, μετά από 831 χρόνια, αναφορά στην «παραγραφή χρεών για τα αδύναμα κράτη και ανθρώπους».
Εδώ αξίζει να επισημανθεί, ότι, όταν το Μεσαίωνα, οι ακτήμονες και οι μικροϊδιοκτήτες γης, οι οποίοι αποτελούσαν την συντριπτική πλειονότητα των πιστών υπερχρεώθηκαν από μεγαλογαιοκτήμονες-φεουδάρχες τοκογλύφους χάνοντας τα πάντα, διαμαρτυρήθηκαν μαζικά στους επισκόπους της επαρχίας τους, αναγκάζοντας τον Πάπα Ουρβανό τον ΙΙΙ να εκδώσει το 1187 ένα διάταγμα το οποίο «καταδίκαζε την τοκογλυφία ως αμαρτία διάταγμα καθιστώντας την ταυτόσημη με την κλοπή εξαναγκάζοντας τους τοκογλύφους να επιστρέψουν τα χρήματα της τοκογλυφίας τους.
Για όσους δεν το γνωρίζουν, να επισημάνω ότι όλοι οι Πατέρες της Εκκλησίας είχαν καταδικάσει την τοκογλυφία. «Ο θείος νόμος», γράφει ο άγιος Γρηγόριος, «απαγορεύει παντελώς τον τόκο. Πώς θα πει ο τοκιστής, «και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών», όταν πάντοτε παίρνει και ποτέ δεν δίνει; Οι πολλοί τοκιστές δημιουργούν πολλούς πένητες. Αν διαλυθεί η φατρία των τοκιστών, όλοι θα έχουν αυτάρκεια. Οι τοκιστές είναι ανάλγητοι. Ενώ βλέπουν ότι πολλοί δανειολήπτες φτάνουν ως την αυτοχειρία, θεωρώντας τον θάνατο ελαφρότερο από τον δανειστή τους, και αφήνουν παιδιά ορφανά με κακή μητριά την πενία, αυτοί και τότε ακόμα δεν λυπούνται το έρημο σπίτι τους και τους πενόμενους κληρονόμους τους».
Τα πράγματα σήμερα δεν είναι καλύτερα για πολλούς ανθρώπους και σίγουρα τρισχειρότερα για πολλά κράτη όπως η Ελλάδα. Τι κάνει λοιπόν ο Πατριάρχης μας για το συγκεκριμένο ζήτημα, που εδώ και χρόνια δεν κάνει τίποτα άλλο από το να δέχεται έλληνες εκατομμυριούχους χορηγούς του Πατριαρχείου; Μπορεί στην απόφαση του Πάπα Φραγκίσκου να έπαιξε κάποιο ρόλο και το γεγονός ότι η χώρα του είναι θύμα τοκογλύφων, αλλά αυτό δεν αλλάζει τίποτα σε ότι αφορά τον κοινωνικό του ρόλο. Χθες καταδίκασε και τους φόνους των 60 Παλαιστίνιων στη Γάζα. Ο δικός μας, ο Πατριάρχης μας έχει άλλες προτεραιότητες. Πιο σημαντικές.
