Μέτρα που θα ανακόψουν την ενεργειακή κρίση συζητούν σε Αθήνα και Βρυξέλλες.
Κατ’ αρχήν συμφωνία μεταξύ Κομισιόν και κρατών – μελών για την επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή του ρεύματος.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα παρουσιάσει την εισήγησή της στις 14 Σεπτεμβρίου και οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν στη Σύνοδο Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών. Διεύρυνση της επιδότησης του πετρελαίου θέρμανσης και κίνητρα για τον περιορισμό της χρήσης φυσικού αερίου εξετάζει η κυβέρνηση.
Οι εφιαλτικές προβλέψεις για τον βαρύ χειμώνα αφύπνισαν την Ευρώπη. Και στις Βρυξέλλες αλλά και στην Αθήνα τώρα «τρέχουν» για να μην παγώσουμε. Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, έχει κλείσει μια κατ’ αρχήν συμφωνία ανάμεσα στην Κομισιόν και τα κράτη-μέλη για την επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή του ρεύματος. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα παρουσιάσει την εισήγησή της στις 14 Σεπτεμβρίου και οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν στη Σύνοδο Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών.
Με μια στροφή 180 μοιρών, η Ε.Ε. προσανατολίζεται πλέον σε μέτρα έκτακτης παρέμβασης στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Όμως, όλα δείχνουν ότι η εφαρμογή των όποιων μέτρων δεν θα είναι πολιτικά και νομικά καθόλου εύκολη υπόθεση.
Σύμφωνα με πηγές στις Βρυξέλλες, οι υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε., που αναμένεται να συνεδριάσουν εκτάκτως στις 9 Σεπτεμβρίου, θα δώσουν μια πολιτική κατεύθυνση για επιβολή πλαφόν και θα ζητήσουν από την Κομισιόν να κινηθεί αναλόγως. Η Κομισιόν αναμένεται να ανακοινώσει δέσμη προτάσεων στις 14 Σεπτεμβρίου.
Ωστόσο, παραμένει το ερώτημα πώς θα κινηθεί η Ε.Ε. και πόσο βαθιές και κατά συνέπεια αποτελεσματικές θα είναι οι όποιες λύσεις προταθούν, καθώς ο δρόμος φαίνεται δαιδαλώδης.
Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό ιστότοπο Politico, που επικαλείται non paper της Κομισιόν, 23 σελίδων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «αξιολογεί μια σειρά από ιδέες για τη μείωση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι δύο καλύτερες, που δικαιολογούν δράση, είναι η συντονισμένη μείωση της ζήτησης και ένα ανώτατο όριο τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια». Σύμφωνα με το Politico, «το non paper προτείνει ένα ανώτατο όριο τιμών, αλλά μόνο για “inframarginal plants” (…), που σημαίνει σταθμούς παραγωγής ενέργειας που παράγουν σε τιμή χαμηλότερη από την πιο ακριβή τεχνολογία που εξακολουθεί να απαιτείται για την κάλυψη της ζήτησης.
Με άλλα λόγια, ένα ανώτατο όριο τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από Aνανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, πυρηνικά και λιγνίτη».
Τα έσοδα από αυτά τα υπερκέρδη θα χρηματοδοτούν μέτρα που θα μειώνουν τις τιμές του ρεύματος σε συγκεκριμένες ομάδες πολιτών, κυρίως δηλαδή σε ευάλωτα νοικοκυριά. Κάτι που είναι πολύ κοντά στο ελληνικό μοντέλο, το οποίο προβλέπει πλαφόν ανά τεχνολογία παραγωγής ρεύματος.
Οι ανησυχίες για τις επιπτώσεις που ενδέχεται να έχουν στην ευρύτερη αγορά ενέργειας στην Ευρώπη οι όποιες επιλογές παραμένουν μεγάλες. Ο Eυρωπαϊκός Οργανισμός για τον Συντονισμό Κανονιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) ουσιαστικά τίθεται εναντίον μεγάλων αλλαγών, καθώς, σε πρόσφατη έκθεσή του τον περασμένο Απρίλιο, διαπιστώνει «ότι ο σημερινός σχεδιασμός της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εξασφαλίζει αποτελεσματικό και ασφαλή εφοδιασμό με ηλεκτρική ενέργεια υπό σχετικά “κανονικές” συνθήκες αγοράς.
Ως εκ τούτου, η εκτίμηση του ACER είναι ότι ο σημερινός σχεδιασμός της αγοράς αξίζει να διατηρηθεί. Επιπλέον, ορισμένες πιο μακροπρόθεσμες βελτιώσεις είναι πιθανό να αποδειχθούν βασικές προκειμένου το πλαίσιο να επιτύχει τη φιλόδοξη πορεία απαλλαγής της Ε.Ε. από τις ανθρακούχες εκπομπές τα επόμενα 10-15 χρόνια και να το πράξει με χαμηλότερο κόστος, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια του εφοδιασμού».
Η έκθεση του ACER εκτιμά στη συνέχεια ότι «ενώ οι τρέχουσες συνθήκες που επηρεάζουν το ενεργειακό σύστημα της Ε.Ε. απέχουν πολύ από το ‘‘φυσιολογικό’’, ο ACER διαπιστώνει ότι ο σημερινός σχεδιασμός της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν ευθύνεται για την τρέχουσα κρίση. Αντιθέτως, οι ισχύοντες κανόνες της αγοράς έχουν συμβάλει σε κάποιο βαθμό στην άμβλυνση της τρέχουσας κρίσης, αποφεύγοντας έτσι την περικοπή της ηλεκτρικής ενέργειας ή ακόμη και τις διακοπές ρεύματος σε ορισμένες περιοχές».
Το σίγουρο είναι ότι οι Βρυξέλλες αλλά και όλες οι σημαντικές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχουν πλέον συνειδητοποιήσει ότι κάτι πρέπει να γίνει. Μετά από έντονες διαβουλεύσεις μέσα σε κλίμα παρατεταμένης αγωνίας σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν την εβδομάδα που πέρασε έκανε λόγο για «επείγουσα παρέμβαση και διαρθρωτική μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», σημειώνοντας ότι «η ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είχε σχεδιαστεί υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες και με εντελώς διαφορετικούς στόχους».
Είπε, μάλιστα, ότι έχει έρθει η ώρα για την επιβολή πλαφόν στο ρωσικό φυσικό αέριο που εισάγεται μέσω αγωγών στην Ευρώπη». Η μεγάλη αυτή αλλαγή στάσης μετά από μήνες καθυστερήσεων, παρά τις πιέσεις χωρών του Νότου και κυρίως της Ελλάδας, εκτιμάται στις Βρυξέλλες ότι γίνεται λόγω της εκτόξευσης των τιμών ενέργειας σε όλη την Ευρώπη και κυρίως στη Γερμανία.
