Στην ιστορία του παγκόσμιου μπάσκετ, οι προπονητικές τομές είναι πολλές και ταυτίζονται με πρόσωπα που έχουν πάρει τη δική τους σημαντική θέση στην εγκυκλοπαίδεια του αθλήματος.
Για τους περισσότερους, οι κόουτς που καθιέρωσαν αλλαγές που αποτέλεσαν βάθρο εξέλιξης του μπάσκετ αναγνωρίζονται ως θρύλοι. Στην Ευρώπη, από τον Γκομέλσκι και τον Πέδρο Φεράντιθ, μέχρι τον Ατσα Νίκολιτς και τον Μάλκοβιτς, ή τον κορυφαίο όλων, Ζέλικο Ομπράντοβιτς, υπήρξαν προσωπικότητες που έβαλαν φαρδιά υπογραφή στην ανάπτυξη του μπάσκετ. Μέχρι και πριν από δύο χρόνια, όταν ο Ντέιβιντ Μπλατ, επιβάλλοντας τη νοοτροπία του ελευθέριου μπάσκετ σε πείσμα του σκεπτόμενου, στα μέρη μας, η εικόνα του αθλήματος αλλάζει.
Μόνο που αυτή τη φορά, ο άνθρωπος που μπαίνει στο επόμενο κάδρο του τοίχου, δεν είναι Ισπανός, ή Ιταλός. Δεν είναι πρώην Γιουγκοσλάβος και το όνομά του δεν έχει κατάληξη σε –ιτς! Είναι Ελληνας, είναι απαξιωμένος στη χώρα του, από την οποία αποχώρησε με όλες τις δυσάρεστες ταμπέλες που μπορεί να κουβαλήσει ένας άνθρωπος και επιβεβαιώνει το «Ουδείς προφήτης στον τόπο του». Το όνομά του είναι Γιώργος Μπαρτζώκας και όπως οι περισσότεροι που προηγήθηκαν αυτού στην εξέλιξη του μπάσκετ, δε στήριξε τη σκάλα της ανέλιξής του στις δημόσιες σχέσεις, στις χαριτωμενιές και τις πνευματώσεις ατάκες, παρά μόνο στη δουλειά του.
Ο Μπαρτζώκας στη Λοκομοτίβ, πήρε το μπάσκετ που επέβαλλε ο Μπλατ το 2014 και δημιούργησε μία ομάδα που ταιριάζει περισσότερο στη σύγχρονη μορφή του μπάσκετ και τις συνισταμένες που το εντοπίζουν.
Α) Αθλητικότητα
Β) Μακρινό σουτ
Γ) Δημιουργία
Δ) Ψηλοί killers
Ο Γιώργος Μπαρτζώκας κατέρριψε τη λογική των Ράμπο του μπάσκετ. Με εξαίρεση τον Μπίκοφ, που εκπροσωπεί μία άλλη εποχή του μπάσκετ, αλλά δεν παύει να είναι χρήσιμος (όχι ως πρωταγωνιστής, αλλά ως ρολίστας), ο Ελληνας κόουτς γέννησε ένα μπασκετικό σχήμα που είναι πολύ δύσκολο να σταματήσει κανείς και μέχρι σήμερα δεν είχε δοκιμαστεί. Τουλάχιστον όχι σε διάρκεια και όχι ως βάση φιλοσοφίας. Μόνο σαν τρικ σε δεδομένες στιγμές.
Τι έχτισε στο Κούμπαν ο Μπαρτζώκας;
Μια ομάδα που αποτελείται από παίκτες οι οποίοι έχουν την ικανότητα να βάλουν τη μπάλα στο καλάθι. Με κάθε τρόπο (κι αυτό έχει σημασία).
Μία ομάδα που ακύρωσε τον διαχωρισμό των θέσεων, αλλά πιστοποίησε αυτό που πολύ εύστοχα είχε υποστηρίξει προ ετών, ο Αργύρης Πεδουλάκης: Στο μπάσκετ δεν υπάρχουν θέσεις, αλλά μόνο παιχνίδι με πλάτη, ή με πρόσωπο. Αν ήσουν καλός σε ένα από τα δύο, ή και στα δύο, θα έπαιζες.
Μία ομάδα που απενεργοποίησε τις παραδοσιακές σκέψεις περί της θέσης «5» και γενικότερα, των ψηλών παικτών. Το δίδυμο, Ράντολφ-Σίνγκλετον, ακόμα κι αν δεν το παραδέχονται, ήταν (τολμώ να πω εδώ και χρόνια) το προϊόν της ονείρωξης των περισσότερων κόουτς. Αυτοί δίστασαν να το δοκιμάσουν, να πειραματιστούν. Ο Μπαρτζώκας, όμως, το έκανε και πέτυχε!
Μία ομάδα που μπορεί να μη διαθέτει μεγάλα κορμιά και κυρίαρχους σέντερ, αλλά συγκεντρώνει όλα τα στοιχεία που κάνουν ένα σύνολο μοντέρνο και διαφορετικό: Εναν ηγέτη που είναι εθισμένος στο σκοράρισμα, που μπορεί να βάλει τη μπάλα στο καλάθι από οποιαδήποτε απόσταση και τον οποίο όμως, ο Μπαρτζώκας μετέτρεψε σε έναν σοβαρό γκαρντ με focus και στη δημιουργία εκτός από το σκοράρισμα. Μία ιδανική ισορροπία.
Παίκτες που καλύπτουν τις θέσεις στα φτερά, οι οποίοι έχουν εκμηδενίσει τις αποστάσεις και τα σουτ τριών πόντων για αυτούς είναι σαν …λέι απ.
Και ψηλούς, που σπάνια θα τους δείτε να παίζουν με πλάτη, ή να παίζουν ξύλο για να εξασφαλίσουν καλύτερη θέση, αλλά διαθέτουν τεράστιο επιθετικό ταλέντο, μέγεθος, σπουδαία γνώση των βασικών (πάσα, ντρίπλα, σουτ).
Μία ομάδα που περισσότερο από κάθε άλλη είναι πιστή στην πλέον σημαντική από τις τελευταίες εξελίξεις του μπάσκετ, που είναι η σωστή τήρηση των αποστάσεων.
Ολα αυτά, αν τα μεταφέρουμε στην άμυνα, τότε διακρίνουμε μία ομάδα που μπορεί να υπηρετήσεις τις περισσότερες εκδόσεις της, να πιέσουν, να καλύψουν χώρους, να κάνουν αλλαγές, hedge out και πολλά άλλα. Και χωρίς να παρουσιάζει αδυναμίες στα ριμπάουντ.
Στο παρελθόν, υπήρξαν κι άλλοι προπονητές που προσπάθησαν να τελειοποιήσουν ως μοντερνισμό κάτι από αυτά που έκανε στην Κούμπαν φέτος. Ουδείς όμως, επιχείρησε να βάλει όλα τα κομμάτια μαζεμένα σε μία ομάδα.
Ο Μπαρτζώκας το έκανε, και πέτυχε! Και του αξίζουν πολλά συγχαρητήρια, διότι σε μία εποχή που η αθλητικότητα κυριαρχεί ως σκέψη, ο Ελληνας κόουτς πήρε την εξέλιξη και την έκανε ιδέα δική του παρουσιάζοντας ένα μπάσκετ εντελώς διαφορετικό.
Δεν ξέρω αν θα εμφανιστούν πολλοί που θα προσπαθήσουν να ακολουθήσουν το δικό του παράδειγμα. Για ένα πράγμα όμως, είμαι σίγουρος:
Ολοι, μα όλοι οι προπονητές, ονειρεύονταν να έχουν έναν Ντιλέινι και ψηλούς σαν τον Ράντολφ και τον Σίνγκλετον, που μπορούν να σουτάρουν, να παίξουν με ντρίμπλα, να εκτελέσουν και να δημιουργήσουν. Ακόμα κι αν σε δημόσιες συζητήσεις το απέρριπταν ασυζητητί ως κακοτροπία που δίνει άλλοθι σε συγκεκριμένες αδυναμίες. Μοιάζει με ένα ισχυρό απωθημένο, μοιάζει ανομολόγητη «αμαρτία». Ο Γιώργος Μπαρτζώκας όμως, το δοκίμασε και του αξίζουν όλα τα εγκώμια της πλάσης. Και πολύ περισσότερο, διότι μετά τον Ολυμπιακό απ’όπου έφυγε κυριολεκτικά κλωτσηδόν και …φαπηδόν, έπρεπε να εργαστεί σκληρά και κυρίως με τον εαυτό του για να ανακτήσει τον ψυχισμό και την αυτοπεποίθησή του. Απέδειξε όμως ότι μπορεί…
Γιώργο Μπαρτζώκα, κάποιοι σου οφείλουν ένα τεράστιο Μπράβο και κάποιοι ένα τεράστιο συγγνώμη. Αλλά σε αυτή τη χώρα, μάλλον δε θα το ακούσεις ποτέ. Δεν πειράζει όμως… Ποιος είπε ότι η Ελλάδα μπορεί να σε χωρέσει;
