Εν μέσω αναταράξεων συνεχίζονται οι ζυμώσεις σε Αθήνα και Σκόπια για την εξεύρεση λύσης στο θέμα της ονομασίας της πΓΔΜ, με το διχαστικό κλίμα στη γείτονα να εντείνεται, ενώ στη χώρα μας εθνικιστικοί κύκλοι ετοιμάζουν συλλαλητήρια στα οποία θα συμμετάσχουν ιεράρχες αλλά και βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης, υπό την ανοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η αξιωματική αντιπολίτευση, πάντως, αντέδρασε έντονα για την απόφαση του πρωθυπουργού να ενημερώσει τον Αρχιεπίσκοπο πριν από τα πολιτικά κόμματα.
Εν τω μεταξύ, μετά τη συνάντηση με τους διαπραγματευτές των δύο χωρών στη Νέα Υόρκη και την κατάθεση της δέσμης προτάσεων, για την ονομασία ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς αναμένεται να πραγματοποιήσει επισκέψεις στις δύο πρωτεύουσες, ενώ ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο συνάντησης του Αλέξη Τσίπρα με τον ομόλογό του Ζόραν Ζάεφ, στο περιθώριο του οικονομικού φόρουμ του Νταβός, στις 24 Ιανουαρίου.
Η δέσμη Νίμιτς και το μήνυμα Στόλτενμπεργκ
Πέντε ονόματα φέρεται να πρότεινε ο κ. Νίμιτς. Σύμφωνα με μέσα ενημέρωσης της γείτονος πρόκειται για τα:
-Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας,
-Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας,
-Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας,
-Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη και
-Δημοκρατία της Μακεδονίας (Σκόπια).
Την ίδια ώρα, ξεκάθαρο μήνυμα στον πολιτικό κόσμο της πΓΔΜ να αξιοποιήσει την ευκαιρία που παρουσιάζεται για επίλυση του ονοματολογικού και να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται έστειλε ο γενικός γραμματέας του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ. Ενώπιον της Βουλής στα Σκόπια, αλά και στις συναντήσεις του με την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της χώρας, ο κ. Στόλτενμπεργκ τόνισε πως απομένει πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει προκειμένου η ΠΓΔΜ να ενταχθεί στη Συμμαχία και προσέθεσε με νόημα πως η φιλοδοξία πρέπει να συνοδεύεται από «ρεαλισμό». Ο κ. Στόλτενμπεργκ χαιρέτισε εξ ονόματος όλης της Συμμαχίας τις επαφές με την Ελλάδα για το όνομα, κάνοντας λόγο για «πολύτιμο βήμα».
Αποστάσεις από τις δηλώσεις Ναουμόφσκι
Εν τω μεταξύ, στη γείτονα νέο κύκλο αντιπαράθεσης προκάλεσαν οι δηλώσεις του διαπραγματευτή της πΓΔΜ, Βάσκο Ναουμόφσκι, ότι οι προτάσεις Νίμιτς απέχουν πολύ από μια αξιοπρεπή λύση. Πηγές του υπουργείου Εξωτερικών της πΓΔΜ, ανέφεραν ότι σύμφωνα με τις πρακτικές της διπλωματίας, οι ιδέες Νίμιτς δεν πρέπει να σχολιάζονται δημόσια, πριν γίνει διεξοδική ανάλυση και πριν η ηγεσία της χώρας οικοδομήσει θέση επί αυτών. «Η συμμετοχή στη διαδικασία για την υπέρβαση της διαφοράς γύρω από το όνομα με την Ελλάδα απαιτεί υψηλού βαθμού επαγγελματισμό και υπευθυνότητα. Η οικοδόμηση γεφυρών και η διάνοιξη θυρών προς το ευρωπαϊκό και ευρωατλαντικό μέλλον της χώρας απαιτούν υπομονή και προσήλωση», πρόσθεσαν οι ίδιες πηγές.
Πάντως, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO, Βλάτκο Γκιόρτσεφ -επί κυβέρνηση του οποίου τοποθετήθηκε ο κ. Ναουμόφσκι- χαρακτήρισε «ανησυχητική» τη δήλωσή του επειδή, όπως είπε, πρόκειται για έναν ικανό διαπραγματευτή, που συμμετέχει εδώ και πολλά χρόνια στις συνομιλίες για το όνομα. «Νομίζω ότι η δήλωση αυτή δεν είναι τυχαία», είπε ο Γκιόρτσεφ.
Την εκτίμηση ότι το αντιπολιτευτικό, συντηρητικό κόμμα VMRO «προσπαθεί να εμποδίσει την επίλυση της διαφωνίας για το όνομα με την Ελλάδα» εκφράζει δημοσίευμα του ευρωπαϊκού ιστότοπου Euractiv. «Η αντιπολίτευση του πρώην πρωθυπουργού Γκρουέφσκι, ενδεχομένως ενθαρρυμένη από τη Ρωσία, προσπαθεί να εμποδίσει την επίλυση της διαφωνίας για το όνομα με την Ελλάδα, η οποία έχει εμποδίσει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ιερώνυμος: «Δεν χρειάζονται συλλαλητήρια αλλά εθνική συναίνεση
Στην Αθήνα, χθες υπήρξε σύσκεψη του πρωθυπουργού με τον Νίκο Κοτζιά στο Μέγαρο Μαξίμου, κατά τη διάρκεια της οποίας έγινε μια πρώτη αποτίμηση επί της πρότασης του Μάθιου Νίμιτς. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Νίκος Κοτζιάς επικοινώνησε με τον ομόλογό του Νικόλα Ντιμιτρόφ για να αποσαφηνιστεί η θέση της κυβέρνησης της πΓΔΜ μετά από τις δηλώσεις του διαπραγματευτή της, Βάσκο Ναουμόφσκι. Ο υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε, κατά πληροφορίες και με τον γγ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
«Αυτή την ώρα δεν χρειάζονται συλλαλητήρια και φωνές, αλλά εθνική συναίνεση, συνεννόηση και ομοψυχία», τόνισε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος κατά τη συνάντησή του στην Αρχιεπισκοπή με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ο οποίος τον ενημέρωσε σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων. Ο πρωθυπουργός ζήτησε από τον προκαθήμενο της ελλαδικής εκκλησίας να συμβάλει ώστε να διασφαλιστεί κλίμα εθνικής ομοψυχίας και υπευθυνότητας, χωρίς κραυγές και άγονες αντιπαραθέσεις. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Αρχιεπισκοπής, ο κ. Τσίπρας άκουσε με μεγάλη προσοχή τις απόψεις του Αρχιεπισκόπου, ενώ έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εκκλησιαστική πτυχή του όλου ζητήματος, που αφορά στην ονομασία της σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων. Ο Αρχιεπίσκοπος εξέφρασε και πάλι την εμπιστοσύνη του προς τους, εκ του Συντάγματος, καθ’ ύλην αρμόδιους να χειριστούν τα εθνικά μας ζητήματα με αίσθημα ευθύνης.
Την έντονη αντίδραση της ΝΔ προκάλεσε η επιλογή του πρωθυπουργού να ενημερώσει τον Αρχιεπίσκοπο και να μην ενημερώσει –όπως υποστήριζε – για ένα τόσο σοβαρό εθνικό θέμα την αξιωματική αντιπολίτευση, τα κόμματα, τους βουλευτές και το λαό. Η ΝΔ κάνει λόγο για διαπραγμάτευση εν κρυπτώ, κατηγορώντας τον πρωθυπουργό ότι προτάσσει τις μικροκομματικές επιδιώξεις του ακόμη και έναντι του εθνικού συμφέροντος. Επίθεση στην κυβέρνηση για τους χειρισμούς της στο ζήτημα της πΓΔΜ εξαπέλυσε η εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ, Μαρία Σπυράκη, τονίζοντας ότι είναι πολύ αργά για να ενημερωθεί η αντιπολίτευση.
Συλλαλητήρια την Κυριακή με τη συμμετοχή ιεραρχών και βουλευτών
Παρά την αποδοκιμασία του αρχιεπισκόπου, ιεράρχες συνεχίζουν να αντιδρούν στη χρήση του όρου «Μακεδονία» διοργανώνοντας μαζί με εθνικιστικούς φορείς συλλαλητήρια. Θεία λειτουργία για το ζήτημα της ονομασίας θα τελέσει ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος την Κυριακή, ημέρα κατά την οποία έχει προγραμματιστεί συλλαλητήριο στο κέντρο της πόλης. Μάλιστα με επιστολή του στην Ιεραρχία, προσκαλεί όλους τους μητροπολίτες να συμμετάσχουν σε αυτή. Όπως αναφέρει, «ουδείς μπορεί να σφετερισθεί το όνομα της Μακεδονίας που είναι μια και μόνη και είναι Ελληνική».
Συλλαλητήριο την ίδια ημέρα θα πραγματοποιηθεί και στο Αίγιο μετά από πρωτοβουλία του μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, Αμβρόσιου. Μάλιστα την Τετάρτη, μετά από πρωτοβουλία του μητροπολίτη Αμβρόσιου δεκάδες ιερείς της μητρόπολης πραγματοποίησαν πορεία διαμαρτυρίας στο Αίγιο ζητώντας να μην συμπεριληφθεί ο όρος Μακεδονία στο όνομα της γειτονικής χώρας και κρατώντας πανό που έγραφαν «Η Μακεδονία είναι ελληνική».
Το θέμα της ονομασίας της πΓΔΜ και οι πρόσφατες εξελίξεις της διαπραγμάτευσης βρέθηκε στο επίκεντρο συνάντησης του προέδρου της Ν.Δ Κυριάκου Μητσοτάκη με βουλευτές του κόμματος από τη Βόρεια Ελλάδα. Όσον αφορά τα προγραμματισμένα συλλαλητήρια, σύμφωνα με πληροφορίες, τονίστηκε ότι είναι επιλογή και ευθύνη του κάθε βουλευτή το εάν θα συμμετέχει, ενώ δεν θα υπάρχει συντεταγμένη παρουσία της ΝΔ.
«Προσωπικά δεν θέλω να υπάρξει καθόλου στο όνομα η λέξη Μακεδονία», δήλωσε στον Αθήνα 9,84 και τον Άρη Τόλιο ο βουλευτής της ΝΔ, Κώστας Γκιουλέκας. Μάλιστα αρνήθηκε ότι η ΝΔ δέχεται ότι η εθνική γραμμή είναι αυτή που χαράχθηκε στο Βουκουρέστι, με τον όρο Mακεδονία erga omnes να περιλαμβάνεται σε αυτή, λέγοντας ότι από τότε πέρασαν 10 χρόνια. Ο κ. Γκιουλέκας τόνισε ότι θα συμμετάσχει στο συλλαλητήριο τη Κυριακής, προσθέτοντας πως δεν υπάρχει καμία γραμμή προς τους βουλευτές από τον κ. Μητσοτάκη.
Η απάντηση της κυβέρνησης
Σκληρή κριτική στην αξιωματική αντιπολίτευση άσκησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, υποστηρίζοντας, ότι ο κ. Μητσοτάκης και η κα Σπυράκη έχουν πνιγεί στις αντιφάσεις της ΝΔ. «Από τη μία είναι υπέρ της σύνθετης ονομασίας erga omnes από την άλλη λένε «Ναι» στα συλλαλητήρια. Από τη μία με τη γραμμή της Ντόρας Μπακογιάννη και από την άλλη με τη γραμμή του Αντώνη Σαμαρά» ανέφερε ο κ. Τζανακόπουλος απευθύνοντας στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης το ερώτημα: «Έχει ο κ. Μητσοτάκης το σθένος να πει στον ελληνικό λαό ποια είναι πραγματικά η θέση της ΝΔ ή θα συνεχίσει να είναι όμηρος της ακροδεξιάς τάσης του κόμματός του.
«Το Μακεδονικό θα έχει επίκεντρο τη Βουλή και εκεί θα διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις επίλυσης του», σχολίασε ο πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, σε συζήτηση με κοινοβουλευτικούς συντάκτες, απορρίπτοντας παράλληλα κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να διενεργηθεί δημοψήφισμα.Παράλληλα, υπογράμμισε ότι υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που τρίβουν τα χέρια τους βλέποντας να εμφανίζονται αναχώματα στη FYROM για να μην υπάρξει λύση. «Εμείς δεν θα επιτρέψουμε στην Ελλάδα να έχει τέτοια αναχώματα», τόνισε κατηγορηματικά.
