Μέσα στην εβδομάδα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα προχωρήσει στην έκδοση της άδειας λειτουργίας του εργοστασίου εμπλουτισμού της Ολυμπιάδας, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί άμεσα να ξεκινήσει η λειτουργία της επένδυσης.
Αντίθετα οι άδειες για το εργοστάσιο μεταλλουργίας στις Σκουριές δεν θα εκδοθούν εφόσον εκκρεμεί η διαιτησία μεταξύ των δύο πλευρών.
Αυτό ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνέχεια της χθεσινής ανακοίνωσης του υπουργείου, σύμφωνα με την οποία «οι εκκρεμούσες άδειες της Ολυμπιάδας, θα δίνονταν μέχρι τα μέσα Σεπτέμβρη».
Η άδεια εγκατάστασης για το εργοστάσιο εμπλουτισμού εκδόθηκε στις 22 Μαρτίου του 2016, έληξε το Μάρτιο του 2017 και, ύστερα από εξάμηνη παράταση λήγει στις 22 Σεπτεμβρίου.
Εν τω μεταξύ έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση της επένδυσης και θα εκδοθεί άδεια λειτουργίας. Οι ίδιες πηγές χαρακτηρίζουν πολύ σημαντική την εν λόγω άδεια καθώς παρέχει τη δυνατότητα να ξεκινήσει η εξόρυξη στο μεταλλείο της Ολυμπιάδας και η πρώτη επεξεργασία του μεταλλεύματος στο εργοστάσιο εμπλουτισμού, όπως και η συναφής απασχόληση των εργαζομένων.
Η βασική εκκρεμότητα για την επένδυση ήταν και παραμένει η μέθοδος της μεταλλουργικής επεξεργασίας στις Σκουριές. Συγκεκριμένα, η εφαρμογή της μεθόδου της ακαριαίας τήξης (flash smelting) που προβλέπεται στην απόφαση με την οποία εγκρίθηκε η τεχνική μελέτη εκμετάλλευσης σε συνδυασμό με υποχρέωση «να εκτελεστεί πρόγραμμα δοκιμών σε κατάλληλη ημιβιομηχανική μονάδα, επί τόπου του έργου».
Η μη πραγματοποίηση των εν λόγω δοκιμών επί τόπου είναι η αιτία για την οποία το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχώρησε το καλοκαίρι του 2015 σε ανάκληση της τεχνικής μελέτης, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι:
«Η μέθοδος μεταλλουργίας της ακαριαίας τήξης (Flash Smelting) προκρίθηκε ως βασική συνιστώσα του επενδυτικού σχεδίου, η οποία επηρεάζει το συνολικό σχεδιασμό του έργου, τόσο ως προς την αναγκαιότητα εκμετάλλευσης του κοιτάσματος Σκουριών όσο και ως προς τις προβλέψεις για την ποσότητα και την ποιότητα των παραγόμενων αποβλήτων, τον περιβαλλοντικό χαρακτηρισμό και τη διαχείρισή τους, τα τεχνικοοικονομικά δεδομένα, ισοζύγια τροφοδοσίας και λοιπά στοιχεία του έργου. Μόνον υπό τον όρο ότι η προταθείσα από την εταιρεία μέθοδος εκμετάλλευσης των μεταλλείων δύναται λυσιτελώς και κατά τους όρους των τεχνικών μελετών και της ΑΕΠΟ να διασφαλίσει το συμφωνηθέν παραγωγικό αποτέλεσμα της συνολικής εκμετάλλευσης των μεταλλείων Κασσάνδρας, κρίθηκε ως ανεκτή, υπό την προαναφερθείσα στάθμιση των προστατευόμενων αγαθών, η αντικειμενική επιβάρυνση που συνεπάγεται το συνολικό έργο για το φυσικό περιβάλλον. Ως εκ τούτου, η μη εκπλήρωση από την εργολήπτρια εταιρεία των όρων που έχουν τεθεί προς απόδειξη της λυσιτελούς εφαρμογής της πυρομεταλλουργικής μεθόδου ακαριαίας τήξης (Flash Smelting) και δη στις συνθήκες και υπό τα δεδομένα του συγκεκριμένου έργου (με την πραγματοποίηση επιτόπιων ημιβιομηχανικών δοκιμών εφαρμογής), διαφοροποιεί τους όρους στάθμισης των προστατευόμενων αγαθών και θέτει εν αμφιβόλω την εξυπηρέτηση και προαγωγή, δια του συνολικού έργου, του γενικότερου δημοσίου συμφέροντος».
Σύμφωνα με επίσημες τοποθετήσεις της εταιρίας για το θέμα, η οποία επικαλείται τις αποφάσεις 1492/2013 και 3191/2015 του ΣτΕ, η μέθοδος του flash smelting:
«Θα χρησιμοποιηθεί γιατί αυτό προβλέπει η αδειοδότηση. Επιπλέον αυτή η μέθοδος φέρνει τη σφραγίδα πιστοποίησης της Φινλανδικής εταιρείας Outotec (παλαιότερα Outokumpu), με ποσοστό ανάκτησης του χρυσού και χαλκού που υπερβαίνει το 96% και 92% αντίστοιχα. Το flash smelting είναι η πιο έγκυρη πυρομεταλλουργική μέθοδος για την απόληψη χαλκού και άλλων ευγενών μετάλλων.
Παγκοσμίως βρίσκει εφαρμογή σε περισσότερες από 50 μεταλλουργίες, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την αποκλειστική τεχνολογία για την παραγωγή χαλκού, καθώς εγγυάται την πλήρη ικανοποίηση των αυστηρότερων περιβαλλοντικών κανονισμών.
Η πειραματική φάση έγινε στο Πόρι της Φινλανδίας σε μονάδα ημιβιομηχανικής κλίμακας που έχει στηθεί γι’ αυτόν τον σκοπό. Όλες οι μεταλλουργίες (περίπου 50 παγκοσμίως), οι οποίες χρησιμοποιούν την μέθοδο του flash smelting, έχουν υλοποιήσει την πειραματική τους φάση εκεί».
Η «Ελληνικός Χρυσός», απέκτησε τα μεταλλεία Κασσάνδρας τον Ιανουάριο 2004 έναντι 11 εκατ. ευρώ. Το 2006 η εταιρία μεταβιβάστηκε στην European Goldfields η οποία το 2012 εξαγοράστηκε από την Eldorado. Η επένδυση περιλαμβάνει επιμέρους τμήματα που είναι κυρίως:
-Το έργο Ολυμπιάδας όπου το κοίτασμα περιλαμβάνει μόλυβδο, ψευδάργυρο, χρυσό και άργυρο και η επένδυση αφορά τον εκσυγχρονισμό του μεταλλείου και την επαναλειτουργία του παλιού εργοστασίου εμπλουτισμού έως ότου τεθεί σε λειτουργία το νέο που πρόκειται να κατασκευαστεί.
-Τις Σκουριές (κοίτασμα χαλκού, χρυσού) και το έργο Στρατωνίου που περιλαμβάνει κοιτάσματα ψευδαργύρου, μολύβδου, αργύρου καθώς και το νέο εργοστάσιο εμπλουτισμού στην περιοχή του Μαντέμ Λάκκου. Σύμφωνα με την εταιρία, η επένδυση για την αγορά της Ελληνικός Χρυσός το 2012 έφθασε τα 2 δισ. δολάρια ενώ από τότε έχει επενδύσει 1 δισ. δολ για την ανάπτυξη των μεταλλείων σε Σκουριές και Ολυμπιάδα.
Επίθεση από Σταθάκη
Η επένδυση της Eldorado πρέπει να τηρεί, με βάση τη σύμβαση που έχει με το ελληνικό Δημόσιο, δύο απαράβατους κανόνες, να είναι περιβαλλοντικά ασφαλής και να καθετοποιήσει όλη τη διαδικασία παραγωγής, ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης.
Μιλώντας στον ραδιοσταθμό Real, ο κ. Σταθάκης εξήγησε πως «η παραγωγή ενός μεταλλεύματος, το οποίο περιέχει αρσενικό δεκάδες φορές πάνω από τα επιτρεπτά όρια, σημαίνει ότι χρειάζεται ύψιστη περιβαλλοντική ασφάλεια προκειμένου να μη βιώσουμε οικολογικές καταστροφές, δεν είναι μικρό θέμα. Συνεπώς, η θέση μου είναι πάρα πολύ απλή. Χρειάζεται να διασφαλίζονται οι ύψιστοι περιβαλλοντικοί όροι, όπως προβλέπεται από την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία… ».
Σε ό,τι αφορά την καθετοποίηση της παραγωγής ο υπουργός σημείωσε πως «η εταιρεία πρέπει να κάνει στην Ελλάδα όλες της τις δραστηριότητες, δηλαδή να κάνει τη μεταλλουργία στην Ελλάδα, που αποτελεί βασικό διακύβευμα και αντικείμενο διαμάχης, γιατί δεν έχει αδειοδοτηθεί ακόμη η μέθοδος που προτείνουν, ούτως ώστε να έχει όφελος η ελληνική οικονομία. Πρέπει όλα τα μεταλλεύματα να παραχθούν στην Ελλάδα, μαζί και ο χρυσός, διότι αλλιώς το όφελος για την οικονομία, φεύγει το μετάλλευμα απλώς, δεν έχει ιδιαίτερο όφελος η ελληνική οικονομία πέρα από τις θέσεις απασχόλησης δηλαδή. Αλλά η καθετοποίηση σημαίνει 80% της αξίας θα μείνει στην Ελλάδα».
«Άρα, η θέση μας είναι πολύ απλή. Αυτοί οι δύο είναι οι όροι. Υπάρχουν θέματα, τα οποία ακόμα δεν έχουν επιλυθεί από την εταιρεία και από το Δημόσιο. Αντί τον τεχνικό διάλογο που πρότεινε η εταιρεία για να τα επιλύσουμε, προτείναμε τη διαιτησία. Η διαιτησία βγαίνει αυτήν την εβδομάδα, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους είναι υπεύθυνο, άρα προχωράμε συντεταγμένα στην καλύτερη λύση, που την έχει αποδεχθεί και η εταιρεία, να πάμε στη διαιτησία και να ξεκαθαρίσουμε όλα τα θέματα εκεί» πρόσθεσε.
