Η Τουρκία έχει εκδηλώσει πολλές φορές στο παρελθόν τον καιροσκοπισμό της, επιδεικνύοντας μια «μοναδική συνέπεια» να εκμεταλλεύεται κάθε πολιτική αναταραχή που είτε λαμβάνει χώρα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, είτε οπουδήποτε αλλού στην υφήλιο, ενστερνιζόμενη το ρόλο που οι Τούρκοι ιθύνοντες αυθαίρετα της έχουν αποδώσει ως χώρα-ηγέτιδα και προστάτη των Μουσουλμάνων.
Οι πρόσφατες αναταραχές στο τέμενος Al Aqsa στην Ιερουσαλήμ, λαμβάνοντας ενίοτε τη μορφή εκατέρωθεν πολεμικών επιχειρήσεων που προσομοιάζουν περισσότερο με Intifada, αποτέλεσαν την τέλεια αφορμή για ακόμη μία λεκτική, και πιθανώς όχι μόνο, παρέμβαση της Τουρκίας στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών. Ρίχνοντας λάδι στη φωτιά και υποδαυλίζοντας την εξέγερση των μουσουλμανικών πληθυσμών, η Τουρκία φιλοδοξεί να κερδίσει πόντους στη μουσουλμανική συλλογική συνείδηση εξυπηρετώντας παράλληλα τα νεοοθωμανικά στρατηγικά της σχέδια αλλά και εξαργυρώνοντας τη σταθερή φιλία που έχει αναπτύξει με τη Hamas, ιδίως επί κυβερνήσεως AKP (του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν).
Το φλερτ Τουρκίας – Χαμάς
Βέβαια, η «κολόνια» των σχέσεων της Τουρκίας με τη Hamas κρατάει χρόνια, ξεκινώντας το 2010 και την προσπάθεια ενίσχυσής της με προσωπικό και υλικά προερχόμενα από την Μη Κυβερνητική Τουρκική Οργάνωση (ΜΚΟ) Foundation for Human Rights and Freedoms and Humanitarian Relief (İnsanHak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfi – IHH).[1]
Η προσπάθεια διάρρηξης του εμπάργκο που είχε επιβάλλει το Ισραήλ κατέληξε στο αιματηρό επεισόδιο του Mavi Marmara που ακόμη και σήμερα, ύστερα από 11 χρόνια, επισκιάζει τις τουρκο-ισραηλινές σχέσεις. Διαχρονικά, η Hamas παροτρύνει την τουρκική κυβέρνηση να τοποθετείται δημόσια για το Παλαιστινιακό θέμα, χωρίς βέβαια αυτή η πρωτοβουλία να επιδοκιμάζεται πάντα από το σύνολο των Παλαιστινίων. Πιο συγκεκριμένα η επίσημη Παλαιστινιακή Αρχή και ο επικεφαλής της, Mahmoud Abbas ο οποίος πρόσκειται στη Fatah, σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί τον σφιχτό εναγκαλισμό και την εξάρτηση της Παλαιστίνης από την Άγκυρα, ούτε φυσικά την υπόγεια προσέγγιση Τουρκίας – Hamas.
Παρ’ όλη την εναντίωση της επίσημης Παλαιστινιακής Αρχής στις μεθοδεύσεις της Άγκυρας, η Τουρκία εξαργυρώνει και ανταποδίδει τις θερμές σχέσεις που διατηρεί με τη Hamas και με άλλες παλαιστινιακές οργανώσεις, τόσο σε διαπροσωπικό όσο και σε επίπεδο οικονομικής στήριξης. Μόλις τον περασμένο χρόνο, ηγετικά στελέχη της Hamas, φιλοξενήθηκαν από τον ίδιο τον Ερντογάν στο παλάτι του, μη διστάζοντας μάλιστα να φωτογραφηθεί μαζί τους, αδιαφορώντας ή πιθανόν αγνοώντας επιδεικτικά ότι η Hamas φιγουράρει από το 1997 στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων του State Department[2]. Επιπλέον, οι Τουρκικές υπηρεσίες ενεργώντας κατ’ εντολή του Προέδρου τους, έχουν διαχρονικά διευκολύνει δεκάδες μέλη της Hamas χορηγώντας τους τουρκικό διαβατήριο και επιτρέποντάς έτσι την χωρίς περιορισμούς μετακίνησή τους ανά τον κόσμο.
Αντι-ισραηλινό μένος
Η Τουρκία διατηρεί όμως ένθερμες σχέσεις και με το Κίνημα «Northern Wing of the Arab Islamic Movement in Israel», οργάνωση, που στην ιδρυτική της διακήρυξη, έχει ως απώτατο σκοπό τη μετατροπή του Ισραήλ σε ισλαμικό χαλιφάτο, και έχει τεθεί εκτός ισραηλινού νόμου το 2015, λόγω των σχέσεων της με τη Hamas και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Η οργάνωση αυτή τροφοδοτείται με χρήματα που εκταμιεύονται αφειδώς από τις τουρκικές ΜΚΟ όπως η Association of Love for Protecting Children in Distress και η Turkish International Cooperation and Development Agency (ΤΙΚΑ) με το πρόσχημα διαφόρων «αόριστων» projects, για τη διατήρηση και την αναθέρμανση της ισλαμικής κληρονομιάς στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Μια αναφορά μάλιστα του Ισραηλινού δημοσιογράφου Nadav Shragai, έκανε λόγο για τη διοχέτευση από την Τουρκία μέσω της ΤΙΚΑ άνω των 60 εκατομμυρίων δολαρίων από το 2004 και εντεύθεν σε αυτές τις δραστηριότητες. Ένα από αυτά τα ασαφή projects είναι και η χρηματοδότηση δύο παραστρατιωτικών οργανώσεων, μιας αποτελούμενης αμιγώς από γυναίκες (Murabitat) και μιας από άνδρες (Murabitoun) που αυτοπροσδιορίζονται ως άγρυπνοι φύλακες του Όρους του Ναού (Temple of the Mount) και οι οποίοι έχουν κατηγορηθεί πολλάκις για προπηλακισμούς Εβραίων που επισκέπτονταν το Ιερό Όρος. Και οι δύο αυτές οργανώσεις επίσης τέθηκαν εκτός νόμου και απαγορεύτηκε αυστηρά η χρηματοδότησή τους, ενώ ο ηγέτης της «Βόρειας Πτέρυγας του Αραβικού Ισλαμικού Κινήματος» Σεΐχης Raed Salah εκτίει από τον περασμένο Φεβρουάριο ποινή φυλάκισης 28 μηνών για υποκίνηση τρομοκρατίας.
«Λάδι στη φωτιά»
Προσηλωμένη λοιπόν η Τουρκία στη ρήση «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου» δεν διστάζει να ρίχνει συνεχώς λάδι στη φωτιά σε μια από τις πιο εύθραυστες γεωπολιτικά περιοχές του πλανήτη, αδιαφορώντας για τις κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές και πολιτιστικές επιπτώσεις που προκαλεί η υποκίνηση ακραίου θρησκευτικού μίσους. Όπως είχε εύστοχα δηλώσει ο Τούρκος δημοσιογράφος Hayri Abaza «ένας πραγματικός φίλος των Παλαιστινίων θα τους παρότρυνε να ακολουθήσουν το δρόμο της ειρήνης και όχι εκείνον του θανάτου, της καταστροφής και της διχόνοιας.[3] »
Η αναζωπύρωση του Παλαιστινιακού ζητήματος αποτελεί ακόμα ένα απτό παράδειγμα της τουρκικής καιροσκοπικής προσπάθειας επιβολής του μεγαλοϊδεατισμού και των νεοοθωμανικών της βλέψεων της μέσω αντιπροσώπων (proxies).
Κράτη-μαριονέτες, παραστρατιωτικές οργανώσεις, μισθοφόροι, ακόμα και διεθνείς τρομοκρατικές οργανώσεις στην υπηρεσία του Ερντογάν και της κυβέρνησής του, δικαιολογώντας εύλογα τον χαρακτηρισμό του ταραξία της περιοχής με τον οποίο έχει πλέον ταυτιστεί η Τουρκία στην παγκόσμια συλλογική συνείδηση, αποτελώντας κοινό τόπο και σημείο αναφοράς, στα πηγαδάκια τόσο των Βρυξελλών όσο και σε εκείνα της Ουάσιγκτον άλλοτε μεγαλοφώνως και άλλοτε ψιθυριστά.
Η αλήθεια είναι επίσης ότι η Τουρκία μιμείται «επάξια» στις επιχειρήσεις δι’ αντιπροσώπων (proxie war) το θεοκρατικό Ιράν, για το οποίο όμως η παγκόσμια κοινότητα επιφύλαξε τη διεθνή απομόνωση, την ταπείνωση και την εξαθλίωση, αφήνοντας το στο περιθώριο των γεωπολιτικών ζυμώσεων να παλεύει με τις Χίμαιρες και τις ανασφάλειες που το ίδιο το θεοκρατικό καθεστώς δημιούργησε. Άραγε θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο που χάραξε αυτοβούλως και η Τουρκία;
Του Χρήστου Μαζανίτη
